Úrval - 15.12.1980, Blaðsíða 44

42
ÚRVAL
andi barnadeildar Mæðra- og barna-
verndarrannsóknarstofnunar Sovét-
ríkjanna, hefur lýst athyglisverðri til-
raun. Uppgötvað var að hægt er að
þroska með barni tímaskynog kenna
því að fylgja reglubundinni lífshrynj-
andi fyrir fæðingu á aðeins tveim til
þrem vikum.
Tveim til þrem vikum fyrir
fæðingu var hópur væntanlegra
mæðra látinn borða á þeim tíma sem
þær áttu að gefa börnunum brjóst.
Afleiðingin varð sú, að þegar á fyrsta
degi eftir fæðingu sýndu börn þeirra
örugg tímaviðbrögð.
Það uppgötvaðist einnig að börn
geta lært og fylgt hrynjandi lífsins,
ekki aðeins fyrir tilverknað móður-
mjólkurinnar, heldur miklu fyrr, og að
þau geta vaknað upp á nákvæmlega
fyrirfram ákveðnum tíma og krafist
matar síns. Þetta hefur strax í för með
sér verulegt þyngdartap fyrstu
ævidaga þeirra. I tilraun, sem gerð
var til þess að prófa að hve miklu
leyti nýfædd börn fylgdu sínu
tímakerfi, var ungbörnunum gefið að
drekka á misjöfnum tímum.
Afleiðingin var uppþot, uppþot sem
börnin stóðu sjálf að! Þau grétu og
sýndu önnur merki taugaveiklunar og
hjartslátturinn hækkaði upp 1 180-
200 slög á mínútu. Þegar fyrri hrynj-
andi var fylgt róuðust börnin og
hjartslátturinn varð aftur eðlilegur.
Nýlegar sovéskar og aðrar erlendar
tilraunir leiða í ljós að barn þroskar
með sér nauðsynleg aðlögunarvið-
brögð og hæfileika, jafnvel fyrir
fæðingu. Fráþeirri stundu, er barnið
lítur dagsins Ijós, jafnvel áður en það
getur setið, hefur það fullþroska
jafnvægisskynfæri. Fimm mánuðum
fyrir fæðingu brosir það, ef því líður
vel, grettir sig, ef því líður illa, og
sýgur fíngur sinn. Nútíma tækja-
búnaður gerir það kleift, með
aðferðum sem em algerlega skað-
lausar bæði fyrir móður og barn, að
fylgjast með öllum viðbrögðum
fóstursins á sérstökum sjónvarps-
skermi.
Barn greinir sundur hljóð innan
áttundar. Og það er fætt með hæfi-
leika til þess að gefa frá sér fjölbreyti-
leg hljóð, en með þeim leitast það við
að tjá sig í samskiptunum við móður
sína og annað fólk sem annast það.
Þessi hljóð hafa verið rannsökuð af
líffræðingum, lífeðlisfræðingum og
barnalæknum á stofnunum í ýmsum
löndum. Rannsóknarstofa undir
stjórn dr. N. Sjtsjelovanov, félaga í
sovésku læknavísindaakademíunni,
hefur safnað athyglisverðum
upplýsingum.
Á fyrstu alþjóðaráðstefnunni
„Heilbrigt barn”, sem fulltrúar
Evrópulanda sóttu og haldin var í
Moskvu í september 1979, var rætt
um fimm tegundir af hljóðtengslum
nýfæddra barna við umheiminn.
Fyrsta hljóðið, rólegt og líkast and-
varpi, er tilraun barnsins til þess að ná
tengslum við móður sína, rétt eftir
að það vaknar, til þess að vita hvort
hún er við hlið þess. Ef engin svömn
berst við hljóðinu, snerting eða