Heimili og skóli - 01.12.1946, Blaðsíða 14

132
HEIMILI OG SKÓLI
í máli. En vísast hafa þeir farið aðra
leið. En hvað sem um það er, þá er
aldrei um of brýnt fyrir foreldrum að
gæta þess, að börnin fái ekki að leika
sér með of mikla peninga. Þáð er
háskabraut, sem æði mörgum hefur
orðið hált á. Mér blöskrar oft, hve
mikla peninga börn hafa á sér, er þau
svo langoftast nota að meira eða
minria leyti til sælgætiskaupa. Og
þeim finnst að svo eigi það að vera. Og
venjan, svo að segja dagsdaglega, að
hafa eitthvað að jóðl'a, eitthvað að
drekka, verður að lokum svo sterk, að
þeim finnst þau ómögulega geta verið
án þess. Dæmin eru deginum Ijósari
um þetta. Lítil og veikluleg 11 ára
stúlk'a bað kennara sinn, sem hafði
bannað henni að jóðla tyggigúmmí í
kennslustund, að lofa sér að tyggja
bréf heldur en ekkert. Hún gæti
ómögulega verið án þess. Og mörg
dæmi munu þess, að börn hafi komið
með flösku með sér af einhverju sætu
gutli á samkomur, þar sem þetta var
ekki selt. Svo sjálfsagt finnst þeim
þetta. Þannig er nautnasýkin kveikt í
börnunum. Hin stöðugu sælgtiskaup
hafa því þessa alvarlegu hlið, auk
eyðsluseminriar, að þau gera börnin
meira og minna háð nautninni, og
þetta getur að lokum orðið alvarlegt
böl. Öllum ber saman um það, að flest-
ir glæpir, sem börn og unglingar
drýgja, séuþjófnaður.Þeirstelapening-
um til þess að svala nautnaþrá sinni,
þegar þeir fást ekki á annan hátt. —
Þannig verða til mörg „glerbrotin á
mannfélagsins haug.“
Ég held að Jón sál. Hjaltalín, skóla-
stjóri Möðruvallaskólans g'amla, hafi
farið rétt að með fósturson sinn Ás-
geir Sigurðsson, síðar ræðismann, er
hann lét hann hafa ákveðna upphæð
af vasapeningum vikulega, og skyldaði
hann svo til að koma með reiknino:s-
o
skil í vikulokin, skriflega skýrslu um
það, hvernig hann hefði farið með féð.
Lét Ásgeir síðar svo um mælt, að þetta
hefði orðið sér hinn bezti skóli. Það
þætti máske til of mikils mælst að gera
slíkt nú í öllu annríkinu og hraðan-
um, en það ætti a. m. k. að vera hægt
að hafa meiri hemil á sælgætiskaupum
barnanna en nú er, og tákmarka meir
þá peninga, sem þau hafa með hönd-
um, og þá jafnframt fylgjast með því
til hvers þau nota þá.
Og það þarf vitanleg'a að gera miklu
meira. Það er þjóðarnauðsyn, að upp
verði tekið þróttmikið starf í heimil-
um og skólum til þess að kenna upp-
vaxandi æsku skynáamlega meðferð
fjármuna. Peningaflóðið undanfar-
andi stríðsár hefur gjörsamlega ruglað
oss, svo að vafasamt er, að vér komum
ennþá 'auga á, hve illa vér erum stadd-
ir að þessu leyti. En þótt þetta pen-
ingaflóð hafi því miður eyðilagt marg-
an æskumanninn, megum við ekki
láta börnin, sem nú eru að komast úr
reifum, gjalda þess. Þeirra framtíð
verðum vér'að bjarga, — framtíð þjóð-
arinnar.
Síðasta hefti Vorsins þ. á. er nýútkomið. Flyt-
ur það meðal annars gullfallegan jólasálm eftir
Valdimar V. Snævarr. — Jólasögu. sem nefnist
Guðs vegir. — Jólavísur eftir Hugrúnu, er nefn-
ast: Eru komin ennþá jól. — Frásögn um séra
Einar í Eydölum eftir Vald. V. Snævarr. — Nið-
urlag sögunnar Gangnadagurinn, eftir Þórarin
Jónsson. — Sagan Tannpínutröllin, eftir Jóh. O.
Sæmundsson. — Niðurlag leikritsins um Stein
Bollason, — Sagan Heimkoman, eftir Eirík Sig-
urðsson. — Myndasaiga. — Vísur o. fl.