Helgarpósturinn - 11.04.1979, Blaðsíða 19
helgarpósturinrL Miðvikudagur 11. apríl 1979
19
Ifr'
W 2-21-40
Toppmyndin Superman
Ein frægasta og dýrasta mynd sem gerö hefur veriö. —
Marlon Brando — Gene Hachman og margar aörar heimsfræg-
ar stjörnur.
Leikstjóri: Richard Donner. Skirdag og 2. i páskum.
Sýnd kl. 3, 6, og 9 Hækkaö verö.
Sama verö á öllum sýningum.
Munurinn er sá aö hér hafa þær
jarösamband og fá dýpri Ur-
vinnslu fyrir vikiö. Yfir og allt-
umkring er svo hin frjóa kimni
Allens, þar sem ærslaleikir og
oröaleikir fallast i faöma.
Annie Hall er elskuleg og
bráöskemmtilegmyndsem allir
ættu aö sjá. Vonandi liöur ekki
langur timi þar til viö fáum aö
sjá þá mynd, þar sem Woody
Allen stigur skrefiö til fulls frá
græskulitlu gamni yfir i fallega
kvikmyndalist af hæsta gæöa-
flokki, — Interiors.
—Ab
F relsarinn
fljúgandi
Háskólabió: Superman.
Bandarisk. Argerö 1979. Hand-
rit: Mario Puzo, David New-
man og Leslie Newman,
hvert ,,æöiö” viö af ööru hjá
Friöfinni, — laugardagskvöld-
fáriö, klistursgeggjunin, súper-
mannsefjunin. Þetta er bara
skemmtilegt i skammdeginu,
þótt öllu megi aö visu ofgera.
Sú spurning sem alltaf vaknar
þegar meta skal myndir af
þessu tagi er afturámóti sú
hvort þær standi undir ölium
látunum. Svariö er yfirleitt nei.
Sem kvikmyndalist gera þær
þaö ekki. En þær eru ekki al-
vondar fyrir þaö. Hér eru vörur
afþreyingariönaöarins á ferö sem
augljóslega hafa náö mark-
miöi sfnu. Hvaö Superman
varöar gerir hún sömu kröfur til
ahorfandans og aörar samsvar-
andi myndir, til dæmis Stjörnu-
striö; hann veröur aö talsveröu
leyti aö ganga i barndóm ef
hann ætlar aö skemmta sér.
Sem kvikmynder Superman i
molum. Fjórum stórum molum
sem svo kvarnast niöur i ansi
marga hver fyrir sig. I fyrsta
fjóröung myndarinnar er
mann sem vinnur hin gasaleg-
ustu þrekvirki i þágu frelsis,
réttlætis, og „ameriska
draumsins”, sigrar erkibófann,
Lex LuthoríGene Hackman)og
nær ástum skvisunnar, Lois
Lane.
Þessi fjórskipta episka frá-
sögn af frelsaranum Superman
komu hans til jaröar og brill-
eringum þar, tekuralls 143 min-
utur i flutningi á hvita tjaldinu.
Þetta er heldur mikil törn, en
engu aö siöur leiddist mér
sjaldan. 011 uppbygging
myndarinnar er þó klúöur. Hún
hefurengan stil. Þrátt fyrir öll
tæknififfin sem vissulega eru
mörg lygileg,(til dæmis flýgur
töffarinn yfirleitt meö glæsi-
brag), er ekki unnt aö breiöa
yfir þaö, aö höfundar myndar-
innar hafa lent i miklum erfiö-
leikum viöaökoma öllu heim og
saman. Hlutur Luthors bófa er
utanveltu i myndinni og fleira
mætti nefna. Viöa bregöur hins
vegar fyrir húmor, mishittnum
að visu og Christopher Reeve I
hlutverki stálmannsins og
Margot Kidder sem Lois Lane
standa sig eins og hetjur.
Superman hefur hitt i mark.
Stálmaðurinn verkar eins og
segull á áhorfendur, og mun
vafalitið gera þaö lika um næstu
jól þegar Superman II veröur
væntanlega frumsýnd.
—AÞ
Hundadagur
Austurbæjarbió:
|Dog day Afternoon.
Bandarisk. ArgerÖ 1975. Leik-
endur: A1 Pacino, John Cazale,
Sully Boyar, James Broderick
D.fl. Leikstjóri Sidney Lumer.
Mynd þessi er byggö á sann-
sögulegum atburöum. Þar segir
frá tveim kynvillingum sem
gera tilraun til bankaráns. Til-
gangurinn meö þvi er aö afla
fjár til aö framkvæma kynskipt-
ingu á vini annars þeirra.
Starfsfólkiö er tekiö I gis lingu og
lögreglan umkringir bankann.
Einnig drífur aö fjölda vegfar-
enda, og sjónvarpsstööin kemur
meö myndavélar sinar. Atburð-
urinn veröur aö einskonar hátiö
og pólitiskri uppákomu.
Myndin er vel gerö 1 alla staöi
og Sidney Lumet tekst vel aö
koma til skila spennunni og
ringulreiöinni sem skapast I
kringum rániö. Svo ekki sé
minnst á broslegu hliöina. Leik-
ur er prýöilegur og einkum fer
A1 Pacino á kostum sem fyrir-
liöi ræningjanna.
—GB
ÆTLAR LJÓSIÐ
ALDREÍ AÐ KVIKNA ?
Annie og
Woody
Tónabió: Annie Hall.
Bandarisk. Argerö 1977. Hand-
rit og leikstjórn: Woody Allen.
Aöaihiutver: Woody Allen,
Diane Keaton, Tony Roberts.
Woody Allen er aö taka út
mikinn þroska sem listamaöur.
Hann viröist vera aö springa út
sem fullgilt, persónulegt skáld á
filmu eftir æði brokkgengar en
oft drepfyndnar skopmyndir,
þar sem manisk kímnigáfa hans
hefur dregið athygli frá veikri
byggingu og vöntun á tækni-
þekkingu.
Woody Allen er i minum huga
trúöur af ætt Chaplins. I lrfssýn
hans vegur hiö kátlega og hiö
harmræna salt. Yrkisefniö er
ringluö manneskjan I enn
ruglaöri veröld, — maöurinn
sem ræöur ekki viö eigið lif en
lætur ekkert buga sig, er fullur
vanmáttar en býöur honum
byrginn. Fram aö Annie Hall
hefur þetta viöfangsefni Allens
ekki fengiö annaö en brota-
kennda meöhöndlun sem byggt
hefur m jög á par ódiu. I þessari
Kvikmyndir
eftir Arna Þórarinsson og Guölaug
Bergmundsson
t Annie Hall, sem aö verulegu
leyti byggir á sambandi Allens
og Keatons, tekst hiö sjaldgæfa,
— aö fella saman sjálfsævisögu-
legt efniogskáldskap án þess aö
útkoman veröi neyöarleg
blanda af sjálfsvorkunnsemi og
monti. Kynferöislegar frústra-
sjónir og þunglyndislegar
vangaveltur um lif og dauöa,
sem eru fastur liöur í myndum
Allens, eru lika til staöar.
Christopher Reeve og Margot Kidder I hlutverki súperparsins...
Robert Benton, Tom Mankie-
wicz. Leikstjóri: Richard
Donner. A öa 1 hl ut v e r k :
Christopher Reeve , Marlon
Brando, Margot Kidder, Gene
Hackman, Valeri Perrine.
Tvö ár af gegndarlausum fjár-
útlátum, basli og auglýsinga-
skrumi liggja aö baki „stór-
myndarinnar” um stálmanninn
sem Háskólabió býöur okkur
upp á nú um paskana. Þetta er i
takti viö þau snöggu viöbrögö
sem einkennt hafa það bió
undanfarið hvaö varöar kaup á
nýjum kassamyndum. Tekur nú
Marlon Brando i aöalhlutverki
sem faöir Supermans á plánet-
unni Krypton. Plánetan stefnir I
tortimingu og Brando sendir
hvitvoöunginn til jaröar svo
hannmegidafnaogduga vel viö
útrýminguhins illa i veröldinm.
Þessi kafli er aö sönnu sláandi
frá tæknilegu sjónarmiði og
Brando er makalaust sterkur i
skrýtnu hlutverki, enda á háu
timakaupi. En þetta er kafli
sem er eins og út úr allt annari
mynd, — nánast alvarlegri
sciencefictionmynd. Annar
fjórðungurinn segir svo frá upp-
vexti stálkrakkans i ameriskri
sveitasælu, — einkar fallegur
kafli frá myndrænu sjónarmiöi,
— og þvi hvernig þaö kemur i
ljós aö hann er búinn hæfileik-
um og afli sem eru annars
heims. Þriöji hluti myndarinnar
er svo i enn einni tóntegund og
stil: nánastskopleg lýsing á þvi
þegar hinn fulloröni stálmaöur
gerist frekar klaufalegur og
feiminn blaöamaöur. Og fjóröi
og siöasú kaflinn segir loks frá
þvi hvernig blaöamaöurinn
Qark Kent kastar gnmunni og
breytist i hinn fljúgandi stál-
1 nokkurn tfma hefur staöiö
yfir sýning sem nefnist „LJÓS”
i húsakynnum Þjóöminja-
safnsins. Þetta er geysilega
fallega uppsett sýning á hinum
ýmsu ljósgjöfum sem lýst hafa
öllum kynslóðum tslendinga i
hibýlum sinum. Um þessa
sýningu hefur veriö heldur
hljótt og er þaö ef til vill ekki
einkennilegt þegar haft er i
huga aöopnunartimi safnanna i
húsinu viö Hringbraut er
mestan hluta ársins aöeins frá
kl. 13:30 — 16:00 fjóra daga I
viku. Hverjum eru þessi söfn
ætluð? Fólki sem vinnur ein-
göngu vaktavinnu? Eöa eru þau
ætluö túristum til aö sanna þeim
aö í þessu landi búi siömenntaö
fólk?
Um næstuhelgi lýkuríMetró-
pólitan-listasafninu I New York
borg sýningu á dýrgripum sem
fundust á fyrri hluta þessarar
aldarf gröf egypska konungsins
Tutankhamun. Aö þessari
sýningu voru seldir aögöngu-
miöar fyrirfram og voru þeir
uppseldir áöur en sýningin var
opnuö, um miöjan desember i
fyrra. Það sem mesta athygli
vekur er að þessi áhugasemi er
ekki undantekningih sem
sannar regluna, i þessu tilfelli
regluna um áhugaleysi almenn-
ings á listum. Nú seinustu ár
hefur orðið veruleg aukning á
aðsókn aö söfnum og sýningar-
sölum i Bandarikjunum og viöa
i Evrópu. Almenningssöfn voru
löngum nokkurs konar
geymslur fyrir þegar viður-
kennd listaverk, enlitiö fór fýrir
lifandi starfsemi. Fjöldi safna
um viöa veröld hefur um nokk-
urt skeiö einmitt reynt aö vikka
út starfssvið sitt og lagt stund á
ýmis konar fræöslu- og
kynningarstarfsemi. Sennilega
er það þessi starfsemi, svo og
aukin myndlistarfræðsla i
skólum, sem nú er aö skila sér i
mynd tekur hann þaö föstum
tökum. 1 staö paródiunnar ei
komin persónuleg einlægni og
hlýja sem viröist koma beint Iré
hjartanu. Og hittir um leið
hjarta áhorfandans án þess at
hláturtaugarnar missi af sinu
Kvikmyndin Annie Hall
fjallar, — eins og reyndar allar
myndir Allens — um mannleg
samskipti, um þaö sem er ekta i
þeim og þaö sem falskt er, ekki
auknum áhuga fólks á mynd-
listallra Ííma. Þaöer svo komiö
I sumum söfnum aö það er oröiö
vandamál hvernig unnt sé að
taka á móti þeim fjölda gesta
sem leggja leiö sina i þau.
stööugt fjárhæöin sem t.d.
Listasafn íslands fær til
umráöa. Ef forráöamenn sjóöa
samfélagsins álita þaöekki hafa
efni á menningu er kominn tlmi
til aöhugleiðaaðrar leiöir til aö
Myndlist
eftir Svölu Sigurleifsdóttur.
afla Listasafninu fjár. Þaö
hefur ekkert samfélag manna
efni á menningarlegum blank-
heitum! Stofnunin sem næst
stendur umræddu safnhúsi er
Háskóli tslands, oger aö mestu
rekin fyrir haK)drættisfé. Það
er kannski við hæfi aö fjárhags-
legur grundvöllur Litasafns
lslands sé lagöur með köku-
bazar. Hissa yröu túristarnir!
Þaö er annars i alvöru fyllilega
timi til kominn aö stofnaö veröi
einhvers konar styrktarfélag
Listasafnsins, sambærilegt
Tónlistarfélaginu.
Nýlistasafriiö er stofnun sem
hefur tekiö aö sér aö annast eitt
af þeim hlutverkum sem Lista-
safn tslands ætti aö rækja, en
gerir ekki. Þaö, aö safna
samtímamyndlist bæöi til aö
kynna hana og varöveita. Þaö
eina sem nýlistasafniö á eru
myndverk og ýmis konar heim-
ildir um myndlist siöustu ára.
Fé til aö koma þvi upp sæmi-
legriaöstööu er ekki aö hafa, —
enn. Þegar þessi mál eru hug-
leidd hlýtur maöur aö spyrja
hvenær ljós muni kvikna i
hugum þeirra sem fara með
fjármuni heildarinnar, og þeir
geri sér greinfyrir þvi' aöfé sem
varið er til umræddra stofnana
er ekki kastað á glæ.
Saman og þó ekki: Keaton og
Allen
sistum samskiptikarls og konu,
um einsemdina. Vandinn i sam-
skiptum Alvy Singers, grinista
sem er aö reyna aö veröa
„alvarlegur” leikritahöfundur
(Woddy Allen) og söngvarans
Annie Hall (DianeKeaton) er sá
að þau eru bæöi jafn rugluö og
firrt I ringlureiö skemmtana-
iönaöarmannlifsins i Man-
hattan. Þau ná saman og þó
ekki.
Enn sem komiö er veldur of
mikil aösókn forráöamönnum
safna og sýningarsala hérlendis
HP-mynd: Friöþjófur
ekki höfuðverk. Höfuðverkja-
valdur númer eitt var og er fjár-
hagurinn. Fé hefur fyrst og
fremst verið fengið frá rikinu,
en I þessu verðbólguþjóðfélagi
sem við lifum i, minnkar