Úrval - 01.04.1973, Blaðsíða 75

MORGUNDAGURINN - FRAMTIÐIN
73
stofunni. Me& þvi að hlusta i hljó&i á
sina „innri rödd” og skrifa niöur
hugsanir sinar, geta andstæ&ingar
fengiö hjálp til a& sjá, hvaö þeir hafa
misgjört og finna lausn vandans.
Þegar kennari og nemendur hlusta
sameiginlega eftir rödd
samvizkunnar, skipa bá&ir aöilar sér
undir sama merki, sama ösýnilega
mátt. Sannur skólaagi er ekkert, sem
hægt er aö þvinga upp á nemendur,
hann skapast og dafnar aöeins við
eigin ábyrgöarkennd, gagnvart
eölilegum og æskilegum reglum i
skóla.
Þaö getur sannarlega komiö sér vel,
þegar út i lifiö er komiö, viö félagsleg
og stjórnmálaleg átök, aö hafa lært og
æft i skólastofunni aö leysa deilur
hópsins. A þann hátt er „hljóöa
stundin” hjálp og tæki til aö ala upp
foringja framtiöarinnar.
Hér segir frá aöferöum kennara, og
samstarfi þeirra — oft viö erfiðar
aöstæöur viö nemendur I nokkrum
skólum nálægra landa.
Sænskur kennari segir frá:
Ég var með hóp 17—18 ára pilta og
stúlkna. Þvi meira sem ég vann og
lagði mig fram, unnu nemendurnir
ver, þangaö til ég talaði við þá og sagöi
þeim, hve ráðþrota ég væri: „Þaö er
ætlunin, að viö vinnum saman, en mér
er innanbrjósts eins og fyrirliða á
knattspyrnuvelli, þar sem liðs-
mennirnir neita aö leika. Ég vildi svo
sannarlega finna eitthvaö til að skapa
ykkur áhuga, og hefi enga löngun til aö
vera einræðisherra. Þvi færri, sem
vilja taka á sig ábyrgö, þvi meiri er
hættan á einræði. Það sjáum við i
heiminum i dag. — Við getum bætt
þetta — hjá okkur — , ef við reynum
sameiginlega”.
Þennan dag breyttist viöhorfiö, nýr
áhugi festi rætur. Næsta ár héldum viö
árfam meö þvi aö finna Ut hvernig
skólinn getur orðiö æfingasviö fyrir
þegna þjóöfélagsins. Það var mikið
brautryöjendastarf fyrir okkur öll.
Þau fundu út aö til þess a& geta tekiö á
sig ábyrgö var heiöarleiki I starfi
fyrsta skilyröið. Þaö var þeirra eigin
uppgötvun og þau böröust fyrir henni
unz allir I hópnum höföu sett sér aö
vera fullkomlega heiöarlegir i starfi.
Dag nokkurn sag&i ég þeim a& meö
sama hraöa viö námiö gætum við ekki
lokið verkinu á tilsettum tima, og ég
baö þau aðhjálpa mér aö finna lausn á
vandanum. Þau tóku sig til meö blöö
og blýanta, hugsuðu, ræddu og
reiRnuöu út. Þaö, sem þau lögöu til,
undraöi mig mjög. Þau voru sammála
um þrjú höfuöatriði: Aö lesa fimm
sinnum meira en veriö hafði i ensku
sem heimaverkefni, að hafa yfir-
heyrslu bara einu sinni i hálfum
mánuöi i stað þess sem verið haföi i
hverjum tlma, og að hjálpa hvert öðru
viö námið. Mér var ætlaö að kenna
málfræöina og stilagerð.
Eftir aö viö um tima höföum unnið á
þennan hátt með góöum árangri, stakk
ég upp á þvi, aö þau tækju einnig aö
sér yfirheyrzluna. Þetta varð þeim
mikil lyftistöng. Ég fékk mér sæti
aftarlega i bekknum, og einn
framtaksamur og leiðandi nemandi i
hópnum lagði jafnvel stundum fyrir
mig verkefni, til mikillar gleöi fyrir
alla viðstadda. Eftir hvern tima
ræddum við um reynslu þeirra af
þessum starfsháttum:
„Svindl er ekkert skemmtilegt
lengur, þegar við höfum leyfi til að
hjálpast að við námið”.
,,Það er miklu meiri vandi að vera
kennari en ég hafði haldið. Ég verð að