Helgarpósturinn - 15.04.1983, Blaðsíða 21
ORIGINAL KÚPLINGSDISKAR, KÚPLINGSPRESSUR, KÚPLINGS
LEGUR, KÚPLINGSBARKAR OG HJÖRULIÐSKROSSAR.
BORGXWARNER
BORG&BEGK
,rr, , -4, ( r ,
.* . Fo'studagúf 15. aprtl .1983
„Þetta er alveg sérstaklega gott fyrir
barnafólk“, sagði Guðmundur Jóna-
son, sem ásamt konu sinni Sigrúnu
Sigvaldadóttur og tveimur börnum,
Margréti Rún og Antoni Þorvari, voru
í sumarhúsi í Hollandi núna um
páskana. ,,Það er haegt að sleppa
börnunum algjörlega lausum án þess-
að hafa af þeim nokkrar áhyggjur, það
er meira en nóg fyrir þau að gera“,
sagði hann.
Guðmundur sagði húsin mjög góð,
og vel staðsett. „Vegalengdir eru það
stuttar þarna að það tekur enga stund
að skjótast til Amsterdam og fleiri
borga, og vegir eru svo vel merktir að ég
átti auðveldara með að rata í miðborg
Amsterdam en í Kópavoginum, og hef
ég þó nánast aldrei ekið erlendis áður“.
En Guðmundur sagði að það þyrfti
svo sem ekki mikið að sækja útfyrir
sumarhúsahverfið. „Þarna er nánast öll
þjónusta við hendina, verslanir, veit-
ingastaðir, sundlaugar, leikvellir, golf-
brautir, leiktækjasalir og fleira og fleira
þannig að engum ætti að þurfa að leið-
ast“, sagði Guðmundur.
skrifstofunni Olympo sagði þessar ferðir hafa
verið mjög vinsælar í vetur og vor. „Það er
gjarnan farið á fimmtudögum og komið aftur
á mánudögum eða þriðjudögum, þannig að
fólk missir fáa daga úr vinnu“, sagði hann.
Steinn Lárusson sagði hliðstæðar ferðir
hafa verið farnar um nokkurt skeið t.d. til
London, „En þá þekktist ekki að fara í minna
en viku“, bætti hann við. Og Helgi Jóhannes-
son hjá Samvinnuferðum — Landsýn benti
líka á að nú notaði fólk þessar ferðir allt öðru-
vísi en áður fyrr. „Þessar ferðir voru nær ein-
göngu verslunarferðir. Fólk fór út með tómar
töskur og kom með þær troðnar eftir viku
göngu upp og niður verslunargöturnar. En nú
þekkist það varla orðið. Þar kemur náttúru-
lega verðlag við sögu, en einnig hugsunarhátt-
ur fólksins, sem nú virðist leggja mest uppúr
skemmtunum og afþreyingu allskonar. Fólk
fer í þessar ferðir til að hressa sig við og
skemmta sér“, sagði Helgi.
Vetrarferðir
Þessar pakkaferðir hafa einkum verið aug-
lýstar á vetrum á „dauðu“ tímunum svoköll-
uðu, og þær hafa valdið því að nú ferðast orð-
ið hlutfallslega fleiri íslendingar til útlanda á
vetrum en áður. „Fólk virðist í auknum mæli
geyma sér viku af sumarfríinu, og fer þá jafn-
vel í tvær stuttar ferðir í stað einnar langrar
áður“, sagði Steinn Lárusson.
Þá hafa bæst við vetrartraffíkina skíðaferð-
ir í Alpabrekkur í leiguflugi. Á undanförnum
árum hefur reyndar alltaf verið boðið uppá
ferðir til Sviss, Austurríkis og Þýskalands en
þær verið látnar falla inní áætlunarflug. í vet-
ur var farið að bjóða leiguflug og það gafst
vel, þannig að ásóknin jókst eitthvað.
Sólarlandaferðir á vetrum hafa alveg haldið
sér. Örlítil aukning hefur verið til Kanaríeyja,
einkum kannski vegna nýs ferðamöguleika í
gegnum Evrópu. Florida hefur hinsvegar að-
eins misst umferð enda hefur dollarinn hækk-
að mjög, eins og menn vita, og verðlag því
orðið nokkuð óhagstæðara en það var.
Verðlag að öðru leyti hefur haldist í horf-
inu. Að sögn Steins Lárussonar er verðlag al-
mennt um 65 til 70 prósent hærra en í fyrra,
og það er í nokkru samræmi við verðbólguna.
Gisting á Spáni hefur hækkað í pesetum, en
hann er sem kunnugt er fremur veikur gjald-
miðill, og því er hækkunin fyrir íslendinga
ekki svo ýkjamikil þegar allt kemur til alls.
Sama gildir um Ítalíu og hina veikgeðja líru
þeirra. Allan kostnað við flug greiða ferða-
skrifstofurnar aftur á móti í dollurum og það
er dýrt. Að senda eina flugvél til Spánar og til
baka kostar t.d. um 700 þúsund dollara.
Norðlægari slóðir
Vinsældir pakkaferða og sumarhúsahóp-
ferða hafa leitt til þessa að nú er að verða
nokkur breyting á ferðaheiminum. Ekki eru
allir sammála um hversu mikil sú breyting er.
Steinn Lárusson, sem jafnframt því að vera
formaður Félags íslenskra ferðaskrifstofa, er
forstjóri Úrvals sagði: „Það hefur orðið veru-
leg tilfærsla frá sólarlandaferðum yfir í hóp-
ferðir í sumarhús og pakkaferðir þar sem fólk
ferðast frjálst um Evrópu". Böðvar Valgeirs-
son í Atlantic sagði sólarlandaferðirnar alltaf
standa fyrir sínu. „En núna ber þessi starf-
semi þess greinileg merki að nýir valkostir
hafa bæst við“, sagði hann, og átti einkum við
bílferjuna Eddu og sumarhúsin sem grimmt
eru auglýst á meginlandinu. Helgi Jóhannes-
son í Samvinnuferðum taldi augljóst að veru-
leg breyting væri að eiga sér stað í ferðamálum
þjóðarinnar. „Við seldum tvö þúsund manns
ferðir í sumarbústaði í Hollandi á 10 dögum
og það gefur vísbendingu um að fólk vill fara
talsverðar aðrar leiðir en áður“. Ingólfur Guð-
brandsson í Útsýn taidi hinsvegar skýringuna
á þessari hreyfingu vera öðru fremur þá að á-
sókn erlendra ferðaskrifstofa í sólarlönd —
á meðan stór hluti þeirra sem fara í sólar-
landaferðir skilja börnin eftir heima.
Aukinn ,,ferðaþroski“
An..að sem ferðaskrifstofufólk bendir á er
að íslenskir ferðamenn séu að „þroskast"
verulega frá því sem verið hefur. Ekki aðeins
að fólk sé orðið vanara ferðalögum og kunni
betur að bjarga sér í útlöndum en áður, heldur
einnig að drykkjuskapurinn margfrægi heyrir
nú nánast sögunni til. „Hér áður var ekki óal-
gengt að farþegar yltu margir hverjir ofurölvi
útúr flugvélunum en nú heyrir það til algjörra
undantekninga", sagði Helgi Jóhannesson hjá
Samvinnuferðum — Landsýn.
Af öllu þessu er Ijóst að talsverðar breyting-
ar eru að verða í íslenskum ferðaheimi. Mögu-
leikar íslendinga í ferðahugleiðingum verða
sífellt fleiri og fleiri.
„Okkur líkar svo vel þarna, það er ein-
falt, sagði hann, þegar Helgarpósturinn
spurði hversvegna þau færu alltaf á
sama staðinn. „ Ströndin er góð, öll
þjónusta frábær og læknisþjónusta og
annað slíkt sem eldra fólk þarf að hugsa
um er mjög gott“, sagði Kristján.
Þau hjónin hafa áður ferðast víða, og
geta því dæmt af eigin reynslu. En hvað
gera þau svo þarna á sama staðnum ár
eftir ár?
Spán, Ítalíu, Grikkland og Portúgal hafa auk-
ist svo mjög að mjög erfitt væri fyrir íslensk
fyrirtæki að komast að. „Aðrar ferðaskrif-
stofur en Útsýn hafa ekki komist í góða að-
stöðu á þessurn stöðum, þær hafa gefist upp
og grípa því til þess ráðs að auglýsa upp sum-
arhús í Norður—Evrópu. Það er enginn vandi
að fá aðstöðu þar, vegna þess að fólkið sem á
þessi hús — fólkið sem býr í þessum löndum,
það sækir annað. Það kemur ekkert í staðinn
fyrir sólarlandaferðirnar, og ég hef ekki trú á
öðru en að þetta sé bóla sem hjaðni þegar fólk
hefur kynnst því hvað þetta er“, sagði Ingólf-
ur.
Hin aukna ásókn í sumarhús og í pakka-
ferðirnar svokölluðu, sem að nokkru leyti
byggjast á því að fólk hefur bíl til umráða,
hefur leitt til þess að dómi flestra að fjölskyld-
ur eru t.d. undantekningalítið fjölskyldufólk,
Kristján Einarsson og kona hans
Ragnheiður Þórólfsdóttir hafa farið
sjö sinnum til Lígnanó á síðustu átta
árum og eru á leiðinni í áttundu ferð-
ina í sumar.
„Við höfum verið í Lígnanó í þrjár til
sex vikur í hvert sinn og aldrei hefur
okkur leiðst. Ströndin er mjög falleg
þarna, og ég geng mikið með henni.
Konan.er meira fyrir sólböð en ég og
þarna vantar ekki sólina. Svo stundum
við sjóinn mikið“, sagði Kristján.
hafi farið utan fyrst. Mestur var fjöldinn í júlí
11.860, en minnstur í febrúar og nóvember,
um tvö þúsund í hvorum mánuði. Þessi tala
var áður.hæst árið 1978, því þá fóru rúmlega
80 þúsund manns til útlanda, en 1981 ekki
nema 77.827.
Þessi fjölgun farþega í fyrra kemur ekki al-
veg heim og saman við það sem ferðaskrif-
stofumennirnir sögðu um minnkandi pen-
ingaeign ferðamannanna. Og þó. Skýringin á
þessum aukna fjölda felst nefnilega í styttri
ferðum.
Pakkar
í lok ársins 1981 fara að verða áberandi svo-
kallaðir ferðapakkar, þar sem boðið er uppá
flug og bíl í nokkra daga. Þessar ferðir öðluð-
ust verulegar vinsældir og eru öðru fremur
taldar ástæðan fyrir þeirri fjölgun í utan-
landsferðum sem tölurnar segja til um. Þessar
ferðir hafa einkum verið til borga sem Flugfél-
ögin tvö fljúga á, eins og Amsterdam, Luxem-
borg, London, Kaupmannahöfn og einnig
hefur verið eitthvað um pakkaferðir til New
York og reyndar flestra borga á vetraráætlun
félaganna. Kristján Guðlaugsson hjá Ferða-
Þangað föru
landsmenn 1982
Eftirfarandi listi er settur saman úr
þeim tölum sem Flugleiðir og Arnar-
flug gáfu Helgarpóstinum upp, þegar
spurt var um fjölda farþega árið 1982
til ýmissa landa.
Eina leiðin til að komast nærri einhverj-
um raunveruleika í þessu sambandi er að
birta fjölda þeirra farseðla sem seldir eru
á fslandi. Það eru þær tölur sem hér birt-
ast. Auðvitað eru þær því ekki nákvæmar,
því alltaf kaupir eitthvað af útlendingum
sér farseðla hér. Það er þó hverfandi. Einn-
ig kaupa augljóslega margir íslendingar
farseðla erlendis. Einnig er rétt að benda á
að í sumum tilfellum segja þær ekki alla
söguna. Til dæmis er ólíklegt að allur þessi
fjöldi sem flýgur til Luxemborgar haldi
kyrru fyrir þar. Tölurnar ættu þó að gefa
nokkra mynd af því hvert íslendingar fara
þegar þeir fljúga til útlanda. Tölurnar eru
lagðar saman, og eiga bæði við leiguflug
og áætlunarflug.
Danmörk 16.300
Noregur 4.000
Svíþjóð 1.500
Finnland 150
Luxemburg 5.500
Sviss ' 800
Holland 3.000
Þýskaland 850
Austurríki 130
Frakkland 380
Spánn 9.900
ítalia 4.500
Grikkland 400
London 8.500
Glasgow 1.600
íraland 450
New York 5.600
Chicago 1.100
Kanada 1.000