Helgarpósturinn - 08.08.1980, Blaðsíða 6
Föstudagur 8. ágúst 1980. hpilrjFirpn<zfi irinn
■ Mordgáta Helgarpóstsins hefst í þessu tölublaði og verður alls í fimm
hlutum. Eins og fram kom í síðasta Helgarpósti heitir blaðið milljón króna
ferðavinningi til höfuðsmorðingjanum, en einnig eru aukavinningar í boði til handa
þeim lesendum sem leyst geta tvær aðrar gátur í rannsókn málsins. Fyrsta gátan verður í þeim
kafla sem birtist í næsta blaði. Fylgist með frá byrjun í þessum spennandi sumarleik Helgarpóstsins
|pf|
-
„Viö vorum
sjö strákar
saman i
bekk sem
lukum stú-
dentsprófi
frá Mennta-
skólanum i
Reykjavik
vorið
1965...”
t <»« m m m m « » « hh mm « « « m m « «« «iHt« « m\« « « %t « « «« « « rt m\ »« « rt tui o « «**«« «« a « « «5 >
píáp/^‘tr ír'
ÍfMj fí ÍWffíi ► i i %# m . ii
I/ M Jl / s* 4 *
SAKAMÁLASAGA EFTIR ÞRÁIN BERTELSSON 1. HLUTI
Það er sunnudagskvöld, þriöji ágúst
1980.
Hann liggur endilangur á bjargbrúninni
og horfir á fugl sem svifur þöndum
vængjum yfir haffletinum, á fugl sem
kúrir á þröngri syllu I þverhniptum
hamravegg og hefur tekið á sig náðir, á
grasstrá sem titrar i golunni, og hlustar á
svefnhljóð bjargsins og hafið sem kveinar
fyrir neðan fullt af myrkri, eins og ég
sjálfur, hugsar hann. Blindfullur af
myrkri.
Viskiflaska liggur i grasinu við hliö
hans. Hann fær sér sopa. Hafgolan er
köld. Hann litur á klukkuna. Hana vantar
sjö minútur i tólf. Ég biö i tiu mlnútur
ennþá, hugsar hann og fæ$ sér annan sopa
úr flöskunni, skrúfar tappann á, leggur
flöskuna I grasið og horfir á annan fugl
sem svifur þöndum vængjum yfir hafflet-
inum, á annan fugl sem kúrir á þröngri
syllu og hlustar á svefnhljóð bjargsins og
hafiö sem kveinar fyrir neðan og heyrir
ekki fótatak þess sem nálgast upp brekk-
una og hleypur við fót.
Fuglinn lætur sig falla niöur að öldu-
toppunum en I stað þess að hverfa I faöm
hafsins nemur hann staðar I loftinu og
flýgur siöan upp með hamraveggnum,
þangað sem öldurnar ná ekki. Hvitur fugl
I sumarnóttinni og gargar.
Ég er gestur i þessu bjargi, hugsar
maöurinn. Ég kem úr annars konar
bjargi. Svo blöskrar honum þessi yfir-
boröskennda speki. Þetta er viskispeki,
hugsar hann, sem skánar ef ég sýp á
aftur.
Hann ætlar að seilast eftir flöskunni en
bregður við þegar hann finnur tvær
hendur taka um ökkla sina.
Eitt augnablik nær skelfingin tökum á
honum og breytist samstundis i bros, þvi
hvaða gamansemi er saklausari en sú að
þykjast ætla að fleygja vini sinum fyrir
björg.
Brosir eitt andartak og litur um öxl og á
von á þvi að hendurnar losi um takið og
hlátur ljómi i bláum augum.
En augun eru grá og hendurnar losa
ekki um takið heldur herða þaö og brosið
deyr á vörum mannsins sem bregður viö
hart.
Hanri gripur um grasstrá á bjargbrún-
inni og finnur hnykkinn þegar hendurnar
sleppa takinu um ökkla hans og fæturnir
sveiflastút yfir bjargbrúnina. Eitt augna-
blik nemur hann staðar i loftinu,
þyngdarlaus eins og fuglinn, hugsar
hann, siöan hrapar hann niður með
hamraveggnum og gargar.
Allt er kyrrt nema hann sem hrapar.
Siðan hverfur hann I hafiö sem kveinar
undir þögulum klettum. Og allt er kyrrt.
Nema skugginn á bjargbrúninni, sem
snýst á hæli og gengur hljóðlausum
skrefum niöur brekkuna.
Neðar I hliðinni er annar skuggi á kreiki
og hverfur bakvið stein.
Við vorum sjö strákar saman I bekk
sem lukum stúdentsprófi frá Menntaskól-
anum I Reykjavik vorið 1965. Bekkurinn
hét sjötti-F. Sjö strákar og fimmtán
stelpur.
í öftustu röð viö gluggann sat Sigurgeir
Simonarson, lágvaxinn, dökkhærður,
námsmaður I meðallagi og gleðimaöur
með afbrigðum. Hann átti heima I Hlið-
unum og foreldrar hans áttu sjoppu og
afgreiddu gos og sælgæti ofan I Hliðabúa
frá klukkan niu til tuttugu og þrjú þrjátiu
alla daga allan ársins hring og gera enn.
Sigurgeir var einn af fáum sem átti yfir-
leitt nóg aö reykja. Reykti Camel og gerir
enn.
Næstur sat Arni Ivarsson, oft nefndur
Arni þrekkur, langur og hokinn og hafði
áhuga á bilum, blómyndum og banda-
riskum stjómmálum. Faöir hans var
læknir og Arni gekk með heilt apótek I
skólatöskunni sinni og tók hvitar pillur af
visindalegri nákvæmni eftir þvi hvaö
hann vildi vera staddur á háu plani i til-
verunni.
Við hliðina á Arna sat Gunnar Guð-
geirsson. Sonur rithöfundarins. Hljóð-
látur piltur, fremur tornæmur en iöinn.
Hann hafði gaman af söng.
Helgi sat I miðið. Hann var dúx. Ljós-
hærður, dálitið feitlaginn. Hann sagöi
aldrei margt. Reykti ekki, drakk ekki og
haföi engan sýnilegan áhuga á kvenfólki.
Hann var af riku fólki. Faðir hans átti
steypustöð og var sagður múraöur, enda
tókst Bjössa einu sinni að slá Helga um
tvöþúsund krónur.
Bjössi, Björn Jónsson, var sessunautur
Helga og fékk hjá honum glósur og náms-
bækur og einkakennslu á siðustu stund,
þvi aö Bjössi haföi ekki tima til að sinna
heimanámi, hann notaði hverja stund til
að uppgötva og kanna þá veröld sem lifs-
nautnin byggir og stjórnast hvorki af latn-
eskri málfræði, ártölum né óregíulegum
sögnum. Tónlist var þaö eina sem BjösSi
tók alvarlega. Hann var að læra tónfræði
hjá Jóni Þórarinssyni.
Umsjónarmaður bekkjarins var Pétur
Sigurðsson. Hávaxinn og vörpulegur
piltur úr Hreppunum. Hann bjó I kjall-
araherbergi I Vesturbænum og boröaði
'hjá frænku sinni. Hann var leynilega trú-
lofaöur og fékk það reglulega og fór ekki
dult með það, enda sagöi hann við okkur,
að viö myndum aldrei komast til þroska
þvi að við hefðum byrjaö of seint. Pétur
var þolanlegur námsmaöur, en fyrst og
fremst einbeitti hann sér að þvi að nema
pólitisk fræði og boöaöi Marx og Engels
og Einar Olgeirsson á öllum málfundum
og hvenær sem tækifæri gafst og eldaði
grátt silfur við Heimdallarskrilinn.
Og svo sat eg úti i horni. Þór Bjarnason
heíti ég og var góður i ensku, íatinu og
sögu, en slakur I öllu hinu, nema rétt á
prófum þegar ég vakti sólarhringum
saman og bruddi amfetamin frá Arna og
sá vorið þjóta hjá fyrir utan gluggann.
Þvl miður man ég ekki lengur hvað
stelpurnar hétu. Nema sumar. Kristin,
Magga, Helga, Lóa, Disa, Gudda eða
Gurri, Rannveig, Sigga, SIsí og Bibi og
Lóló.
Slðan eru fimmtán ár. Viö vorum
saman I bekk I þrjú ár, mörg hundruð
syfjaða morgna, og vorið 1965 tókum við
stúdentspróf saman og settum upp hvitar
húfur og gleðskapurinn stóö I viku og ég
var næstum þvi búinn að fá það bæði hjá
Möggu og Lóu og Bjössi synti I Tjörninni
og Arni var tekinn fullur á bil föður sins og
við Bjössi og Helgi létum taka af okkur
stúdentsmynd saman. Þá mynd hafði ég
ekki séð fyrr en núna á laugardaginn
þegar ég kom hingað út i eyjuna til séra
Helga með hinu fólkinu.
Bjössi situr. Hann er með montprik sem
hann keypti sér fyrir eitt pund úti i Eng-
landi sumariö ’63. Og viö Helgi stöndum
fyrir aftan hann og Helgi styður hendinni
á öxl Bjössa. Við erum með húfurnar og I
smóking. Minn smóking erfði ég eftir
föðurbróður minn sem hefur verið tölu-
vert stærri en ég og það sést þótt Emma
frænka hafi lagt mikla vinnu og hugvit i
aö breyta búningnum á mig.
Myndin er sporöskjulöguð og brún. Eins
og gáfumannamynd frá aldamótunum.
Bjössi heimtaöi það.
— Ef þaö á að taka af mér mynd, sagöi
hann, þá skal það vera gáfumannamynd
frá aldamótum. Skiluru það?
Og ljósmyndarinn fékk að vita aö svo-
leiðis myndir væru brúnar og sporöskju-
lagaðar.
Siöan eru liöin fimmtán ár. Gleðskapur-
inn stóö i viku, svo fór ég i handlang og
bar steypu I þrjá mánuði, þangað til ég fór
að kenna viö heimavistarskóla fyrir
vestan af þvi ég átti ekki peninga til að
komast I kvikmyndaskóla i útlöndum og
þorði ekki peningalaus út I heim.
Bjössi fór i Háskólann til að fá námslán
og geta þjónað listinni.
Helgi fór I guðfræði. Þá sannfæröist ég
um að hann væri eitthvað skrýtinn.
Pétur fór að vinna hjá Flokknum og
siðan á Þjóöviljanum.
Arni þrekkur byrjaði i læknisfræðinni,
þótt allir nema hann sjálfur vissu að hann
næöi aldrei neinu prófi.
Gunnar fór I tannlækningar.
Sigurgeir fór i viðskiptafræði og kom
engum á óvart enda var hann byrjaður að
leita að sniöugum umboðum löngu áður
en hann var búinn I Menntó. Þegar ég hitti
hann I bænum næsta sumar ýtti hann
barnavagni á undan sér og sagðist vera
giftur og búinn að kaupa ibúö.
Við Bjössi skrifuöumst á fyrstu árin og
hann minntist stundum á skólafélagana I
bréfunum.
Eg kenndi fyrir vestan i tvö ár áður en
ég fór utan til náms, ekki I kvikmynda-
skóla heldur venjulegan háskóla I Glas-
gow og lærði sögu.
Bjössi sló i gegn — sem rithöfundur —
og bréfin urðu stopulli og stopulli:
— Fyrirgefðu hvaö ég er latur að
skrifa, en ég er eiginlega hættur að skrifa
aukatekið orð nema fyrir peninga.
Ég frétti ööruhverju af hinum. Þegar ég
var búinn að vera I fjögur ár I Glasgow
hitti ég Gunnar á götu I London af ein-
skærri tilviljun.
— Svona er heimurinn litill, sagði hann.
Og við fengum okkur bjór og hann sagði
mér að hann væri búinn að opna tann-
læknastofu og aö leikrit eftir Bjössa hefði
verið sýnt I sjónvarpinu og hneykslað alla
þjóðina og Pétur væri oröinn fram-
kvæmdastjóri hjá Verkamannasamband-
inu eða KRON eða einhverju og Helgi
væri þjónandi prestur i Skagafirði, séra
Helgi, og Arni hefði gefist upp I læknis-
fræðinni og væri vist I Sviþjóð, I sálfræði
segðu sumir og Sigurgeir væri kominn
með stórt innflutningsfyrirtæki og ræki að
minnsta kosti tvær verslanir.
— Já, svona gengur þaö, sagði Gunnar.
En hvað er að frétta af þér?
— Allt gott, sagði ég. Allt bara ágætt.
Steinsteypumillinn, faöir Helga, mun
hafa veriö ættaöur úr Breiöafirðinum og
skömmu áður en hann drakk sig I hel
keypti hann útey og reisti sér þar höll
með bar og sundlaug eins og hjá milljóna-
mæringum úti i heimi. Svo fór hann út I
eyjuna og drakk á barnum þar tilyfir lauk
og séra Helgi var einkaerfingi að allri
dýrðinni og steypustöð i Reykjavik, svo
hann yfirgaf hjörð sina i Skagafiröi og
kom til rlkis.
Endurfundirnir eftir fimmtán ár uröu
hérna úti i eyjunni.
Það er mánudagsmorgunn, fjóröi ágúst
1980. Verslunarmannahelgi.
Hér hafa skuggalegir atburöir gerst.