Læknablaðið : fylgirit - 21.11.2014, Blaðsíða 25
LÆKNAblaðið/Fylgirit 81 2014/100 27
tímabilinu. Karlmenn voru 71%, meðalaldur var 67 ár og meðal Euro-
SCORE-II var 6,9%. Allir sjúklingarnir höfðu brátt kransæðarheilkenni
við komu; 42% STEMI, 39% NSTEMI og 19% óstöðuga hjartaöng.
Tæplega helmingur sjúklinga fór beint á skurðstofu eftir kransæða-
þræðingu og fengu 15% fengu þeirra ósæðardælu (IABP) fyrir aðgerð
og önnur 9% eftir aðgerð. Meðal hjarta- og lungnavélartími var 87
mín. Tæplega helmingur sjúklinga þurfti samdráttarhvetjandi hjartalyf
>12 klst eftir aðgerð og 8 sjúklingar (3%) ECMO-dælu. Heilablóðfall
greindist hjá 4% sjúklinga eftir aðgerð og tíðni enduraðgerða vegna
var blæðingar 16%. Dánarhlutfall í sjúkrahússlegu var 16%; 15% eftir
neyðaraðgerð en 85% eftir björgunaraðgerð. Fimm ára lifun eftir aðgerð
var 73%.
ályktun: Dánarhlutfall eftir björgunaraðgerðir er hátt (85%) en mun
lægra fyrir neyðaraðgerðir (15%). Enduraðgerðir vegna blæðinga voru
algengar, enda fengu nánast allir sjúklingarnir kröftuga blóðflöguhemj-
andi meðferð fyrir aðgerð. Sjúklingar sem lifa af aðgerðina hafa ágætar
langtímahorfur.
v48 SSRI- og SNRI geðdeyfðarlyf auka ekki áhættu á blæðingu
eftir kransæðahjáveituaðgerðir
Simon Morelli1, Steinþór Marteinsson2, Hera Jóhannesdóttir2, Helga R. Garðarsdóttir2,
Tómas Andri Axelsson2, Engilbert Sigurðsson2,3, Tómas Guðbjartsson2,4
1Skurðlækningasvið Landspítala, 2læknadeild HÍ, 3geðdeild, 4hjarta- og lungnaskurðdeild
Landspítala
inngangur: Fjöldi rannsókna hefur sýnt að geðdeyfðarlyfin SSRI
(Selective Serotonin Reuptake Inhibitors) og SNRI (Serotonin
Noradreanlin Reuptake Inhibitor) geta aukið blæðingu eftir skurðað-
gerðir. Áhrif þessara lyfja eru þó minna rannsökuð eftir opnar hjartaað-
gerðir. Tilgangur þessarar afturskyggnu rannsóknar var að kanna áhrif
SSRI/SNRI-lyfja á blæðingu eftir kransæðahjáveituaðgerð.
aðferðir: 808 sjúklingar sem gengust undir kransæðaðahjáveitu ein-
göngu á Landspítala á tímbilinu 2007-2012. Af þeim tóku 40 SSRI/SNRI
lyf (5%) fyrir aðgerð og voru þeir bornir saman við viðmiðunarhóp (V-
hóp). Endur-hjáveituaðgerðum og bráðasjúklingum var sleppt, einnig
tilfellum þar sem blæðing var >5L. Skráð var magn blóðhlutagjafa, blæð-
ing í brjóstholskera á fyrstu 24 klst. eftir aðgerð og enduraðgerðir vegna
blæðingar. Einnig voru skráðir alvarlegir og minniháttar fylgikvillar, 30
daga dánartíðni og reiknuð langtíma heildarlifun. Miðgildi eftirfylgdar
var 3 ár.
niðurstöður: Hóparnir voru sambærilegir hvað varðar aldur,
kynjadreifingu, áhættuþætti kransæðasjúkdóms, og EuroSCORE II.
Aðgerðartengdir þættir eins og tímalengd aðgerðar voru einnig
sambærilegir (p=0,26). Ekki reyndi marktækur munur á blæðingu eftir
aðgerð, eða 760 ml í SSRI/SNRI-hópi og 946 ml í V-hópi (p=0,07). Fjöldi
rauðkornagjafa var einnig sambærilegur (p=0,47) líkt og tíðni snemm-
kominna- og alvarlegra fylgikvilla. Dánartíðni innan 30 daga var einnig
sambærileg í hópunum, eða 3% borið saman við 2% í V-hópi (p=1,0).
ályktun: Ekki sást aukin blæðing eftir aðgerð hjá sjúklingum á SSRI/
SNRI-geðdeyfðarlyfjum og tíðni fylgikvilla og 30 daga dánartíðni var
heldur ekki aukin. Því virðist ekki ástæða til þess hætta notkun þessar
lyfja fyrir hjartaaðgerð.
v49 Triclosan-húðaðir saumar til að fyrirbyggja
bringubeinssýkingar eftir opnar hjartaskurðaðgerðir – framskyggn
tvíblind rannsókn
Tómas Guðbjartsson1,5, Steinn Steingrímsson1,2, Linda Thimour-Bergström1, Henrik
Scherstén2, Örjan Friberg3, Anders Jeppsson1,4
Hjarta- og lungnaskurðdeildum 1Landspítala, 2Sahlgrenska háskólasjúkrahússins í Gautaborg
og 3Örebro, 4Sahlgrenska Akademían, Gautaborgarháskóla, Svíþjóð, 5læknadeild Háskóla Íslands
inngangur: Skurðsýkingar eru algengur fylgikvilli opinna hjarta-
skurðaðgerða. Fjöldi rannsókna hefur sýnt að saumar sem húðaðir eru
með triclosan, sem er bakteríudrepandi efni, geti fækkað skurðsýk-
ingum, t.d. eftir kviðarholsaðgerðir og bláæðatöku á ganglimum.
Markmið rannsóknarinnar var að skoða tíðni bringubeinsskurðssýk-
inga eftir opnar hjartaaðgerðir með triclosan-húðuðuðum saumum.
efniviður og aðferðir: Framskyggn tvíblind slembirannsókn sem
framkvæmd var á Sahlgrenska hjáskólasjúkrahúsinu frá 2009 til 2012.
Alls voru teknir með í rannsóknina 352 sjúklingar sem gengust undir
kransæðahjáveitu með eða án lokuaðgerðar. Skurðsári var lokað
með annars vegar triclosan-saumi (Vicryl Plus®) eða hefðbundnum
sjálfeyðandi sárasaumi (Vicryl®) og hóparnir bornir saman. Eftir
aðgerð voru sárin skoðuð reglulega á legudeild og síðan 30 og 60
dögum frá útskrift. Sýking var skilgreind skv. CDC-skilmerkjum.
niðurstöður: Hóparnir voru sambærilegir hvað varðar aldur, hlut-
fall karla og tíðni áhættuþátta kransæðasjúkdóms eins og sykursýki
og reykinga. Sýking í bringubeinsskurði greindist hjá 43 sjúklingum;
23 í triclosan-hópi borið saman við 20 í viðmiðunarhópi (12,8%
sbr. 11,2%, p=0,63). Í flestum tilfellum (36/43) var um yfirborðs-
sýkingu að ræða en 7 sjúklingar (2.0%) höfðu djúpa miðmætissýkingu.
Bakteríur ræktuðus hjá 33 af 43 sjúklingum, oftast Staphylococcus
aureus (35%) og kóagulasa neikvæðir staphylokokkar (28%).
ályktun: Triclosan-húðaðir saumar lækka ekki tíðni skurðsýkinga í
bringubeinsskurði eftir opnar hjartaskurðaðgerðir.
v50 Árangur kransæðahjáveituaðgerða hjá konum á Íslandi
Helga Rún Garðarsdóttir1, Linda Ósk Árnadóttir1, Jónas A. Aðalsteinsson1, Hera
Jóhannesdóttir1, Þórdís Jóna Hrafnkelsdóttir3, Tómas Guðbjartsson1,2
1Læknadeild Háskóla Íslands, 2hjarta- og lungnaskurðdeild, 3hjartadeild Landspítala
inngangur: Markmið rannsóknarinnar var að kanna árangur krans-
æðahjáveitu-aðgerða hjá konum með áherslu á fylgikvilla, dánarhlutfall
innan 30 daga og langtíma lifun.
efniviður og aðferðir: Afturskyggn rannsókn sem náði til allra
sjúklinga sem gengust undir kransæðahjáveituaðgerð á Íslandi árin
2001-2012. Upplýsingar fengust úr sjúkraskrám og Dánarmeinaskrá
Landlæknisembættis. Fylgikvillar voru skráðir og heildarlifun reiknuð
með aðferð Kaplan-Meier. Fjölþáttagreining var notuð til að meta for-
spárþætti dauða innan 30 daga og lifunar. Meðaleftirfylgd var 5,7 ár.
niðurstöður: Af 1622 sjúklingum voru konur 291 (18%). Meðalaldur
þeirra var hærri en karla (69 ár sbr. 65 ár, p<0,001), þær höfðu oftar sögu
um háþrýsting (72% sbr. 62%, p <0,001) og EuroSCORE þeirra var hærra
(6,1 sbr. 4,4, p <0,001). Hlutfall annarra áhættuþátta eins og sykursýki
og dreifing kransæðasjúkdóms var sæmbærileg. Alls létust 12 konur
(4%) og 30 karlar (2%) innan 30 daga en munurinn var ekki marktækur
(p=0,1). Heildartíðni skammtíma (53% sbr. 43%, p=0,07) og langtíma
fylgikvilla (27% sbr. 32%) var sambærileg (p>0,1). Fimm árum frá
aðgerð var lifun kvenna 87% borið saman við 90% hjá körlum (p=0,09).
Sterkustu forspárþættir dauða innan 30 daga voru hár aldur, skert
nýrnastarfsemi og bráðaaðgerð. Kvenkyn reyndist hins vegar hvorki
x x I þ I n g l y f l æ k n a
f y l g I R I T 8 1