Helgarpósturinn - 08.08.1980, Page 2
2
„Já, góöan daginn. Égerhérna
meö föt sem mig langar til aö
bjóöa þér til aö skoöa og kaupa.
Þetta er aö visu ekki nyjasta
tiska, en vandaö efni og gott
sniö.”
Ofangreint kom úr munni far-
andsölumanns, sem haföi komist
yfir allstóran lager af ýmiss kon-
ar fatnaöi. Allt var þaö i góöu
lagi, nema þaö, aö fötin voru flest
frá árunum 1960 og þar um bil, en
ónotuö og i toppásigkomulagi.
Þessi bjartsýni farandsölumaö-
ur var aö visu ekki algjörlega
tengslalaus viö Helgarpóstinn,
þvi þaö var enginn annar en
Siguröur Steinarsson dreifingar-
stjóri biaösins, sem þarna klæddi
sig upp í enn eitt gerviö á vegum
Helgarpóstsins. Siguröur er ekki
alisendis óvanur þvi aö ganga inn
i hin ýmsu hiutverk á vegum HP.
Hann hefur birst lesendum sem
jólasveinn, maöur austan af
fjöröum, rukkari, kennari, huldu-
maöur i skreiöarmútum og svo
mætti lengi teija. En eins og fyrr
sagöi, þá var Siguröur aö þessu
sinni i ruliu sölumanns.
Tilgangurinn með þessari
„uppfærslu” Helgarpóstsins var
aö kanna • viöbrögö manna er
sölumaöur bankar uppá og býöur
föt til kaups — og i þessu tilfelli
föt sem löngu eru komin úr tfsku.
Eins og eflaust mörgum er
kunnugter einmitt i gangi saka-
mál þessa dagana vegna ópnltt-
inna sölumanna, sem höföu gert
viðreist, sýnt verslunareigendum
sýnishorn af vöru, gert samninga
og fengiö menn til aö skrifa upp á
vixla fyrirfram gegn þvi að varan
yröi send innan skamms. Þegar
allt kom sföan til alls reyndist
sýnishorniö allt annaö en varan
sem send var ef hún kom þá
yfirleitt til viðkomandi kaup-
manna. En kennir þetta fólki og
kaupmönnum aö vera á varö-
bergi, eöa eru Islendingar ennþá
hálfgeröir sveitamenn i sér þegar
viðskipti eru annars vegar?
Þaö er ekki margir áratugir
vakiö lukku uppúr 1965, en þykir
vart fin: „hollning” i dag. Þama
voru finustu nælonskyrtur á bæöi
kynin, marglitar buxur meö út-
viöum skálmum, dragtir sem
kvenfólkiö sem i dag er 30-35 ára
ogeldra heföi gefiöalltfyrir aö ná
I, þegar þaö var á pæjualdrinum
fyrir 15 árum og svo mætti lengi
telja. Síöan var fyllt feröataska af
buxum, blússum, skyrtum, kjól-
um og slæðum, sundklæönaöi,
náttkjólum og fleiru i þeim dúr.
Siguröur var einnig klæddur upp
samkvæmt þessari 10-15 ára
gömlu tisku — i hvita nælon-
skyrtu, rauöan stuttjakka og niö-
þröngar tweed-buxur meö ansi
hreint útviöum skálmum.
Og svo var arkaö af staö.
„Sölumaöur” Helgarpóstsins
leit fyrst viö i Karnabæ á Lauga-
veginum og stormaöi þar inn meö
miklu irafári. Hann spuröi um
verslunarstjórann ogersábirtist,
reif Sigurður sýnishorn upp úr
ferðatöskunni og kvaöst vera meö
vandaöan vaming til sölu. Versl-
unarstjórinn tók þessu öllu með
stóiskri ró. Gramsaöi örlitiö i
töskunni án þess aö breyta um
svip og sagöi siöan, aö það væru
Kristin og Gulli, sem hefðu aðset-
uri verksmiöju Karnabæjar i Ar-
bæjarhverfinu, sem tækju
ákvöröun um innkaupin. „Talaöu
viö þau, vinurinn,” sagöi verslun-
arstjórinn og leit meö hálfgeröri
meöaumkun á hinn áhugasama
sölumann.
„Já, ég geri þaö örugglega, ef
ég verö ekki búinn aö selja allt
áður,” sagöi Siguröur sölumaöur,
þá og lét engan bilbug á sér
finna.
Blaöamaöur og ljósmyndari
Helgarpóstsins höföu rölt inn i
verslunina áöur en sölumanninn
bar aö garöi og fylgdust því meö
sölutilraunum úr f jarlægö eins og
hverjir aörir kúnnar.
En verslunarstjóra Karnabæj-
ar varö ekki þokaö. Innkaupin
voru ekki á hans hendi. Hins
vegar sagöi hann i framhjá-
uröur Helgarpióstssölumaöur aö
bjóöa upp á vöru, sem enginn liti
við i dag.
En fall er fararheill, eins og þar
stendur og Siguröur Steinarsson
haföi óbilandi trú á því, aö sölu-
mennska væri honum i blóö borin
og því skyldu fatadruslurnar út
hvað sem þaö kostaöi. Hann gekk
þvi hnakkakertur út úr Karnabæ
og þaö vottaöi jafnvel fyrir fyrir-
litningu i svip hans. Hann aö
bjóða dýrindis föt á spottprís og
vera svo úthýst. Þaö væri ekki of-
sögum sagt: Laun heimsins eru
vanþakklæti, sagöi svipur Sigurö-
ar fatasala.
„Ertu að reyna selja
mér þetta”
Og næsti viökomustaður var
neðar á Laugaveginum. Þá rak
sölumaöurinn góöi inn nefið I aöra
tískufataverslun. Sú heitir Qua-
dro og þar hitti Sigurður fyrir
verslunarstjórann Sigriöi Her-
mannsdóttur. Hún tók erindi hans
meðblíöu brosi og þaðátti eftir aö
stækka, þegar sölumaðurinn
hafði opnaö töskuna og sýnt góss-
ið. „Ertu aö reyna selja mér
þetta?” spuröi hún vægast sagt
undrandi. „Já, er eitthvað aö
þvi?” sagöi þá sölumaöurinn og
var ekki laust viö, aö sárinda
gættii' rödd hans. „Ég keypti upp
nokkuð stóran fatalager af margs
konarfatnaöiog erhér meö nokk-
ur sýnishorn. Ég held að margt af
því, sem ég er meö hérna i tösk-
unni gæti fariö alveg ágætlega
hérna uppi I hillum hjá þér. Og
þetta er auk þess hræbillegt hjá
mér.”
A meðan sölumaöurinn roms-
aöiþessu útúr sér, rótaöi Sigríöur
i töskunni og aö þvi kom aö brosiö
varö aö hlátri. „Þetta er allt úr
tisku fyrir löngu,” gat hún stunið
upp á milli hláturskviöanna. „Ég
veit þaö vel,” sagöi þá Siguröur
og gaf sig ekki, „en þaö liöur
varla langur tlmi þangaö til þetta
verður komiö i tisku á nýjan leik
— helduröu þaö ekki?”
Má ég bjóða
þér fatnað?
Fóstudagur 8. ágúst 1980, irínn
Helgarpósturinn gerir sölumann út af örkinni
með fatnað frá árinu 1965 og viðbrögð
kaupmanna og almennings könnuð
eftir Guðmund Árna Stefánsson
myndir: Friðþjófur og Þráinn Lárusson
siöan farandsalar af ýmsum teg-
undum gengu hús úr húsi og buöu
varning sinn húseigendum til
kaups. Þaö er nú aö mestu liöin
tið, nema ef vera skyldu sölu-
menn meö bækur og þá einkan-
lega trúarrit margs konar á boö-
stólum.
En litum nú á feröalag „sölu-
manns” Helgarpóstsins. ryrst
var litiö yfir þau klæöi sem selja
átti. Var þarna um aö ræöa all-
stóran lager af kven-, karla- og
barnafatnaöi, sem heföi eflaust
hlaupi, aö fötin væru nú svo sem
engin toppsöluvara, en þaö sakaöi
ekki aö tala viö þd sem um inn-
kaupin sæu.
/Eftir þessa afgreiðslu svipti
Siguröur af sér hulunni og játaöi
sitt rétta eðli — hann væri út-
sendari Helgarpóstsins. Viö
spurðum verslunarstjórann hvort
algengt væri aö farandsölumenn
rækju þama inn nefið meö vörur
á boðstólum. Hann kvaö þaö
koma fyrir, þótt enginn heföi
ennþá verið jafn bjartsýnn og Sig-
Hlátur Sigrlöar verslunarstjóra
snögghætti nú og hún varö alvar-
leg ásvipinn. „Þú ert virkilega að
meina þetta,” sagöi hún I for-
undran. „Já, auövitaö, annars
væri ég ekki hér,” svaraði þá
sölumaöurinn og þaö gætti óþolin-
mæöi I rödd hans. „Þvl miöur,”
sagöiþá Sigriöúr Hermannsdóttir
verslunarstjóri og ' eigandi
Quadro. „Viö kaupum aldrei af
farandheildsölum, þar sem viö
flytjum allt inn sjálf. Þar að auki
held ég aö þessi vara seljist ekki
næstu 20 árin. Geymdu þetta i tvo
áratugi, þá gæti veriö aö þetta
væri komið i tlsku, en fyrr ekki,
þaö get ég fullyrt.”
Eftir aö Siguröur haföi kastaö
grimunni, sagöi Sigrlöur i rabbi
viö okkur, aö þó nokkuð væri um
það, aö töskusalar ámóta og Sig-
uröur kiktu inn og byöu allskyns
vörur til kaups. „Stundum eru
þetta þokkalegustu vörur, en þess
á milli hrikalegt dót sem menn
hafa fengiö fyrir slikk á uppboð-
um eöa annars staöar. Ég held þó
aö þessi föt slái öll met. Það er
kannski ein flik eða svo sem ein-
hver möguleiki væri á að selja.
Hitt er gjörsamlega vonlaust aö
losna viö.”
Og nú voru góö ráö dýr. Taskan
enn full af fatnaöinum og enginn
pöntun veriö gerö. En seiglan og
þrautseigjansagöiþá til sin,enda
fylgdu þærkveöjur úr Quadro, aö
þaö væri kannski mögulegt fyrir
Sigurö aö selja eitthvaö af þessu
úti á landi, þvl svo virtist sem
Ungi pilturinn á Hagamelnum lagöi inn pöntun fyrir nokkrum skyrtum,
sem áttu aö kosta 700 krónur stykkiö.
„Þetta er ekki nógu gamalt,” sagöi eigandinn I fornfataversluninni
Kjallaranum.
sumir á landsbyggöinni væru ekki
eins nákvæmir á tiskunni og
borgarbúar. Og meö þaö vega-
nesti arkaði Siguröur með tösku
af hinum illseljanlega varningi
skáhallt yfir Laugaveginn og bar
niöur i tiskuversluninni 17.
Hálfgagnsær og
lekker náttkjóll
Hann var fljótur aö króa af
verslunarstjórann, Sybil Krist-
insdóttur og fór með langa lof-
rullu um ágæti fatnaðarins. Fljót-
lega söfnuöust nokkrar af-
greiðslumeyjar i kringum Sybil
og Sigurð og fylgdust meö fram-
gangi mála. Svo virtist sem Sybil
væri ekki alveg viss hvernig hún
ætti aö taka á þessu máli. Var
maöurinn aö gera grín aö henni,
eöa var hann eitthvað brenglað-
ur? Hún tók siðan af skarið og
ákvaö hiö fyrrnefnda — þetta
hlaut aö vera grin. Hún tók upp
buxur meö 15 mismunandi litum
■ og meö óræöu sniöi og mátaði við
sig. ,,A ég ekki aö skella mér i
þetta fyrir þig? Þá geturöu séð
hvaö þessi vara er algjörlega út i
hött.”
„Út i hött,” hváði Siguröur.
„Já, blessuö skelltu þér I buxurn-
ar eöa t.d. þennan hálfgagnsæja
náttkjól og sjáöu svo hvaö þetta
er elegant og lekkert.” — Sölu-
maöurinn gaf ekkert eftir og
hvatti afgreiðslustúlkurnar endi-
lega til aö gramsa og skoða inni-
haldtöskunnar. Þaðnýttu þær sér
ótæpilega og hlógu sig máttlausar
aötlskunnieins og húnvarfyrir 15
árum. Þær heföu eflaust ekki
hlegið jafnmikiö þegar þær sjálf-
ar horföu á og klæddust fatnaöi
ekki ósvipuöum þeim er sölumaö-