Úrval - 01.10.1968, Side 87
KYOTO
85
meSal þessara undraverðu garSa sá
sem er við hina keisaralegu Kat-
sura-höll. Hún er byggð eitthvað
um það leyti, sem Evrópumenn voru
að byrja á þrjátíu ára stríði sínu.
Víðátta garðsins eru um einn hekt-
ari en honum er svo meistaralega
fyrir komið, að hann virðist tífalt
stærri. Þar hefur með sjónblekk-
ingum tekizt að haga svo til, að
gesturinn þykist sjá þar víðáttu-
mikið vatn, fjöll og dali á þessu
litla svæði.
Til þess að allt gæti sýnzt sem
eðlilegast, var ■ garðlistarmaðurinn
Kobori Ensju mörg ár að leggja
niður fyrir sér hvernig garðurinn
ætti að vera. Hvar sem maður stend-
ur í garðinum, finnst honum að
einmitt þar sé bezti staðurinn til að
sjá yfir og skoða garðinn. Jafnvel
fyrir fæturna er það sífelld tilbrevt-
ing að vera á gangi í garðinum; nú
er fóturinn á grasi, þá á sandi, nú
á hnullungum, þá á flötum hellum.
Ensju var svo eftirsóttur garðlistar-
maður, að hann gat fengið eins og
hann vildi af peningum og ekki
þurfti hann að flýta sér heldur.
Hann bannaði meira að segja eig-
endunum að stíga fæti sínum í garð-
inn fyrr en verkið var að fullu
unnið.
LEIÐSLA, HUGARÁHRIF
Enda þótt í Japan séu það nú
hvarvetna, útreikningar og vélar,
sem ráða ferðini, þá halda menn í
Kyoto enn fast við hina gömlu hand-
iðnir. Það má ganga svo kílómetr-
um skiptir meðfram verkstæðum,
sem standa hlið við hlið, og hand-
verksmönnunum þykir vænt um
það, ef einhver kemur til að líta á
hvernig þeir vinna verk sitt. Ég leit
inn hjá manni, sem alla sína ævi
hafði ekki annað gert en að búa til
efni í Kimono-slóða. I einu verk-
stæðinu hafa nú átta ættliðir verið
að búa til Rósasveiga Búddatrúar-
innar, og eru þeir með 108 perlum
hver, en það á að tákna hin 108
sambönd mannsins, sem Búdda
nefndi svo. Á einum stað eru búnar
til hillur, og eru engar tvær eins.
Til er verkstæði þar sem ekki er
annað búið til en greiður úr tré.
Einn morguninn horfði ég á hið
fræga „tsusure" í Kyoto, en það er
fingravefnaður, ofið með berum
fingrunum. Vefararnir höfðu gert
skorur í neglur sér, svo að þær
urðu sem sagtennur, og í hverja
skoru var lagður þráður, en hend-
urnar gengu hraðar en auga á festi.
Svo vandasamt handverk sem unnið
er með mjög dýru efni getur gefið
geysimikið í aðra hönd. Hinir svo-
nefndu Obi-ar (Kimono-slóðar, sem
oftast eru um sjötíu sentimetrar á
breidd og um fjórir metrar á lengd)
munu hafa kostað allt að milljón
krónum, eða sem því svarar, hver.
Ef það ætti að skrá allt hið frá-
bæra sem hér er, þá yrði seint upp
talið. Hér er stærsta bronsklukka
Japans, elzti pagóðuturninn, hæsti
pagóðuturinni, elzti skólinn. Á
klettavegg sem gnæfir fyrir utan
borgina er meitlaður stærsti bók-
stafur á jörður hér, það er kín-
verskt myndmerki, 160 metra hátt
og 80 metra breitt. Einu sinn á ári
eru skorurnar fylltar af eldfimu
efni og kveikt í, og þá kalla þús-