Úrval - 01.06.1945, Blaðsíða 80

78
tJRVAL
myndir, sem við höfum álitið
gleymd og dauð, koma upp í
huga okkar. Sumar þessar
myndir eru skýrar, jafnvel í
minnstu smáatriðum, en aðrar
óglöggar og þokukenndar, eins
og bakgrunnur á málverki. Það
eru engin gild rök fyrir því, að
tíminn ráði öllu um skýrleik
þeirra. Við viturn mörg dæmi
til þess, að bernskuminningar
eru oft skýrari fyrir hugskots-
sjónum okkar, heldur en at-
burður, sem skeði fyrir einni
viku.
Það eru ekki aðeins til mis-
munandi stig minnis, heldur
einnig mismunandi tegundir.
Sumir hafa bezt sjónarminni,
aðrir muna betur hljóð, hreyf-
ingu eða snertingu. Svo virð-
ist sem sjónarminnið hafi
mesta kosti til að bera. Til-
raunir hafa sýnt, að menn gera
helmingi færri minnisskekkjur,
þegar þeir byggja eingöngu á
sjón, en þegar þeir byggja ein-
göngu á heyrn. En gerum ráð
fyrir, að allt sem við sjáum,
brögðum, snertum, heyrum eða
finnum lykt af, leitaði á hug-
ann samtímis og af jafnmikl-
um styrkleika. Hugurinn mundi
þá vissulega vera einn hræri-
grautur, þar sem öll áhrifin
berðust um yfirráðin. Frá
þessu er okkur forðað af hinum
dásamlega eiginleika hugans,
sem við köllum athygli.
Svo kann í fyrstu að virðast
sem það sé aukin áreynsla fyr-
ir hugann að einbeita athygl-
inni. í reyndinni er það hins-
vegar mikill sparnaður á and-
legri orku.
Imyndaðu þér t. d., að þú
sitjir í járnbrautarlest og sért
að lesa í blaði. Ef athygli þín
beinist öll að einhverri grein
í blaðinu, lokar hugurinn sér
sjálfkrafa fyrir öllum öðrum
áhrifum, sem leita á hann í
gegnum skynfærin. Hið hátt-
bundna skrölt vagnhjólanna,
samtal samferðafólksins, barns-
gráturinn í klefanum við hlið-
ina, óþægindin sem þröngir skór
valda þér, ekkert af þessu
kemst að í liuganum. Það er
eins og öll þessi fyrirbrigði séu
hulin skugga á meðan hinn
bjarti geisli athyglinnar bein-
ist aðeins að einum punkti. Ef
áhugi þinn á greininni í blað-
inu minnkar, skynjar þú þessi
fyrirbrigði, og hvert þeirra um
sig tekur sér bóífestu í dul-
vitundinni.
í hvert sinn sem við beinum
athygli okkar að skynjun, vakn-