Goðasteinn - 01.09.2010, Blaðsíða 69

67
Goðasteinn 2010
og leggja á þau reiðing. Að því búnu voru þau tengd saman í lest þannig að
beislistaumurinn á því hrossi sem aftar gekk, var festur í band sem var bund-
inn um klifberaboga á því hrossi sem á undan gekk. Þetta band eða snæri var
nefnt bogaband. Færri hross voru notuð þegar var verið að hirða af túni heldur
en þegar hirt var af engjum því að styttra var í heygarð. Tveir baggar af heyi
var kallaður kapall af heyi, eða hestur af heyi. Ég man hvað mér fannst gaman
þegar verið var í þurrheyi þó að ég búist nú við að hafa ekki verið mikill starfs-
kraftur á þessum árum. Í góðri heyskapartíð voru allir í góðu skapi. Það var
gert að gamni sínu og hlegið dátt, þó að unnið væri af fullum krafti. Allt var
vinna og aftur vinna. Ekki má gleyma að segja frá því að þegar verið var að
taka saman þurrhey á túni þótti gott að hafa kalda sýrublöndu við hendina til
þess að svala þorstanum.
Heygarður var norðan við bæina. Þar var eitthvað af gömlum heyjum í svo-
kölluðum lönum sem geymdar voru úti. Var það eðlilega mismikið frá ári til
árs. Milli heygarða austur- og vesturbæjar var dálítill kálgarður sem tilheyrði
austurbæ. Mig minnir að þar væru ræktaðar sérlega fallegar kartöflur.
Á heygarði vesturbæjar var breitt hlið að vestanverðu þar sem farið var
með heylestina inn í garð á afmarkað svæði norðan við hlöðuna. Þegar þangað
var komið voru baggarnir teknir ofan. Oftast var einhver fullorðinn sem það
gerði. Þegar baggar voru hengdir upp til klakks var maður látinn standa undir
ef ekki voru tveir fullorðnir til þess að setja baggana upp jafnsnemma. Sama
gilti þegar baggar voru teknir ofan eða tekið af eins og sagt var. Þegar maður
stálpaðist fór maður að steypa ofan með því að skríða undir baggann og rétta
sig síðan upp. Maður þóttist vera orðinn svolítill maður með mönnum þegar
þeim áfanga var náð.
Þegar búið var að taka ofan baggana var þeim staflað snyrtilega þar til að
farið var að hlaða úr þeim. Það var freistandi á sínum tíma að fara í feluleik
í böggunum þegar færi gafst. Eðlilega var það nú ekki vel séð. Á norðurhluta
hlöðunnar var stórt op eða gat þar sem böggunum var velt inn í hlöðu. Þetta
var ævinlega starf okkar krakka þegar með þurfti. Inn í hlöðu var einhver full-
orðinn sem annaðist þetta starf af kostgæfni. Oft kom það í hlut bróður míns.
Þetta var hið mesta erfiðisverk. Reipi voru losuð og samanþjöppuðu heyinu
dreift, troðið og jafnað í hlöðuna. Síðan voru reipin vandlega gerð upp í jafnar
og snyrtilegar hankir. Síðan voru þær hnýttar saman tvær og tvær og var það
kallað kapall af reipum. Oft voru krakkar látnir hnýta saman reipin og hjálpa
til. Vel varð að ganga frá öllu svo að það yrði aðgengilegt við næstu notkun.
Ég vil taka það fram að ég er hér að reyna að lýsa þeim vinnuaðferðum
sem ég þekkti til á mínum bæ. Ég geri ráð fyrir því að í stórum dráttum hafi