Helgarpósturinn - 11.07.1980, Blaðsíða 3

3
hplgarpncrfi rinn-^" "• lú» 1980
sem meðal annars er kveöiö á
um, að þeir megi ekki vera stærri
en 50 fermetrar, svo þeir verði
ekki notaöir sem heilsárshús, og
þeir skuiu ekki reistir Ur varan-
legu efni.
Eins og fyrr segir hafa jarðeig-
endur hneigst til þess upp á sfð-
kastið aö leigja sumarbiistaða-
lóðir frekar en selja þær. Enda er
orðinn hörgull á sölulóöum bæði á
Suður- og Vesturlandi, en talsvert
framboð hefur verið á leigulóð-
um.
— Það sjá allir eftir þvl.sem
hafa selt úr landi slnu. Meö þvl
móti verða sumarbiistaðalóðirn-
ar eins og dauðir blettir I jörðun-
um, og þær eru litnar fremur
óhýru auga af nágrönnunum.
Fyrst eftir aö ég kom upp sumar-
bústaðahverfinu að Húsafelli
varö ég var við nokkra óánægju
bænda i nágrenninu, en nú eru
þeir farnir aö sjá, að það minnkar
talsvert ásókn I tjaldstæöi á
þeirra eigin löndum, sagöi Krist-
leifur á Húsafelli, sem hefur
manna lengsta reynslu af útleigu
sumarbústaða.
Framtið i útleigu
En sýnir reynsla Kristleifs, aö
nægur grundvöllur sé fyrir starf-
semi af þvl tagi sem hann rekur?
— Þaö tel ég tvímælalaust vera.
Sumarmánuðina, júnl, júli og
ágúst, er nýting bústaöanna um
98%, og meðalnýting húsanna er
120 dagar á ári. Ég hef llka orðiö
varvið, aðfólksem hefur kannski
fengið bústað I viku að Munaöar-
nesi, hjá BSRB, kemur til mln á
eftir og er þar viku I viðbót, sagði
Kristleifur, og sagöist telja þörf-
ina á fleiri sumarbústaðahverf-
um tvimælalausa.
' Það eru líka ýmsir að fara af
staö með Utleigu á sumarbUstöð-
um. Að Fitjum I Skorradal er
þegar farið að leigja út land, og I
landi Svarfhóls á Hvalfjarðar-
strönd er þessa dagana verið að
ganga frá 44hektara svæði vestan
Vatnaskógar þar sem búiö er að
skipuleggja 38 sumarbústaöalóð-
ir, sem eru 0,6 til einn hektari
hver. Leigugjaldið veröur 1800
þUsund k rónur miðað við hektara,
og leigusamningurinn til 25 ára.
Leigan á að greiðast fyrirfram I
einu lagi, en þaö þýöir að ársleig-
an veröur ekki nema 72 þúsund
krónur. Auk þess innheimtir
landeigandinn 250 þúsund krónur
á ári I þjónustugjald, en hann
mun sjá um aö leggja vegi og aöal
mati ríkisins á Selfossi eru ein-
staka lóðir seldar I endursölu, og
er meöalverðið þá á bilinu þrjár
til fimm milljónir fyrir hektar-
ann, dýrast I grennd viö Laugar-
vatn. Hins vegar hafa verið
skipulögð sumarbústaðahverfi á
nokkrum stööum, og þar viröist
ásóknin vera tHuverð.
1 Miðfellslandi I Hrunamanna-
hreppi eru til dæmis seldar 1200
fermetra lóðir á 6-900 þUsund
krónur hver. Þá hefur verið
skipulagt hverfi við Kálfá I
Gnúþverjahreppi á vegum
hreppsins. Þar eru lóðirnar 21 að
tölu, frá 3000 fermetrum upp I
hálfan hektara.
— Þessu var Uthlutaö I hitteö-
fyrra, og nU eraðeins ein lóö eftir,
og þegar búiö aö reisa þrjá bU-
staöi. Viö tókum þá stefnu að
leigja lóðirnar til 20 ára og miða
leigugjaldið við tvö lambsverö.
Þá reiknum við með 15 kílóa dilk-
um, sem kostuðu 50 þúsund krón-
ur I haust, Sagði Steinþór Ingv-
arsson oddviti á Þrándarstööum.
Hreppurinn sá um að leggja
veg um landiö, girða og veita
vatni inn á svæðið og tók' fyrir
það stofngjald i upphafi.
Fyrir tveimurárum var Uthlut-
að 20 lóðum undir sumarbústaði
úr landi tJthlíöar I Biskupstung-
um. Þær eru allar hálfur hektari
og voru leigðar fyrir eína milljón
til 25 ára. Þá munu bændur I
Grlmsnesi og Grafningi hafa lóð
og lóð til leigu, en þar eins og ann-
arsstaðar er lltið um sölulóöir.
Asmundur Eiriksson i Asgaröi,
oddviti Grfmsneshrepps, sagði,
aö þá sjaldan sem lóöir væru til
sölu væri veröið fyrir hektarann
dcki undir einni milljón, en ann-
ars taka bændur I þessum hrepp-
um gjarnan mið af tveimur
lambsveröum I ársleigu á spild-
um þeim sem þeir leigja þétt-
býlisbúum. Hann sagðist vita til
þess, aö I Grafningnum væru 2000
fermetra lóðir leigöar á 46-50 þús-
und krónur.
En það er aðeins lltill hluti af
kostnaðinum við að koma sér upp
sumarbústað að festa sér lóöina.
Þorbergur Þórðarson hjá Tré-
smiöju Sigurjóns og Þorbergs,
sagði að þeir framleiddu eina
gerö bústaöa, svonefnd „strýtu-
hús”, sem eru 32 fermetrar að
stærö. Þeir kostuðu 1. júnl 8,1
milljón með uppsetningu, ásamt
hreinlætisaöstööu, eldunarað-
stöðu og seinolluofni. Afkastageta
trésmiðjunnar er 12—15 bústaöir
á ári, og að sögn Þorbergs hafa
Það færist i vöxt að jarðeigendur leigi út jarðspildur undir sumarbú-
staði I stað þess að selja þær. Það veldur þvi, að fleiri eiga þess kost að
eignast sumarbústaö en áður. Samt er kostnaöurinn mikiil. Sumarbú-
staðurinn á myndinni er meðal þeirra ódýrustu og kostar fjórar til
fimm milljónir króna ósamsettur og fyrir utan flutning á staöinn.
'vatnsæöar og sjá um viöhald
giröinga.
Trésmiðja Sigurjóns og
Þorbergs á Akranesi, sem hefur
framleitt sumarbústaði I allmörg
ár, hefur fest kaup á þeim 15
hekturum Ur landi Heyholts, sem
fyrr er getið. Þorbergur Þórðar-
son, annar eigandi trésmiðjunn-
ar, sagði I samtali við Helgar-
póstinn, að þegar sé lokiö viö að
skipuleggja helming svæðisins.
Hinsvegar sagöi hann að ekki hafi
veriö tekin endanleg ákvörðun
um hvort allar lóðirnar verði
seldar, eða hvort þær veröi
leigðar út. Verö hefur heldur ekki
veriö ákveðið, en hugmyndin er
að bjóða fólki upp á að fá ekki ein-
ungis lóðirnar, heldur llka upp-
setta sumarbústaöi trésmiöjunn-
ar á staönum.
Ásókn I
bústaðahverfi
Mjög hefur fækkaö þeim sum-
arbústaðalóðum á eftirsóttustu
svæðunum á Suðurlandi, sem eru
til sölu. Að sögn SamUels Smára
Hreggviössonar hjá Fasteigna-
þeir varla undan að framleiöa.
HUsasmiðjan i Reykjavlk selur
28—45 fermetra sumarbústaði,
sem kosta fjórar til fimm milljón-
ir fokheldir, en flutningur,
uppsetning og innréttingar eru
ekki með I verðinu. Hversu mikill
heildarkostnaðurinn veröur fer
að sjálfsögðu eftir þvl hvaö
kaupandinn getur lagt fram
mikla vinnu sjálfur.
Þriðji aðilinn sem við höfðum
samband við er H. Guðmundsson
i Reykjavlk, sem flytur inn finnsk
bjálkahús. Erfitt er að segja til
um verð á þeim, þvl þau eru
hönnuð eftir óskum hvers og eins.
Þó má reikna með, aö 30 fermetra
bústaður kosti um sjö milljónir,
en þá er eftir aö flytja hann á
staðinnog setja hann sáman. Auk
þess vantar þá járnklæðningu á
þak, sem kostar um 500 þúsund.
En þessir bústaðir eru geröir úr
sex tommu þykkum bjálkum,
sem eru felldir saman, og þá þarf
ekki aö einangra, að sögn
innflytjandans. Ef öll vinna viö
uppsetningu bústaðarins er að-
keypt má reikna með aö hún kosti
2,5—3 milljónir, en meö eigin
vinnu má skera þann kostnaö
niður I 200—250 þúsund. Sé tekinn
49 fermetra bústaður af þessari
gerð kostar efniö i hann um 9,2
milljónir, og sé hann með lofti fer
kaupverðiðupp I 14—15 milljónir.
Sumarbústaðir
fyrir alla
Enda þótt nokkur ásókn virðist
vera I leigulóðir undir sumar-
bústaði, og einstaka fjársterkir
menn kaupi jafnvel ennþá sumar-
bústaöalönd, þar sem þau eru föl,
hallast margir aö þvl, að stefna
beri að þvl aö jarðeigendur láti
skipuleggja sumarbústaöahverfi
og komi sér upp bústöðum, sem
þeir sföan leigja almenningi til
stuttrar dvalar. Sú þróun hefur
orðið I þessum málum I
nágrannalöndum okkar. Það
viröist ekki slst vera framtíð I
rekstri sumarbústaðahverfa hér
á landi, ef ástandiö I landbún-
aðarmálum er tekið meö I reikn-
inginn. Fyrir utan að bæta
hag þeirra bænda sem slika að-
stöðu hafa jafnar það möguleika
fólks I þéttbýlinu til aö dveljast I
sumarbústööum, þaö veröa ekki
lengur forréttindi peningamanna,
eins og verið hefur oft á tiöum.
— Það er varla hægt að koma I
veg fyrir þessa þróun, og ekkert
viðþvl aö segja þótt þéttbýlisfólk
leiti Ut I sveitirnar á sumrin,
sagöi Steinþór Ingvarsson oddviti
i Þrándarlundi, þegar viö rædd-
um þessi mál viö hann.
— Það er ekkert við þessu aö
seg ja, ef þetta er ekki til bölvunar
fyrir búskapinn. Til þess þurfa
sumarbústaðirnir aö vera I
útjöðrum jaröanna, þvl þeir geta
hæglega truflaö fólk viö vinnu
sina. Þetta er lika hagkvæmt
fyrir bændur, og aö sjálfsögðu er
hagkvæmara að leigja löndin
frekar en að selja þau, þaö gefur
þeim árvissar tekjur, sagði
Steinþór.
Eftir Þorgrim Gestsson
Margt, sem á þátt í aö draga úr bensíneyðslu, geta
menn gert sjálfir: Skipt mn kerti áöur en þau eru orðin
slitin, hreinsaö loftsíuna og athugað ástand kveikju og
kveikjuþráöa o. fl. Hafir þú ekki gert þetta er ráö aö
fletta upp í handbókinni sem fylgir bílnum. Fylgstu
meö bensíneyöslunni. Skráöu alltaf hjá þér þegar þú
setur bensín á bílinn.
Leitaðu reglulega til verkstæðis. Láttu stilla þar
blöndung, kveikju, ventla og yfirfara bremsur.
UMHYGGJA DREGUR ÚR EYÐSLU.
ORKUSPARNAÐUR
Starfshópur um eldsneytisspamað í bílum:
Orkuspamaöamefnd iönaöarráðuneytisins
Bílgreinasambandið
Félag íslenskra bifreiðaeigenda
Olíufélögin
Strætisvagnar Reykjavíkur
Umferöarráð
ÞINN HAGUR
ÞJÓÐARHAGUR