Helgarpósturinn - 14.09.1979, Page 2
2
Föstudagur 14. september 1979
- og krókódílar í garðinum
Galdraandinn Djúdjú, sem býr í tré. Verkstjórinn Ti-
mote, sem sendi starfsbróöur sinum, verkstjóranum
Sundav, maanaða drauaa. Eiturslönaurnar Kóbra oa
„Svarta mamma". Krókódílapar sem húsdýr. Heimsins
hættulegasti þjóövegur, og ökumenn sem halda sér vak-
andi með því aö þamba pálmavín.
Þetta er bara brot af því sem íslenskir starfsmenn hjá
fyrirtækinu Scanhouse island fengu aö reyna þegar þeir
störfuðu í Nígeríu á siöasta ári. Helgarpósturinn hefur
rætt við einn þeirra, Sigurbjörn Þorkelsson, bygginga-
tækni. Bæöi tilaðdraga fram aðrar hliöar á samskiptum
Islendinga og Nígeríumanna en við höfum gert til þessa
— og ekki síður vegna þess að það sem Sigurbjörn hefur
að segja er vægast sagt ævintýralegt. Frá sjálfu Scan-
houseævintýrinu segir Helgarpósturinn síðar.
— ÞaB er frá mörgu að segja, en
þa6 er allt svo ótrúlegt, aö fólk
heldur áreiBanlega aö þaö sé allt
hrein lygi. En þetta er dagsatt, og
ég dreg frekar úr en aö ég ýki,
segir Sigurbjörn.
— Ég fór til Nfgeríu seint i janú-
ar i fyrra beint úr Tækniskólan-
um, alveg út i óvissuna, og slauf-
aðinokkrum atvinnutilboöum. Ég
var um tíma i Lagos, en lengst af
var ég þó i bænum Okitipupa,
sem er um 300 kflómetra frá Lag-
os. Það er bær með állka marga I-
búa og Reykjavik. Hann breiöir
sig þó yfir miklu stærra svæði,
enda er þetta óskipulögö kofa-
byggö, og flestir kofanna byggðir
inni i skóginum.
Bæjarhippinn
Bærinn hefur byggst út frá
vegamótum, þar sem þrir vegir
mætast. A miöjum vegamótunum
er lftið torg, um tveir metrar f
þvermál. Þar heldur til náungi,
sem viö kölluöum bæjarhippann.
Hann sat þarna öllum stundum,
og hefur gert þaö siöan Biafra-
striöinu lauk. Hann hefur lfklega
ruglast eitthvaö i striöinu, þvi
hann situr þarna með kramarhús
úr áli yfir hausnum, og glugga-
plast þar fyrir neðan — og segir
ekki orö.
Þarna rétt hjá er miöstöö bæj-
apparatiö, sem snýr deigvölsun-
um — þriggja gfra kassa. En bak-
arofinn er upp á gamla mátann.
Leirofn, sem er glóðhitaður aö
innan meö eldi áöur en brauðun-
um er stungiö inn.
Komu með menninguna
— Hvernig var mannlifiö
þarna?
— Nú er þess aö gæta, aö viö
komum til Okitipupa svo aö segja
um leið og menningin.
Fyrir fimm eöa sex árum komu
þangað irskir munkar, og fyrir
fáeinum árum komu tveir Eng-
lendingar, sem settu upp pálma-
oliuverksmiöju. Asamt þeim vor-
Þarna eiga aö liggja sjö bflar eftir útafkeyrslur. Pálmavfniö á sjálfsag
sinn þátt I þvi.
arins. Viö kölluöum hana Hring-
leikahúsiö. Þetta er hringlaga
bygging, meö torgi i miöjunni, og
þarfer allt næturllfiö fram. Hóru-
hús, bjórstofa, og kvikmyndasýn-
ingar i portinu. Þaö er reyndar
lika bakari I Hringleikahúsinu, og
þar hafa þeir tengt girkassa viö
um viö einu hvitu mennirnir á
þessum slóðum. Og ég fullyröi,
að viö vorum fyrstu hvitu
mennirnir sem margt af skógar-
fólkinu þarna f nágrenninu sá.
Þaö er heldur ekki svo mikill
samgangur milli bæjarfólksins og
skógarfóiksins. Bæjarfólkiö er
Tveir tsiendinganna i Olowa-ánni, nálægt Okitipupa, ásamt nokkrum innfæddum.
Tvö fet frá
Kóbraslöngu
— Fenguð þiö ekki aö kynnast
dýralifinu þarna inni I frumskóg-
inum?
— Jú, mikil ósköp. Ég kynntist
meðal annars nokkrum eitur-
slöngum, og komst næst tvö fet
frá Kóbraslöngu. Þaö var á
vinnusvæöinu, þar sem var veriö
Sigurbjörn Þorkelsson
hreint og beint hrætt viö þá sem
búa úti I skóginum.
Svertingjarnir trúa á ýmsa
guði, bæöi góöa og vonda og
galdratrú er mjög sterk. Aöal-
guðinn heitir Olowa, sem er góö-
ur. Þaö er líka sterk trú á andann
Djúdjú, sem bjó i tré á vinnu-
svæöinu okkar. Þegar viö komum
aö trénu varö aö stoppa alla vinnu
viö aö ryöja svæöið, til þess aö
flytja andann i annaö tré, og til
þess þurfti innfæddan prest.
A hverjum degi varö aö færa
andanum vatn og fæðu. En
galdramennirnir bjuggu til ,,djú-
djú-vökva” sem var settur i
flösku og hengdur á tréö. Þá pass-
aði andinn líka svæöiö sem þaö
stóö á, og sá til þess að enginn
stæli neinu. Ef einhver geröi það
átti hann yfir höfði sér reiöi Djú-
djú, á það hættir enginn maöur.
— Trúðir þú sjálfur á þessa
anda?
— Undir lokin held ég aö ég hafi
næstum veriö farinn aö gera þaö.
Ég fór einu sinni i djúdjú-hof, og
mér virtist þetta ekki vera ósvip-
að því sem einu sinni var til hér
hjá okkur. Þarna i hofinu var hiö
allra helgasta, sem ég fékk ekki
aö koma inn i. 1 forgarðinum var
skurögoö, sem menn færöu
hænsni, geitur og annan fénaö aö
fórn, alveg eins og hjá okkur til
forna. Og hjátrúin þeirra er ekk-
ert ótrúlegri en ýmislegt yfirnátt-
úrulegt, sem menn trúa á hér á
vesturlöndum.
Vildu stoppa regnið
Á regntimanum komu galdra-
menn til okkar og buöust til aö
biöja regnguðinn aö stoppa rign-
inguna — og vildu fá peninga fyr-
ir. Hvitu verkstjórarnir afþökk-
uöu það, en þegar svæöiö var far-
iöaö spillast svo mikiö af rigning-
unni, að öll tæki sukku á kaf I
drullu voru þeir farnir aö tala um
þaö i alvöru að biöja um hjálp
galdramannanna.
En galdratrúin olli líka vanda-
málum. Það geröist eitt sinn, aö
verkstjórarnir Sunday og Timote,
og faöir þess siðarnefnda, uröu ó-
sáttir. Þá mögnuöu feögarnir
draug á Sunday. Daginn eftir
kvartaöi Sunday sáran yfir þvi,
að hann heföi ekki getað sofið.
Hann fullyrti að um nóttina heföu
draugar riðið húsum hjá sér, og
jafnvel andað upp I eyraö á sér.
Hann hótaöi aö hætta, en okkur
tókst aö lokum að bjarga málun-
um meö þvi að hóta aö reka báöa
— en i sannleika sagt óttuöumst
við um tima, aö okkur yröi lfka
sendur draugur!
Þetta og meira sem ég fékk aö
reyna, sannfæröi mig um aö trú á
galdra og særingar er mjög al-
menn og sterkt þarna, og fékk þaö
mig til aö athuga þessi mál nán-
ar.
GALDRAANDAR í TRÉ