Fréttablaðið - 28.10.2017, Qupperneq 12

12
FRÉTTIR • FRÉTTABLAÐIÐ
28. OKTÓBER 2017 LAUGARDAGUR
Nýbiit skjöl um JFK valda vonbrigöum
Stór hluti þeirra skjala er varöa morðið á John F. Kennedy voru birt í fyrrinótt. Nokkrum hluta skjalanna var haldið eftir á grundvelli
þjóóarhagsmuna og þjóðaröryggis. Lítið kemur iiam í skjölunum sem bendir til samsæris og skjölin staðfesta ekkert í þeim efnum.
Þórgnýr Einar
Albertsson
thorgnyr@frettabladid.is
bandarikin Óhætt er aö segja aö
þau skjöl sem tengjast moröinu á
John Fitzgerald Kennedy, 35. for-
seta Bandaríkjanna, sem birt voru í
fýrrinótt hafi ekki staðfest framburð
þeirra sem aðhyllast samsæriskenn-
ingar um andlát forsetans. Donald
Trump Bandaríkjaforseti haföi kynt
undir þá elda undanfarna daga, allt
frá því fulltrúadeild þingsins sam-
þykkti fýrir stuttu aö öll óbirt skjöl
skyldi birta er tengjast morðinu.
Bandaríkjaforsetinn núverandi
þurfti þó aö sætta sig viö aö halda
allnokkrum skjölum leyndum, í þaö
minnsta í bili, eftir þrýsting frá CIA,
FBI og innanríkisráöuneytinu. Var
talið aö þau skjöl gætu skaðað þjóö-
arhagsmuni og ógnaö þjóðaröryggi.
Til stendur aö endurskoöa birtingu
skjalanna óbirtu innan hálfs árs.
Kennedy var, eins og frægt er
orðið, myrtur þann 22. nóvember
áriö 1963 þegar hann ferðaðist um
stræti Dallas í Texas í opnum bll. Var
hann skotinn til bana.
Komst rannsóknarnefnd, kennd
viö formanninn og forseta hæstarétt-
ar Earl Warren, aö þeirri niöurstöðu
að Lee Harvey Oswald hafi veriö
banamaðurinn. Hann hafi skotið
Kennedy til bana úr nærstaddri bygg-
ingu og staðið einn að morðinu.
Bandarískir fj ölmiölar geröu sumir
hverjir afar lítiö úr birtingu slcjal-
anna. „Enginn mun muna í fram-
tíðinni hvar hann var þegar hann
heyrði af því sem kom fram í skjöl-
unum um moröiö á JFK er birt voru
áriö 2017,“ sagöi í ffétt CNN.
Enn fremur sagöi aö atburðarásin
sem leiddi til þess að hluti skjalanna
var ekki birtur bendi frekar til sam-
særis en nokkuð sem kemur fram í
hinum birtu skjölum.
Ekki er þó þar meö sagt
aö ekkert áhugavert hafi
komið fram í hinum
nýbirtu skjölum. Meöal
annars kemur þar fram
að alríkislögreglunni hafi
borist símtal þar sem lífi
Oswalds var hótaö á
meðan hann var í haldi.
Ekki er vitað hver hringdi
en næturklúbbseigandinn
Jack Ruby myrti Oswald
stuttu síðar. í
s k j ö 1 u n u m
kemur einnig
fram aö Ruby
hafi verið á
eftirlitslista
FBI o
hann hafi
v e r i ö
„ u n d i r -
h e i m a -
m a n n -
eslcja".
Brcskur blaöaniaöur
fökk ábendingu fyrir moróiö
um aö stórfrétta væri aö
vænta jfirá Bandarikjunum.
Áhugaverðustu upplýsingarnar
snúa hins vegar að því að mögulega
hafi einhverjir haft vitneslrju um
moröiö áöur en þaö átti sér staö, þótt
ekkert sé nálægt því aö vera staö-
fest í þeim efhum.
Til að mynda segir í
einu skjalinu frá því aö
breskur blaöamaöur hafi
fengið nafnlausa ábend-
ingu um „stórfréttir frá
Bandaríkjunum" mín-
útum áður en Kennedy
var myrtur.
Var blaöamaöurinn
hvattur til þess aö hringja í
bandaríska sendiráðið í
Lundúnum. í ööru
skjali segir
frá viötali
viö mann
aö nafni
Robert C.
Rawles,
en þar
k e m u r
fram aö
h a n n
hafi heyrt
mann á
Öryggisíbúðir Eirar til langtíma leigu
Grafarvogi Reykjavík
Nokkrar tveggja og þriggja herbergja vandaðar öryggisíbúðir
Eirar til leigu í Grafarvogi, Reykjavík.
Eirborgir, Fróðengi 1—11, 112 Reykjavík.
Eirarhús, Hlíðarhúsum 3—5, 112 Reykjavík.
• Rólegt og notarlegt umhverfi með aðgengi að metnaðarfullri
aðstöðu og þjónustu með það að markmiði að einstaklingurinn
geti búið lengur heima.
• Öryggisvöktun allan sólarhringinn.
• Aðgengi að mötuneyti og félagsmiðstöð.
• Góðar gönguleiðir í nágrenninu.
Nánari upplýsingar í síma 522 5700 virka daga milli kl. 8 og 16 eða
sendið fyrirspurn á netfangið skrifstofa@eir.is
Eir öryggisíbúðir ehf.
Hlíðarhúsum 7, 112 Reykjavík. ® 522 5700
milli 8:00 og 16:00 virka daga.
^ Flestirtrúa samsæriskenningum
Einn maður myrti JFK Oswald var hluti af samsæri
Alls 33% 61%
Karlar 33% 62%
Konur 32% 60%
Hvitir 38% 56%
Spænskættaðir 22% 72%
Svartir 19% 76%
Háskólamenntaðir 42% 52%
Ekki háskólamenntaðir 33% 60%
Repúblikanar 36% 60%
Demókratar 36% 61%
Óháðir 24% 70%
18-34 ára 35% 60%
35-64 ára 31% 62%
65+ 32% 60%
Trump-kjósendur 35% 61%
Clinton-kjósendur 38% 59%
krá veðja hundrað dölum á aö Kenn-
edy yrði myrtur innan þriggja vikna.
Þaö samtal á aö hafa átt sér stað viku
fýrir morðið.
Eins og áöur segir hafa yfirvöld
alla tíö haldiö því fram aö Oswald
hafi myrt Kennedy og aö hann hafi
verið einn aö verki. Hann hafi ekki
átt sér neina vitorösmenn og ekki
verið hluti af samsæri.
í skjali sem er dagsett skömmu
eftir moröiö á Oswald eru orð eignuð
J. Edgar Hoover alríkislögreglustjóra
sem benda til þess aö hann hafi viljað
kæfa hvers konar samsæriskenningar
í fæðingu.
„Þaö sem ég vil leggja áherslu á,
og aðstoðardómsmálaráðherra líka,
er aö við þurfum að gera eitthvaö
til þess að sannfæra almenning um
aö Oswald hafi í raun og veru verið
moröinginn."
Helstu samsæriskenningar og ástæður
Fjölmargar kenningar hafa
sprottið upp um að hinir ýmsu
aðiiar hafi látið myrða Kennedy
og að Oswald hafi ekki verið
þar einn að verki. Þykir sumum
verksummerki benda til þess
að annar byssumaður hafi verið
á grasflöt sem Kennedy keyrði
fram hjá þegar hann var myrtur.
En þóttsamsæriskenningarsinnar
séu margireru þeirlangtfrá þvíað
halda allir þvi sama fram. Business
Insidertóksaman nokkrarvin-
sælustu kenningarnar.
CIA-kenningin
Ýmsir trúa þvi að leyniþjónustan
CIA hafi myrt Kennedy vegna
ósættis við stefnu forsetans þegar
kom að Kúbu og kommúnisma.
Síðasta stráið hafi verið þegar
Kennedy neitaði að samþykkja
að loftherinn myndi styðja hina
misheppnuðu Svínaflóainnrás. Því
hafi leyniþjónustan ráðið Oswald
og hann tekið á sig sökina.
Mafíukenningin
Tengd kenning snýst um að CIA
hafi í raun unnið með mafíunni
að því að koma Kennedy fyrir
kattarnef. Mafían hafi átt rlkra
hagsmuna að gæta á Kúbu, hún
hafi rekið þar spilavíti og stefna
Kennedys hafi verið liklegtil
þess að kosta mafíuna mikið fé.
Samkvæmt Business Insider sýna
gömul skjöl að mafían hafi áður
unnið með CIA að því að reyna að
ráða Fidel Castro af dögum og því
ekki ómögulegt að hið sama hafi
verið uppi á teningnum í Dallas
árið 1963.
Kú bver ja ken n i ngin
Sumirtrúa því að ekki hafi verið
um risavaxið samsæri að ræða.
Frekar hafi nokkrir Kúbverjar,
i útlegð frá ættlandinu, álitið
Kennedy vanhæfan vegna hinnar
misheppnuðu Svinaflóainnrásar
og myrt forsetann. Kennedy var
sjálfur vinsæll á meðal kúbverskra
flóttamanna i upphafi en vin-
sældir hans hurfu eftir innrásina.
Johnsonkenningin
Maðurinn sem hagnaðist mest
á andláti Kennedys var varafor-
setinn Lyndon B. Johnson og því
ekki að furða að einhverjum hafi
dottið í hug að varaforsetinn hafi
látið myrða forsetann til þess að
hirða sæti hans. Enn fremur hefur
verið fjallað um að Johnson gæti
hafa óttast svo mjög að hann yrði
ekki með Kennedy í framboði árið
1964 og það hafi ýtt honum yfir
brúnina.
Nikita Krústjef, aðalritari Kommún-
istaflokks Sovétríkjanna.
KCB-kenningin
Eins ogallir vita var kalda stríðið á
bullandi siglingu þegar Kennedy
var myrtur. Helsti óvinur Banda-
ríkjanna, og þar með Kennedys,
voru Sovétríkin. Því telja ýmsir
að sovéskir njósnarar, á vegum
leyniþjónustunnar KCB, hafi ráðið
Kennedy af dögum. Aðalritari
Kommúnistaflokksins, Nikita
Krústjef, hafi fyrirskipað morðið
vegna þess að Kennedy hafi
neytt hann til að fjarlægja lang-
drægar eldflaugar Sovétríkjanna
sem komið hafði verið upp á
Kúbu. í skjölum gærdagsins kom
meðal annars fram að Oswald
hafi verið i samskiptum við
KGB-menn áður en hann skaut
forsetann til bana.