Framkvæmdafréttir Vegagerðarinnar - 31.03.2023, Blaðsíða 17

Framkvæmdafréttir Vegagerðarinnar - 31.03.2023, Blaðsíða 17
16 Framkvæmdafréttir nr. 724 2. tbl. 31. árg. Framkvæmdafréttir nr. 724 2. tbl. 31. árg. 17 að því að skipt var yfir í hægri umferð 1968 og eftir það var sagt „hætta til hægri“ því þá átti á víkja fyrir umferð frá hægri. Þegar vegur eða hluti vegar varð gerður að aðalbraut þurfti dómsmálaráðherra að auglýsa breytinguna í Lögbirtingablaðinu. Árið 1960 var t.d. auglýst að Suðurlandsvegur væri aðalbraut austur að Gaulverjabæjarvegi. Þessi skortur á aðalbrautum var svo viðvarandi og það var langt komið fram á þessa öld þegar skilgreining aðalbrauta var komin í takt við eðlilega aksturstilfinningu sem er að bein leið eigi forgang á hliðarvegi. Það hefur víða mikið verið fjallað um breytinguna yfir í hægri umferð 1968 og er hún ekki umfjöllunarefnið hér. En þó má segja að öll framkvæmdin hafi gengið vel og var það ekki síst vegna þess að árið áður hafði sama breyting átt sér stað í Svíþjóð og gátum við nýtt okkur reynsluna þar. Ég tel að hægri breytingin á Íslandi hafi verið fyrsta nútíma almannatengslaátak þjóðarinnar þar sem öllum miðlum var beitt á faglegan hátt. Við gátum nýtt okkur sem fyrirmynd ýmiskonar kynningarefni frá Svíþjóð og svo nutum við reynslu góðra fjölmiðlamanna við að koma því á framfæri. Sænskar teikningar Hægri umferð leiddi af sér breytingar á umferðarmerkjareglugerðinni frá 1959 sem birtar voru í tveimur auglýsingum 1968. Tákn sem sýndu umferðarstefnu spegluðust eins og eðlilegt var og merki sem táknar að framúrakstur sé bannaður breyttist. Teikning þess merkis var eins og teikningin í sænsku reglugerðinni frá 1966 og var það undanfari nýrrar reglugerðar sem öðlaðist gildi 1. maí 1979 en allar teikningarnar í þeirri útgáfu voru eins og í sænsku reglugerðinni. Við vorum, sem sagt 11 árum eftir hægri-breytinguna, enn mjög upptekin af sænsku fyrirmyndunum. Það er sjálfsagt smekksatriði en ég tel að við höfum verið frekar óheppin með fyrirmynd að þessum teikningum því þær sænsku voru ekki þær flottustu sem finna mátti í Evrópu á þessum tíma. Þessar teikningar voru samt enn í notkun þegar ný reglugerð kom út 1989. Svo er það annað útlitseinkenni umferðarmerkja sem er eins hjá okkur og Svíum og reyndar Finnum líka, það er að viðvörunarmerki og bannmerki eru með gulum grunnfleti sem sést víst betur í snjó. Öll önnur Evrópulönd eru með hvítan grunnflöt nema Grikkland og Pólland sem eru með gulan grunnflöt. Mynd af skotnum umferðarmerkjum sem birtist í Vísi 1968. Hafist var handa í alvöru við að merkja vegakerfið þegar fyrsta umferðarmerkja-reglugerðin tók gildi 1959. En það gekk ekki þrautalaust því mörg merkin voru skemmd jafnóðum og þau voru sett upp. Það var skotið á þau eða grjóti var kastað í þau. Umfjöllun um slík skemmdarverk má sjá í dagblöðunum næstu áratugina. Hjá Vegagerðinni er þekkt saga af Höskuldi Þorsteinssyni (1925-2004) vélamanni á Patreksfirði. Hann þurfti oft að lagfæra skemmd umferðarmerki og sérstaklega eitt sem var í botni fjarðarins. Höskuldur hafði mann grunaðan um að skjóta merkin jafnóðum og ný voru sett upp og eitt sinn, áður en hann lagði af stað í viðgerðarferð, hringdi hann í viðkomandi og bauð honum að koma upp í áhaldahús og skjóta merkið þar - og spara þeim báðum ferðina inn í fjarðarbotn. ↑ Mynd 2. Árið 2008 þegar 40 ár voru liðin frá H-deginum setti minjavörður Vegagerðarinnar upp sýningu í Borgartúni 7 á munum, myndum og prentefni sem tengdist þessum tímamótum. ↑ Mynd 3. Merkið „Framúrakstur bannaður“ frá 1959 til vinstri og til hægri merkið sem tekið var upp með hægri umferð 1968 og er skv. sænskri teikningu. Þá bættist líka við merki sem táknar að banni sé lokið en áður þurfti að vera undirmerki með lengd.

x

Framkvæmdafréttir Vegagerðarinnar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Framkvæmdafréttir Vegagerðarinnar
https://timarit.is/publication/1142

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.