Goðasteinn - 01.09.2010, Side 130

128
Goðasteinn 2010
Til Vesturheims
Samkvæmt annálum var Íslendingurinn Eiríkur Ufsi fyrsti Grænlandsbiskup
og einnig þá Vínlandsbiskup. Hann fór til Grænlands 1112. Annálar greina frá
því, að hann hafi síðar farið til Vínlands en ekki átt afturkvæmt.
Í Grænlendingaþætti er hins vegar sagt frá stofnun biskupstóls á Grænlandi
1124 og Arnaldi hinum norska sem biskupi og Görðum lýst sem biskupssetri.
Bæði Grænlendingasaga og Eiríkssaga segja frá dularfullum atburðum, sem
tengjast trú og yfirskilvitlegri reynslu bæði á Grænlandi og á Vínlandi. Þeir
virðast í fljótu bragði benda til árekstra og togstreitu milli heiðinna hátta og
Kristni. Frásagnir af spásagnasöngnum, Varðlokum, og lýsingar á afturgöngum
geta verið hugarsmíð höfunda, en þær samræmast að því leyti til keltneskri
kristni, að hún er víðfeðm og felur í sér dulúð og leyndardóma og lítur svo á,
að bilið sé stutt og fortjaldið þunnt milli jarðneskra sviða og yfirskilvitlegra
vídda. Grænlendingasögur segja líka frá ýmsu sem hefur skírskotun í keltnesk-
ar sjóferðasögur svo sem Hvítramannalandi og ormum í sjó er ráðast á skipsför.
Vínland sjálft tengist náið slíkum sögnum enda keltneskum sjóferðum stefnt til
Vínlanda og framandi staða af ýmis konar tagi sem opnuðu sjónhringi og víkk-
uðu mæri.

Auðkenni keltneskrar kristni og trúarvitundar
En hvað var og er einkennandi og sér-
stakt við keltneska Kristni? Margt er um það
efni að segja. Keltneskur trúarskilningur og
trúargeymd líta á sköpunarverkið sem sakra-
menti líkt og Afrikukirkjan gerði forðum
daga. Það er farvegur Guðs anda og virkni
og mikilvægt að huga að og hlusta á nánd
og hjartaslátt Guðs í því mikla verki og jafn-
framt í eigin barmi. Þótt ill uppreisnar- og
eyðingaröfl ára og djöfla sæki að lífinu og
spilli því, eru tengslin við góðan Guð ekki
rofin í grunn þess og kjarna af lamandi erfða-
synd en hjálpræðið einmitt í því fólgið að
styrkja það samband og virkja í lifandi trú.
Fórnandi elska Guðs í Jesú Kristi og viska
eru til frá upphafi sem Orð, Logos og ljós,
skynsemi og ljós lífsins alls. Hlutverk manns
Sr. Gunnþór með kaleik frá Wales með
keltneskum krossi í Krýsuvíkurkirkju.