Goðasteinn - 01.09.2003, Blaðsíða 73

Goðasteinn 2003
þurftu að geta haldið sér, og var því mikill þungi á rekkverkinu þegar brotsjóirnir
sem færðust nú mjög í aukana með vaxandi aðfalli gengu yfir skipið.
Ekki vissum við, sem frammi á vomm, hvort nokkurt samband hefði náðst við
land fyrr en nokkuð var liðið á nóttu, að þrír menn, sem í brúnni voru, komust við
illan leik fram á hvalbak. Það voru þeir ísleifur Ólafsson, Reykjavík, Guðmundur
Sigurðsson, Reykjavík og Arni Þorsteinsson, Keflavík. Þeir sögðu okkur, að
örugglega hefði náðst samband við land, en ekki hefði verið hægt að gefa upp
nákvæma staðarákvörðun, þar sem engir vitar eða kennileiti sáust, sem gætu gefið
til kynna hvar við værum. Við reiknuðum með, að nokkur tími gæti liðið þar til
við fyndumst; að öðru leyti voru þetta gleðifregnir.
Það kom á daginn, að alllangan tíma og mikla fyrirhöfn tók það björgunar-
sveitina í Grindavík að finna okkur og koma á staðinn þeim áhöldum og tilfær-
ingum, sem til þess þurfti að hefja björgunarstarf. Landslagið var allt mjög ógreitt
yfirferðar og þar að auki mikill snjór á jörðu, að ógleymdu náttmyrkri og illviðri.
Þessi nótt átti sýnilega eftir að verða örlagarík fyrir skipshöfnina á Skúla
fógeta, og væri varla ofsagt að hún hafi verið óslitinn og allharður bardagi milli
lífs og dauða, enda stórt skarð þegar rofið í hópinn. Allir, sem í brúnni voru, tólf
menn, höfðu þá þegar sýnilega allir farist og þar að auki einn af þeim sem á hval-
baknum voru, og ennþá gat verið tvísýnt um afkomu margra og ef til vill allra,
sem enn voru á lífi. Sýnilegt var, að kuldi og vosbúð ásamt átökunum við að
halda sér í ólögunum voru smám saman að lama viðnámsþrótt margra og kom þá
í ljós eins og ævinlega fyrr og síðar, að forsjónin hefur úthlutað mönnum misjafn-
lega stórum skammti af viðnámsþreki. Það væri þá ekki óeðlilegt að það, sem við
köllum andlegt þrek hafi undir sömu eða svipuðum kirngumstæðum orðið fyrir
einhverju hnjaski, sem gæti haft þær afleiðingar að ýmsir bæm þess aldrei bætur
hérna megin grafar.
Ég er sem sagt svo vantrúaður, að mér finnst varla trúlegt að áframhaldandi
mannlíf og lífsbarátta með öllum sínum annmörkum og áföllum sé yfirleitt fært
um eða heppilegur grundvöllur til að geta verið gróðurreitur mannlegra meina.
Aðstaðan hjá okkur frammi á fór nú stöðugt versnandi eftir því sem nær dró
flóði, rekkverkið sem við höfðum fram að þessu haft til að halda okkur í var nær
allt sundurliðað, og víða farið, svo vonlaust var að reyna að hafast þar við lengur.
Við færðum okkur þá að akkerisspilinu, sem var á miðjum hvalbaknum, og var
þar að öllu leyti mun verri aðstaða, lítið til að halda sér í fyrir svo marga menn, og
allmikið nær og varnarminni fyrir ólögum, sem ekkert lát var á, enda ekki komið
flóð. Ekki var þurr þráður á nokkrum manni, og flestir orðnir berhöfðaðir. Þó
minnist ég ekki að hafa heyrt æðruorð til nokkurs manns alla þessa nótt. Vafalaust
hefur þó mörgum orðið á að líta yfir liðna ævi og hugsa heim til ættingja og vina
og ef til vill hugleitt hversu kuldaleg endalok mannlegrar tilveru gætu orðið. Þar
-71-