Úrval - 01.05.1976, Side 42

40
LJRVAL
sópaði skrúfubúnaður Fishers sandi
ofan af sannkallaðri gullnámu nálægt
Florida. Á tveim dögum komu kaf-
ararnir upp með 1933 gullpeninga,
þar á meðal nokkra mjög sjaldgæfa,
sem Fisher seldi fyrir stórfé, að því er
hann segir sjálfur.
Um þetta leyti fréttist, að safn-
vörður í Smithsoniansafninu hefði
fræðst um Atocha og endalok þess af
gömlu skjali. Allir leitarflokkar í
Florída urðu óðir og uppyægir,
þegar þeim varð kunnugt um þetta
skjal og margir, þar á meðal Fisher,
sendu mann til Sevilla til eftirgrennsl-
unar. Sendimaðurinn fann fleiri skjöl x
Sevilla, sem gáfu til kynna að Atocha
hefði sokkið á tilteknum stað, en
staðsetningin var fremur óljós.
Þegar hér var komið höfðu allir
þeir, sem leituðu sokkinna ,,gull-
skipa” fengið sér nýtísku leitartæki,
og nú hófst æðisgengin leit þar sem
menn töldu líklegast samkvæmt
upplýsingum hinna fornu skjala.
Fisher leitaði í fjögur ár án árang-
urs, en hann hafði heitið því að
gefast ekki upp fyrr en hann fyndi
skipið eða færi á hausinn ella.
Þegar kom fram á árið 1970 sneri
Fisher sér til Eugene Lyons, sem
stundaði nám við Florídaháskóla, en
vann um þessar mundir að rannsókn-
um á skjölum og öðrum heimildum
varðandi spænska Florída í Sevilla-
safninu. Þegar Lyon var að kynna sér
tilraunir spánverja til að bjarga
Atocha allt til ársins 1630, las hann
í handritinu að þeir hefðu haft bæki-
stöð á ,,Cayo del Marques” og hefðu
róið þaðan daglega út að slysstaðn-
um. Hann vissi að Marqueseyjarnar
voru um 160 kílómetra vestur af því
svæði þar sem Fisher og aðrir voru
að leita, og þegar hann fór að athuga
nánar gömul landakort og iandlýs-
ingar, komst hann að raun um að um
ranga þýðingu var að ræða hjá sendi-
manni fjársjóðsleitarmanna. Hann
réði Fisher eindregið til að leita vestur
af Marqueseyjum en ekki austur af
þeim eins og sendimaðurinn hafði
mislesið í handritinu.
Fisher, sem var alltaf sami bjart-
sýnismaðurinn, var ekki lengi að taka
ákvörðun heldur hóf þegar leit á nýja
svæðinu. En tréskip eins og Atocha
sekkur ekki í heilu lagi til botns.
Eftir að það hafði rekist á sker,
hafði það hrakist undan vindáttinni,
liðast í sundur í stóra og smáa
hluta og dreift áhöfn og farmi yfir
talsvert svæði. Nú voru liðin 330 ár
frá skipstapanum og maðkur mundi
vera búinn að éta viðinn upp til
agna, aðeins málmar, postulín og
gimsteinar væri enn finnanlegt auk
kjölfestugrjótsins, sem var oft mikið.
Nýja leitartækið gat fundið járnið,
en ekki silfrið eða gullið. í leitinni
að Atocha varð því að einbeita sét-
að því að finna járn úr skipinu, svo
sem akkeri eða byssur.
Fisher leitaði vítt og breitt um
svæðið og varð lengi einskis var, en
loks sýndi leitartækið að eitthvað var
á botninum. Fisher hafði leitað skips-
ins í fimm ár og var orðinn fjörutíu