Úrval - 01.04.1983, Blaðsíða 56

54
ÚRVAL
aðferð til þess að ná markinu og gert
tillögur um hana, svo og þjálfunar-
áætlun. Að auki getum við haft áhrif
á hina almennu þróun í íþróttum,”
sagði hann að lokum.
Hvernig segja má
fyrir um met
Þegar Grikkir skráðu árangur fyrstu
ólympiuleikanna hófst í reynd
keppni um að setja met sem aldrei
hefur orðið lát á. Sagt er að það sé
sama hvaða mark er sett, hversu
óleysanlegt og ofurmannlegt sem það
kann að virðast, að lokum muni því
náð. Ef við gerum ráð fyrir að þessu sé
þannig farið er freistandi að skyggn-
ast inn í framtíðina og geta sér til um
hvaða árangri mannleg vera kunni að
geta náð.
Þeir sem fást við íþróttaspár gera
það með mismunandi hætti í hverju
landi fyrir sig en þeir hætta sér venju-
lega ekki í að spá meira en 10—20 ár
fram í tímann. Að jafnaði er núgild-
andi árangur í íþróttagreininni lagður
til grundvallar. í mörgum tilfellum
er fundin aðferð til ályktunar um
framfarir sem byggist á því að gert er
ráð fyrir framhaldi núverandi þróunar
og þeirri forsendu að formbreytingar
verði ekki á greininni 1 framtíðinni.
í þessu felst gildra: Aðferðin tekur
ekki með í reikninginn hugsanlegar
róttækar nýjungar á sviði
íþróttatækni. Stökkgreinar eru gott
dæmi í þessu tilliti.
Með útreikningum samkvæmt fyrr-
greindri aðferð komumst við að þeirri
niðurstöðu að 9,75 m sé mjög
líklegur árangur í langstökki karla í
náinni framtíð. En sérfræðingar á
sviði líffræði og aflfræði álíta að stökk
Bob Beamons, 8,90 m, árið 1968 hafi
verið svo fullkomið að það verði ekki
bætt eins og er. Með öðrum orðum:
með þeirri tækni sem nú er notuð er
enginn raunhæfur grundvöllur fyrir
að spá betri árangri. Slíkar spár eru
gagnslausar og verða ekkert annað en
hreinar getgátur.
Tölvuskilgreining mismunandi
hástökkstækni sýnir að „Fossberry-
aðferðin” er árangursríkust frá líf-
fræðilegu og aflfræðilegu sjónarmiði
séð. Ef sigurvegarinn á Tókíóleikun-
um, Valeri Brumel, sem hafði
einstæðan hraða og kraft, hefði notað
þessa aðferð hefði hann getað stokkið
2,40 m og það fyrir 12—15 árum.
Annað dæmi: Með því að tölvuskil-
greina mismunandi kúluvarpstækni
komust sérfræðingar að þeirri niður-
stöðu að hægt væri að bæta árangur í
greininni mikið í framtíðinni með því
að íþróttamenn tækju upp ,,snún-
ings”aðferðina sem sovéski íþrótta-
maðurinn Barisjnikov notar. Tölvan
vaidi þessa aðferð sem þá árangurs-
ríkustu og spáði því að heimsmetið
myndi nálgast 30 metra (núverandi
heimsmet er 22,15 m) ef menn með
rétta líkamsbyggingu beittu henni.
Draumórar sem geta
orðið að veruleika
,,Við spár okkar,” segir yflrmaður
rannsóknarstofnunarinnar, Gennadí