Úrval - 01.10.1968, Qupperneq 43

EDISON — TOLSTOY
41
er nú orðinn útbreiddur í öllum
menningarlöndum, og í Bandaríkj-
unum einum eru milljón eintök í
notkun. Frægð yðar hefur borizt
um öll lönd, og ég þykist viss um
að orðum yðar muni verða veitt at-
hygli af ótölulegum fjölda fólks, og
þau mundu hafa varanleg áhrif,
auk þess sem tæki þetta mundi geta
varðveitt rödd yðar um ókomnar
aldir.
Þess mundi verða vandlega gætt
að láta þetta valda yður sem
minnstum óþægindum og fyrirhöfn,
og að líkindum mundi ekki þurfa
að eyða til þess lengri tíma en
klukkustund. Ef þér vilduð gera
þessa bón mína mundi ég geta sent
yður einn eða tvo aðstoðarmenn
hvenær sem þér kynnuð að óska
þess.
Leyfið mér að votta yður dýpstu
virðingu, yður sjálfum og verkum
yðar, og efist ekki um að þetta er
talað af heilum hug.
Yðar einlægur,
Thomas A. Edison.
19. desember 1908 skrifar Tolstoy
þessi orð í dagbók sína: „Sg þarf
að taka eitthvað saman til að lesa
í hljóðritann, eitthvað sem þýðingu
hefur, eitthvað sem kemur frá
hjartanu.“
23. desember skrifar læknir hans
í dagbók sína: „Tveir Bandaríkja-
menn komu með góðan hljóðrita
frá Edison til þess að taka upp rödd
Lev Nikolayevich.“ Tveimur dögum
seinna hefur hann skrifað þetta:
„I dag talaði Lev Nikolayevich inn
á hljóðritann. Bandaríkjamennirn-
ir tveir, sem Edison sendi, voru
ánægðir með upptökuna."
Pyotr Okhrimenko hefur maður
heitið. Hann kemur við annan þátt
sögu af viðskiptum Tolstoys og
Edisons. Tchertkoff ritaði Edison
eftirfarandi orð í marz 1909: „Leo
Tolstoy fékk í dag mjög átakan-
legt bréf frá ungum, rússneskum
flóttamanni í New York, sem er
staddur í sárustu neyð, og hann bið-
ur Tolstoy að segja yður frá hon-
um. Hann er lásasmiður að atvinnu.
Hann segir að þér séuð mjög
hjálpsamur við rússneska verka-
menn, og hann þykist þess fullviss
að þér munuð greiða götu hans ef
Tolstoy biður yður fyrir hann. Hann
segist ekki eiga sér nema eina ósk,
að mega leggja fram lið sitt í heið-
arlegu starfi til bjargar mannkyn-
inu. Tolstoy vonar að þér látið yð-
ur ekki mislíka að hann skyldi
verða við bón þessa unga manns,
og nú vonar hann að þér verðið vel
við og hann treystir einnig þag-
mælsku yðar. Þessi Rússi heitir
Pyotr Okhrimenko. Heimilisfang
hans er: c/o Mr. Borisoff, E. 23
Street 219, New York.
Tolstoy var feginn að frétta að
það sem hann talaði í hljóðritann
skyldi takast svona vel. Ég var við-
staddur og aðstoðaði við þetta, og
mér er ljúft að votta, að hann vand-
aði sig; lagði í þetta það sem hann
átti til, og það þó að hann væri þá
veikur. Hann sendir yður hjartan-
lega kveðju og óskar yður alls hins
bezta, og biður yður að afsaka að
hann skuli ekki skrifa þetta sjálf-
ur, en hann er ekki heill heilsu sem
stendur og auk þess veldur það
honum miklum örðugleikum að
skrifa bréf á ensku.“