Heimili og skóli - 01.12.1946, Blaðsíða 19

HETMILI OG SKÖLI
137
JÓN Þ. BJÖRNSSON:
I
Jósef J. Björnsson
Jósef J. Björnsson, fyrrum skóla-
stjóri á Hólum, andaðist í Reykjavík
8. okt. sl. og var jarðsettur að Hóluin
í Hjaltadal 17. okt.
Jósef sálugi var fæddur að Torfu-
stöðum í Miðfirði 26. nóv. 1859, son-
ur Björns bónda þar Björnssonar og
konu hans, Ingibjargar Halldórsdótt-
ur. Föður sinn missti hann 10 ára
gamall. Ólst eftir það upp með móður
sinni vestur í Hrútafirði. Til Noregs
fór hann á 18. ári og nam búfræði á
búnaðarskólanum á Stend. Lauk þar
prófi með ágætiseinkunn 1879. Var þá
enn við verklegt nám í landbúnaði 2
ár hjá Heiðafélaginu danska. En næstu
tvö árin vann hann að jarðrækt heima
í Skagafirði sem verkstjóri og ráðu-
nautur bænda.
Með stofnun Hólaskóla 1882 var
hann ráðinn þangað sem skólastjóri.
Stjórnaði hann svo Hólaskóla 6 fyrstu
ár skólans. En á þeim árum dvaldi
hann þó einn vetur við landbúnaðar-
iháskólann í Khöifn og lauk þaðan
prófi í nokkrum búfræðigreinum með
ágætiseinkunn. Árið 1888 hætti hann
skólastjórn á Hólum og gjörðist bóndi.
En eftir 8 ár tók hann aftur við stjórn
Hólaskóla og Hólabús og gegndi skóla-
gang ihennar i heild, en ihann skiptir
miklu fyrir einstaklinginn, hafi hann
grafið pund sitt í jörðu. Þess vegna
verður liver öld að halda vörð um sín
verðmæti, sem henni hefur verið trúað
fyrir. Og það er bágborin kynslóð,
sem alltaf gerir sig ánægða með það
að láta gömlu söguna endurtaka sig.
Kynslóð, sem ekki skilar tveimur tal-
entum fyrir eina, hefur til lítils lifað.
Uppeldisfræðingurinn Herm. France
sagði einhvern tíma, ,,að það hefði
verið lítilmótlegt verk fyrir guðdóm-
inn að skapa þessa jörð úr dauðum
frumefnum, ef hún hefði ekki átt að
verða uppeldisstofnun fyrir heim af
mannssálum". Það má segja, að tvær
síðustu heimsstyrjaldir hafi verið dá-
lítið harkalegar uppeldisaðferðir, en
hver veit, nema þessi hirting hafi verið
mannkyninu nauðsynleg, og væri þá
frekar hægt að sætta sig við allt það
blóð og öll þau tár, sem þær sköpuðu,
ef gullið kæmi eittihvað skírara og
iireinna úr deiglunni á eftir. Og því
skyldi aldrei gleymt, að jörðin er upp-
eldisstofnun, þar sem hver hefur sitt
verk að vinna, sínum skyldum að
gegna við sjálfan sig og náungann.
Þessi upeldisstofnun er nógu stór og
nóg’u fullkomin, til þess að allir hafi
þar nóg olnbogarými til að lifa,
þroskast og læra þá jnifclu list, að
bræða gull fortíðar og nútíðar í hina
gullnu kóróntt framtíðarinnar.