Dagfari - 01.03.2024, Blaðsíða 14

Guantanamó
fangi á Íslandi
Mohamedou Ould Slahi heitir hann fullu nafni, 53 ára Máritaníumaður sem
sagði sögu sína á fundi í Safnahúsinu laugardaginn 9. mars og samdægurs
var sýnd kvikmyndinMáritaníumaðurinn sem fjallar um sögu hans og
hlutskipti í Guantanamó fangabúðunum.
Í Safnahúsinu kom Mohamedou fram undir merkjum fundaraðar sem ber
yfirskriftina Til róttækrar skoðunar en viðburðurinn var einnig í samvinnu
við Bíó Paradís sem fékk umrædda bíómynd til sýningar og Samstöðina
sem streymdi fundinum og er auk þess með viðtal við Mohamedou og dr.
Deepu Govindarajan Driver sem rýnt hefur í upplýsingar, sem meðal an-
nars hafa komið fram í skjölum Wikileaks, um fangabúðirnar í
Guantanamó.
Þar með hófst martröðin
Í stuttu máli er ævi Mohamedous á þá leið að hann er níundi af tólf í syst-
kinaröð. Faðirinn var úlfaldahirðir á eyðimerkursöndum Máritaníu en féll
frá þegar Mohamedou var á barnsaldri og fluttist fjölskyldan þá til höfuð-
borgarinnar Nouakchott. Hann þótti snemma afburðanemandi og fékk
þýskan námsstyrk til að stunda nám í Duisburg í Þýskalandi í verkfræði.
Hann hafði snúið aftur til heimalands síns þegar bandaríska leyniþjónustan
bankaði uppá. Þar með hófst martröð sem varði í fimmtán ár – og mun
reyndar á sinn hátt vara allt líf þessa manns því áralangar pyntingar
hverfa hvorki úr líkama né sál þeirra sem fyrir þeim verða. Mohamedou var
tekinn höndum haustið 2001. Fyrst í stað var hann sendur til Jórdaníu. Þar
var hann hafður í haldi í tæpt ár áður en hann var sendur til Guantanamó
fangabúðanna áKúbu. Búðirnar draga heiti sitt af samnefndum flóa sem
Bandaríkjamenn hafa yfirráð yfir. Þarna má “yfirheyra” fanga utan
mannréttindalögsögu Bandaríkjanna. Slík svarthol, “blackholes”, var víðar
að finna utan Bandaríkjanna, en Guantanamó var og er stærsta slíkt
svarthol.
Að hætti sadista
Við flutninginn frá Jórdaníu var Mohamedou sagt að til stæði að láta
hann lausan. Annað kom á daginn því nú hófst martröðin fyrir alvöru.
Bandarískir kvalarar hans tóku nú alfarið við honum. Við brottför á flugvelli-
num í Jórdaníu voru fötin klippt utan af honum með skærum – augljóslega