Læknaneminn - 01.07.1973, Blaðsíða 27

ið fyrir verulegri sektarkennd,
sjálfsásökun eða eftirsjá.
Langflestar konurnar álita, að
aðgerðin hafi verið rétt hjálp fyr-
ir þær eins og þá stóð á. Aðeins
3,9% kenndu fóstureyðingunni
um verri geðheilsu eftir aðgerð.
11 harna móðir segir, að það sé
sárara að láta börn frá sér eins og
hún þurfti að gera af heilsufars-
astæðum heldur en gangast undir
fóstureyðingu.
Þær konur, sem lífið hafði leik-
ið grátt á öðrum sviðum voru
lengur að jafna sig en hinar, sem
ekki höfðu orðið fy rir áföllum.
7 konur fengu verulega sektar-
kennd. Af þeim fengu 5 fóslureyð-
ingu vegna geðrænna sjúkdóma, 1
vegna exhaustion og líkamlegra
sjúkdóma og 1 vegna erfða- og
fósturskaðaáhættu. Þessar konur
eiga erfitt með að sætta sig við
fóslureyðinguna, enda þótl ráð-
legging kæmi frá lækni. Sumar
telja fóstureyðingar siðferðilega
rangar. Þessar tilfinningar virð-
ast sterkar hjá þeirn konum, sem
viðkvæmar eru í lund og tilfinn-
inganæmar, hafa tilhneigingu til
taugaveiklunar eða hafa orðið fyr-
ir miklum áföllum. Einnig hjá
þeim, sem vita, að foreldrar eða
aðrir nákomnir fordæma fóstur-
eyðingar, og hjá þeim, sem eru
trúaðar á annað líf.
I ljós kom, að þær konur stóðu
betur að vígi tilfinningalega sem
nutu stuðnings frá barnsföður, og
virðist brýn nauðsyn að auka á-
byrgðartilfinningu pilta og karla
gagnvart föðurhlutverkinu.
Afstaða umhverfisins hefur
einnig úrslitaþýðingu, og ætti
starfsfólk, sem annast konurnar,
að fá sérstaka þjálfun.
Mismiinandi mat á anil-
logri «g' líkamlog'ri
hcilsu
Fóstureyðing er talin æskileg og
leyfileg, ef móðirni hefur tekið
inn Thalidomið á meðgöngutíma.
Lífsskilyrði barns með skaddaða
útlimi eru talin það ömurleg, að
bezt sé, að það fæðist alls ekki
inní þennan heim. Það vegur
ekki eins þungt á metaskálunum,
þótt það muni fæðast inní um-
hverfi, þar sem þjóðfélagsástæður
eru það óhagslæðar að geðhöfnin
skaddist varanlega. Stór hluti af
persónuleika hvers einstaklings
mótast í æsku, og fjandsamlegar
aðstæður kringum nýjan þjóðfé-
lagsþegn gela skapað þá skap-
gerðarhresli, sem síðar á lífsleið-
inni verða erfiður fjötur um fót.
Ein af meginforsendum góðrar
geðheilsu, er sú, að barnið njóti
ástúðar og umhyggju heilbrigðra
foreldra, sem hafa óskað eftir að
eignast það. Sennilegt er, að óvel-
komin hörn verði aldrei eins heil-
brigð og þau, sem veikomin eru,
og bíði því varanlegt tjón.
I Sviþjóð var framkvæmd könn-
un á 120 börnum, sem höfðu
fæðzt, eftir að mæðrum þeirra
hafði verið synjað um fóstureyð-
ingu. Þessi hörn voru borin sam-
an við hóp samkynja barna, fædd
á sömu sjúkrahúsum á svipuðum
tíma. Niðurstöður þessarar rann-
sóknar voru þær, að þessum óvel-
komnu börnurn vegnaði verr í
flestum tilfellum. Þau komu oftar
við sögu barnaverndarnefnda og
lögreglu en hin börnin og gekk
verr í námi o. s. frv.
Þessar niðurstöður eru ekkert
undrunarefni. Sálfræðingum hafa
lengi verið kunnar afleiðingar af
móðuróvild (maternal rejektion)
á sálarástand manna. Sumir geð-
læknar hafa viljað halda því fram,
að mikilvægt markmið í fyrir-
byggjandi geðlæknisfræði væri að
hindra lilkomu óvelkominna af-
kvæma.
39 ára gift húsmóðir fer fram á
vönun og fóstureyðingu. Ástæður:
Þéttar fæðingar og erfiðar að-
stæður. Depressio mentis (ekki
endogen). Gravid x 12. Konan er
astmaveik og fæddi tvíbura fyrir
6 mánðuum. — Svar: Nægar á-
stæður ekki fyrir hendi. Umsókn
neitað.
36 ára húsmóðir fer fram á vön-
un og abort. Ástæður: Degenera-
tio disci intervertebralis, cystis
ovarii, neurosis migraine, bron-
kitis cron. Afkoma annars slæm,
maður drykkfelldur. Gravid x 8
og alið 5 börn. (2 fóstureyðingar
framkvæmdar áður). Konan
taugaveikluð, og taugaveiklun í
ætt og geðveiki. — Úrskurður:
Synjun án athugasemda.
læknaneminn
21