Úrval - 01.02.1978, Qupperneq 9

HJNN BRJÁLADl HEIMUR HLJÖMPLÖ TUNNAR
7
undirleikur tekinn upp meðan þeir,
sem hann framleiða, hlusta á taktinn í
heyrnartækjum. Öðrum þáttum —
rafeindahljóðfærum, sönghóp, og
loks einsöng, er bætt við á sama hátt.
Þetta þýðir, að ekki þarf að binda
fjölmennan hóp yfir því, að öllum
þáttum þess, sem á að koma fram í einu
lagi, takist nógu vel upp samtímis. Allt
þetta er á aðskildum rásum á bandinu,
og hægt er að fjalla um hverja rás út af
fyrirsig. Þaðergertá lokastiginu, sem
kallað er ,,mixing,” eða hljóð-
blöndun.
Þegar kemur að hljóðblönduninni
hefur hljóðupptökumaðurinn Walter
Sear, svo tekið sé dæmi um einn aðila,
stjórnborð sem er 1,2x1,5 metrar að
stærð. Hann er umkringdur feiknum
af alls konar rafeinda og rafmagns-
tækjum, og getur fengið 40 mismun-
andi tilbrigði út úr hverri einustu rás —
ekki bara með því að stilla hæðina á
mismunandi vegu og bæta bergmáli
við, heldur með því að gjörbreyta
hljómnum á alla lund. Hann verður
kannski að gera milli tíu og tuttugu
hlj óðblöndur áður en hann kemst ofan
á það sem allir em ánægðir með. Það
gemr tekið marga daga að blanda eitt
einasta lag.
Árangurinn verðurhljómur, sem er
bókstaflega ómögulegt að herma eftir
á tónleikum. Það er ekki lengur
hugmyndin að framleiða hljómplötu,
sem gefur raunsanna hugmynd um
lifandi tónflutning. Þess vegna em
lifandi tónflutningur gjarnan orðinn
umsnúinn á þann veg að reyna að
framleiða „lifandi” hljóm sem er
raunsannur miðað við hljómplömna.
Hljómsveitin Yes flytur með sér 30
tonn af búnaði til þess að reyna að
framkalla hljómplötuhljóm á tónlelk
unum sínum, ásamt fjölmenri'u
starfsliði verkfræðinga, hljóðupþ-
tökumanna, rafvirkja og hljóðstjóra.
En þrátt fyrir það er ekki alltaf hægt
að framkalla hljómplötuhljóm, og
þetta hefur orðið til lþess að breyta
skilningi á því hvað hljómleikar raun-
vemlega em. í gamla daga sátu hlj óm-
listarmenn í venjulegum fömm með
venjulegasnyrtingu hijóðir og prúðir á
sviðinu og léku einfaldlega tónlist.
Þetta er ekki lengur. Nú til dags fela
hljómsveitirnar músík sína bak við
viðamikinn umbúnað, sem stefnir að
því að æsa áheyrendur sem allra mest.
Pink Floyd skýmr flugeldum, Iggi Pop
stökk einu sinni fram af sviðinu og
klíndi hnetusmjöri á tilheyrendur.
Kisskemurframsempúkahópur, hvít
andlitin klínd með svörtum klessum.
Einn þeirra félaga segir: ,,Það er eins
og að lifa af innrás Normanna í
England að koma á hljómleikana
okkar. Við emm engir tónsnillingar.
Músíkin erí meðallagi, kannski undir
því. En á einu ári verðum við þekktasta
hljómsveitiní heiminum. Bandaríkja-
menn kunna ekki að meta hógværð og
blíðu. Þeir vilja fá slaghamar í
hausinn.
Allur sá búnaður, sem þarf til að
reyna að ná fram hljómplötuhljómi,
kostar stórfé. Þess vegna standa
hljómsveitirnar sjaldnast undir kostn-