Framkvæmdafréttir Vegagerðarinnar - 06.09.2023, Side 4

4 Framkvæmdafréttir nr. 726
4. tbl. 31. árg.
Höfundur:
Daði
Ottossón
Eflu
Ferðavenjukannanir og rannsóknir sýna að sá þáttur
sem dregur einna mest úr líkum þess að fólk noti
vistvæna ferðamáta er einkabílaeign og hefur það
áhrif á næstum alla þætti þess hvernig við ferðumst
daglega. Ísland er engin undantekning á því –
einkabílaeign er mikil á höfuðborgarsvæðinu. Að
meðaltali er 1,7 bíll á heimili, sem samsvarar næstum
einum bíl á hvern fullorðinn einstakling. Nýlegar
ferðavenjukannanir á höfuðborgarsvæðinu sýna að um
60% ferða eru farnar á einkabíl og því fleiri sem bílarnir
eru á heimili, því færri ferðir eru farnar með vistvænum
hætti, líkt og sjá má á mynd 2.
Jákvæðar niðurstöður af inn-
leiðingu deilibíla í Reykjavík
Deilibílar urðu fyrst aðgengilegir á
höfuðborgarsvæðinu haustið 2017 þegar
deilibílaþjónustan Zipcar hóf rekstur í Reykjavík.
EFLA rannsakaði áhrif deilibílanna á ferðahegðun
og einkabílaeign notenda þjónustunnar.
Rannsóknin var styrkt af Rannsóknasjóði
Vegagerðarinnar og voru fyrstu niðurstöður
kynntar á rannsóknarráðstefnu Vegagerðarinnar
árið 2020.
↓
Mynd 1:
Zipcar deilibíll Í Hafnarfirði
(mynd frá Hafnarfjarðarbæ).
Deilibílaþjónusta er alls ekki ný af nálinni. Deilibílar
hafa verið til í einni eða annarri mynd í Evrópu í yfir
40 ár og síðan þá en þróast mikið og vaxið um allan
heim. Rannsóknir hafa sýnt fram á að kostir deilibíla
eru ótvíræðir, t.d. draga þeir úr umferð og koma í
stað allt að 5-15 einkabíla. Að deila bíl stuðlar einnig
að betri landnotkun en einkabíllinn situr óhreyfður í
bílastæði 95% af líftíma sínum. Aðgengi að deilibíl
er því mikilvægur liður í að auðvelda íbúum að lifa án
einkabílsins eða eiga færri einkabíla.
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
Enginn
bíll
Einn
bíll
Þrír
bílar
Fjórir +
bílar
Tveir
bílar
Ferðamáti eftir fjölda bíla á heimili
Akandi (sem bílstjóri) Hjólandi og gangandi
↓
Mynd 2:
Ferðamáti eftir fjölda bíla á heimili (Niðurstöður
ferðavenjukönnunnar á höfuðborgarsvæðinu árið 2019
(Gallup 2020)).