Helgarpósturinn - 31.08.1979, Blaðsíða 11

11
__helgarpOSturínrL. Föstudagur 31. ágúst 1979
Menningin í mannlífinu
Við Hafnarstræti. Kirkjuturnarnir i vestri og suöurhliö Grundarverslunar (Verslunin Eyjafjörður)
sjávarmegin götunnar. HP-mynd Hallgrimur Tryggvason.
Veöráttan hefur veriö heldur
grámygluleg hér á Noröurlandi
siöustu dagana, eilifar þokur og
rigningarsuddi. Þá sjaldan aö
sólin gægist fram úr skýjunum
er hún feimin og uppburöarlitil
eins og ung stulka sem
skammast sin fyrir það hve
mjög hún hafi vanrækt unnusta
sinn. Raunar erþaö mál manna
aö hér sé um aö ræöa einhvern
öfuguggahátt i náttúrunni aö
ræða. Eitt er vist aö fremur
hefur þetta veöurfar þótt dæmi-
gert fyrir sumrin sunnan heiöa
en noröan.
Og eins og veöriö er grá-
myglulegt viröist sama grá-
myglan vera rikjandi i mannlif-
inu. Fólk gengur um i Miö-
bænum og skoðar i búöarglugg-
ana. Sumir kaupa lika hin og
þessilifsins gæöi með afborgun-
um. Þaö er jú um að gera aö
skulda sem allra mest i verö-
bólgunni sem allir kvarta undan
en enginn vill vera án. Og um
helgar fara menn i Sjallann
svona af gömlum vana, drekka
frá sér vitið aö landssiö og
hlusta ányjustu slúöursögurnar
úr bæjarlifinu. Hér hefur ekki
ennþá verið tekinn upp hinn nýi
háttur á opnunartima skemmti-
staða sem tiökast hefur i
Reykjavik um nokkra hriö. Svo
virðist sem menn biöi þess aö
sjá hvernig nybreytnin reynist
„fyrir sunnan”.
„Fyrir sunnan”. Þessi klisja
heyrist oft úr munni þeirra sem
á landsbyggðinni búa. en með
landsbyggöinni er átt viö allt
þaðsvæöi sem ekki telst til hins
svokallaöa Höfuöborgarsvæöis.
Einn ágætur prestur gekk jafn-
vel svo langt i umræöuþætti i
Sjónvarpinu nýlega aö tala um
„okkur hér i þéttbýlinu”, og átti
þá aö sjálfsögöu viö ibúa höfuö-
borgarsvæöisins, en með þanmg
oröalagi aöætla mætti að ekkert
annaö þéttbýli væri til á öllu
tslandi. Minnimáttarkennd
landsbyggöarfólks gagnvart
Reykjavik hefur verið snar
þáttur i þjóölifi Islendinga
undanfarna áratugi og er þaö
enn. Hennar hefur e.t.v. ekki
gætt eins hér á Akureyri og viöa
annars staöar, en vist er aö
einnig hér er hún til staðar. Oft
er sagt aö Akureyringar gumi
mjög af þvi hvaöan þeir séu af
landinu, og i Reykjavik er oft
kvartaö yfir yfirgangi þeirra á
skemmtistööum, en ekki er
örgrannt um aö Reykvikingar
hafi tilhneigingu til hins sama
er þeir koma noröur til aö
skemmta sér.
Útungunarstöð
hæfileikamanna
Verklegar framkvæmdir hafa
veriö miklar á Akureyri hin siö-
ari ár og bærinn hefur teygt úr
sér. Þensla hefur verið mikil i
efnahagslifi bæjarbúa og hér
hefur þótt eftirsótt aö setjast aö
vegna þess hve atvinna heiúr
veriö mikil og stöðug. En hinni
efnalegu þenslu hefur því miöur
ekki fylgt samsvarandi þensla i
menningarlegu tilliti. Þaö er
allt of rikjandi tilhneiging
meöal Akureyringa aö alla
menningu þurfi helst aö sækja
suöur til Reykjavikur. hvort
sem um er aö ræöa leiksýn-
ingar, hljómleika eöa mynd-
listarsýningar. Aö visu er þetta
ástand aö sumu leyti þeirri til-
hneigingu stjórnvalda aö kenna
að gera veröi Reykjavik aö
einustu menningarmiöstöö þjóö-
arinnar, en einnig er hér um aö
kenna tómlæ.ti hins almenna
bæjarbúa aö ekki sé nú talaö um
bæjaryfirvöld eða þingmenn.
Allir vita hvernig fór meö Al-
þýöuleikhús og hverjum er ekki
i fersku minni þegar heimsku-
legar innbyrðisdeilur höföu
næstum riöiö Leikfélaginu aö
fullu, einasta atvinnuleikhúsinu
utan Reykjavikur. Hlutverk
Akureyrar i menningarllfi
landsmannahefur þvi miöur allt
of lengi veriö. þaö aö vera eins-
konar útungunarstöö hæfileika-
manna handa þeim fyrir
sunnan.
Akureyrihefur oft veriönefnd
skólabær og sjálfsagt hefur
nokkuö veriö til i þvi fyrir svo
sem tuttugu til þrjátiu árum, en
þarerum viö þvi miður aö missa
af lestinni ef ekkert veröur aö
gert. Akureyringar hafa horft á
þaö eins og hvern annan s jálf-
sagðan hlut aö einni mennta-
stofnunninni eftir aöra hefur
veriö valinn staöur i Reykjavik
eða næsta nágrenni hennar. Má
i þvi sambandi nefna Tækni-
skólann, Kennaraháskólann,
Hjúkrunarskólann o.fl. Margt
er þaö sem mælir meö þvi aö
Akureyri veröi gerö aö alhliöa
skólamiöstöö fyrir landið allt,
en þó að sjálfsögöu fyrst og
fremst fyrir Noröur og Austur-
land. Bærinn liggur tiltölulega
miösvæðis, fegurö hans er óviö-
jafnanleg og loftslag stööugt.
Siöast en ekki sist er streita sú
og hraöi sem svo mjög einkenna
lifiö i Reykjavik ekki svo áber-
andi hér, og ekki er það jafn-
margt sem glepur frá námi hér,
án þess þó aö bærinn sé leiðin-
legur. Hitt hefi ég islenska
námsmenn i Frakklandi sem
flúðu frá Paris vegna þess hve
mikið var þarum aö vera af öllu
tagi, og fluttu út á land til þess
aö hafa tima til að stunda nám
sitt. Sá kostur fylgir alltaf æöri
menntastofnunum aöi kringum
þær skapast alltaf margskonar
menningarstarfsemi sem allir
ibúar viökomandi staöar njóta á
einn eöa annan hátt góös af.
Æöri menntastofnanir á Akur-
eyri heföu ekki aöeins áhrif á
menningarlif bæjarins sjálfs
heldur alls fjóröungsins og
jafnvel allrar hinnar svokölluöu
landsbyggöar.
Meðal þeirra æðri skóla sem
hugsanlega gætu tekiö til starfa
á Akureyri mætti nefna Tækni-
skóla tslands sem starfaö gæti i
náinni samvinnu viö hinn blóm-
lega iðnað i bænum, Kennara-
háskóla, þar sem einnig mætti
hugs sér iþróttakennslu með
sérstöku tilliti til vetrariþrótta,
og einnig mætti hugsa sér
margskyns sumamámskeiö, aö
ógleymdum Háskóla Sameinuöu
þjóöanna, en ætla má aö deild
su sem fyrirhugað er aö starf-
rækja úr honum hérlendis starfi
einkum á sumrin, og vart er
hægt aö hugsa sér betri stað fyr-
ir slika sumarskóla á Islandi en
Akureyri.
Ráðgert er aö Sinfóniuhljóm-
sveit Islands leiki hér I bæ nú i
september. Hljómleikar hennar
fara fram I hinni svonefndu
tþróttaskemmu sem upphaflega
var reist sem bráöabirgöahús-
næöi en eins liklegt er aö notast
veröi viö þetta bráöabirgöahús-
næði næsta mannsaldurinn. Aö
visu er veriö aö reisa hér nýtt
íþróttahús sem einnig mun vera
hannaö sem sýninga- og hljóm-
leikahöll, en þvi miður gengur
bygging þessa húss fremur hægt
vegna fjárskorts. Hentugt og
rúmgott húsnæöi er aö sjálf-
sögðu eitt af frumskilyröum
blómlegrar menningarstarf-
semi, en aö sjálfsögöu má ekki
gleyma hinu raunverulega inn-
taki allrar sannrar menningar i
byggingargleðinni. Oft hafa
ómetanleg menningarverðmæti
oröið til viö mjög þröngan kost.
I menningarmálum hlýtur
hlutverk valdhafans fyrst og
fremst aö vera aö styöja viö
bakiö á hinni frjálsu menn-
ingarstarfsemi og ekki hvaö sist
að stuöla aö dreifingu hinnar
skapandi listar. En öll slik viö-
leitni er til einskis ef almenn-
ingur fylgir ekki eftir. Þvi miö-
ur hefur allt of mikiö tómlæti
rikt um þessi mál, ekki aðeins
hér á Akureyri, heldur viöast
hvar á þessu landi. Hvers viröi
er þaö aö eiga lúxusvillu og fin-
an ameriskan bil ef hina sönnu
lífsuppfyllingu vantar. Og þaö
veröur aö teljast I hæsta máta
vafasamt aö eitthvert samnorr-
ænt Silfurtungl breyti hér
nokkru um.
R*fl
||| Frá Borgarbókasafninu
Breyttir afgreidslutímar
AÐALSAFN — ÚTLANSDEILD, Þing-
holtsstræti 29a.
Opið mánud. — föstud. kl. 9-21, laugar-
daga 13-16
AÐALSAFN — LESTRARSALUR, Þing-
holtsstræti 27.
Opið mánud. — föstud. kl. 9-21, laugar-
daga 9-18, sunnudaga 14-18.
BÚSTAÐASAFN — ,Bústaðakirkju,
Opið mánud. — föstud. kl. 9-21, laugar-
daga 13-16.
KójawjsliaiipstaÉur^)
Frá Gnmnskólum
Kópavogs
Grunnskólarnir (barna- og gagnfræða-
skólar) i Kópavogi verða settir með kenn-
arafundum i skólunum kl. 10 fh. mánudag-
inn 3. sept. Næstu dagar á eftir verða not-
aðir til undirbúnings kennslustarfs.
Nemendur eiga að koma i skólana föstu-
daginn 7. seplt.sem hér segir:
7 ára bekkir
8 ára bekkir
9 ára bekkir
10 ára bekkir
11 ára bekkir
12 ára bekkir
13 ára bekkir
14 ára bekkir
15 ára bekkir
(börn fædd 1972)
(börn fædd 1971)
(börnfædd 1970)
(börn fædd 1969)
(börn fædd 1968)
(börn fædd 1967)
(börn fædd 1966)
(börn fædd 1965)
(börnfædd 1964)
Framhaldsdeildir og fornám
kl. 15:00
kl. 14:00
kl. 13:00
kl. 11:00
kl. 10:00
kl. 9:00
kl. 14:00
kl. 11:00
kl. 10:00
kl. 9:00
Forskólabörn (fædd 1973, 6 ára) verða
boðuð siðar simleiðis.
KOMiD
SJÁIO
SANNFÆRIST
ISHIDfl
vogir erw til sýnis á
Alþjóðlegu
V örusýningunni
KYNIUIÐ YÐUR
VERO OG GÆOI
Þegar viö VEGUM kostina,
þa veróur svarió
PLASTPOKAR
O 82655
323 v - ISHIDA
PlastflMt liF
-'/x.
PLASTPOKAR
O 82655
PLASTPOKAVERKSMIÐJA 0DDS SIGURÐSSONAR GRENSASVEGI 7 REYKJAVIK
BYGGINGAPLAST • PLASTPRENTUN • MERKIMIOAR OG VELAR