Helgarpósturinn - 06.05.1983, Qupperneq 11

11
htelgai--:--r
pðsturinn.
Föstudagur 6. maí 1983
Stjörnuhrap
Og mér finnst hann eiga það
skilið. Líklega hefur allt farið úr
böndunum og reynt hefur verið
að bjarga því sem bjargað varð í
klippiborðinu (fjórir klipparar).
Þetta sér maður á að samhengi er
oft mjög slæmt. Dæmi: þegar
maður heldur að búið sé að salla
innflytjendurna alla niður í loka-
bardaganum, þá rísa þeir tvíefldir
að morgni sem æsir væru og hafa
þar að auki útvegað sér sprengi-
efni í stórum stíl. Langt frá byggð-
um.
Leikurinn er síæmur, þó í
höndum „pottþéttra“ leikara sé.
Þar er bæði því að kenna að per-
sónurnar eru klisjur og svo því að
herra Cimino virðist ekki ráða við
að leikstýra tveggja manna sen-
um. Honum hentar betur ein-
samalt fólk eða hópsenur, sem
margar eru vel gerðar. Leikurinn
líður líka fyrir vont flæði í klipp-
um.
Margt er óþarft í myndinni —
eins og fyrstu tíu mínúturnar, og
margt væri hægt að tæta sundur
og saman í háði eins og endalok-
in.
Eitt er þó gott við þessa mynd
og það er kvikmyndatakan, sem
er afbragð á köflum, enda í hönd-
um snillingsins Vilmos Zsig-
mond. Beðið eftir veðri til að
mynda sum atriðin og á því og
stórfenglegum hópatriðum sér
maður að Cimino hefur ekki eytt
öllum þessum peningum í smekk-
leysu. Annars hagar hann sér eins
og krakki sem hefur fengið gefins
innvolsið úr heilli leikfangaversl-
un og verður alveg ruglaður.
________________ — LÝÓ
Ánamaðkar
Kristján komst mun nær Jó-
hönnu Lovísu, enda áttu þau það
sameiginlegt að vera úr lágstétt.
Þau reyndu raunar bæði að leyna
uppruna sínum og tömdu sér fas
og siði hástéttarfólks. Á þann hátt
voru þau hvítþvegnir ánamaðkar.
Verkið lýsir einni kvöldstund.
H.C. Andersen kemur í heimsókn
til hjónanna eftir að hafa misst út
úr sér fölsku tennurnar i upphafi
ræðu sem hann hugðist halda í
konungshöllinni. Jóhann Lúðvík
var orðinn þreyttur á hinum grát-
bólgna Andersen og nennti ekki
að sitja yfir honum. Það eru því
einkum ævintýraskáldið barna-
lega og einfalda og leikkonan
glæsilega sem eigast við á sviðinu.
Enquist hefur einsett sér að
skyggnast á bak við þessar frægu
persónur og brjóta á vissan hátt
niður þær goðsagnir sem um þær
spunnust. Andersen leit alltaf á
hjónin sem fyrirmynd og ástin var
að hans áliti fullkomin í sambandi
þeirra, en þegar betur er að gætt
kemur annað í ljós. Prímadonnan
átti nefnilega ekki svo margt sam-
eiginlegt með sínum glæsta eigin-
manni og hún hafði í raun alltaf
liðið fyrir að þurfa að afneita
uppruna sínum. Hin sama var
uppi á teningnum með Andersen.
Honum gekk snobbið eitt til er
hann sóttist eftir frama innan
leikhússins. Honum þóttu ævin-
týrin ekki vera nægilega merkileg-
ar bókmenntir. Hann hafði einnig
afneitað uppruna sínum, m.a.
með því að fegra mjög bernsku
sína í sjálfsævisögu sinni. Þau
Hans Kristjan og Jóhanna Lovísa
komast að því að þau eiga sameig-
inlegan andstæðing í yfirstéttar-
manninum og menningarmafíu-
forkólfinum Jóhanni Heiberg.
„Við sem erum fædd í svaðinu
megum ekki láta lítillækka okk-
ur“, segir Jóhanna Lovísa. Hitt er
einnig ljóst að Jóhann Lúðvík var
ekki mjög hamingjusamur í sínu
hlutverki. Það hefur eflaust sett
þroska hans skorður að
gæta stíls og smekks og líta á
hvorutveggja sem óbreytanlegar
stærðir. Staðlað Iífsmynstur veitir
litla fullnægju og innst inni lang-
ar hann e.t.v. til að vera barnaleg-
ur og hjárænulegur snillingur eins
og ævintýraskáldið fræga. Tím-
inn hefur kveðið upp sinn dóm yf-
ir menningarpólitík hinnar sléttu
og felldu yfirstéttar, en ævintýrin
hans Andersens lifa.
Úr lífi ánamaðkanna er marg-
slungið verk og gott. Enquist hef-
ur smíðað úr efniviði sínum leik-
verk sem gerir meira en að full-
nægja forvitninni um innréttingar
hinnar frægu persóna. Það gæti
þó háð íslenskum áhorfendum
eitthvað að þekkja lítt til sögulegs
bakgrunns verksins en það ætti
þó ekki að koma mjög að sök.
Ég hafði áður séð hina rómuðu
uppfærslu verksins í Konunglega
leikhúsinu í Kaupmannahöfn og
komstþví ekki hjá að gera saman-
burð. Ég ætla mér þó ekki að fella
neinn gæðadóm í því sambandi
en mér þykir lofsvert af leikstjór-
anum, Hauki J. Gunnarssyni, að
kópíera ekki hina dönsku upp-
færslu heldur fara eigin leiðir.
Slíkur metnaður er lofsverður, því
það er allt of algengt að leikstjór-
ar api hver eftir öðrum. Leik-
myndin spilar þarna nokkuð inní.
Leikmynd Steinþórs er fullkom-
lega nátúralisk og geysilega ljúf-
feng fyrir augað. Lýsingin hjálpar
til við að gera leikmyndina að
slíku augnakonfekti. Hins vegar
fannst mér stofa hjónanna dálítið
ofhlaðin og það er ljóst að stíl-
færð leikmynd hefði undirstrikað
hina sögulegu fjarlægð.
Þorsteinn Gunnarsson fer með
hlutverk Andersens. Gerfi hans er
líkt og í Höfn miðað við að áhorf-
endur geti þekkt skáldið á svið-
inu. í fyrstu virtist mér Þorsteinn
ætla að ofnota hina spaugilegu
hlið á persónunni en sá ótti reynd-
ist ástæðulaus. Hann fór hinn
vandrataða meðalveg og náði að
skila einstaklega skýrri mannlýs-
ingu og skemmtilegri. Guðrún
Ásmundsdóttir fór með hlutverk
prímadonnunnar Jóhönnu Lo-
vísu og gerði því í heildina góð
skil. Þó virtist mér röddin bregð-
ast henni nokkuð í snöggum geð-
brigðum, hún þoldi ekki að
hækka sig úr hófi. Steindór Hjör-
leifsson lék Jóhann Lúðvík og
náði vel að sýna þann dapurleika
sem fylgir efasemdunum. Mer
fannst þó að hann hefði mátt
gæða þennan menningarvörð ögn
meiri glæsileika. Þá er ónefnd
Margrét Ólafsdóttir sem var á
sviðinu allan tímann reyrð niður í
hjólastól, í hlutverki gömlu kon-
unnar. Þetta hlutverk er örugg-
lega erfiðara en sýnist og Margrét
hafði gott vald áþví.
Sýning L.R. á Ur lífi ánamaðk-
anna er metnaðarfull og vönduð.
Aðstandendur hennar eiga fullt
lof skilið.
SS
viftliiirfrir
Norræna húsið:
Konunglegi danski leikarinn Erik
Mörk aetlar að lesa upp úr aevintýrum
H. C. Andersenásunnudag kl. 20.30.
Allir velkomnir.
Árnagarður, H.í:
Ingi Sigurðsson (ektor heldur fyrir-
lestur um islenska sagnfraeöi frá
miöri 19. öld til samtimans i erlendu
samhengi, i stofu 423 á laugardag kl.
14.
Lögberg, H.í:
Petra von Morstein, prófessor i heim-
speki frá Kanada, heldur fyrirlestur á
sunnudag kl. 15 i stofu 101. Fyrirlest-
urinn heitir Representation in art, en
prófessorinn hefur sérhæft sig i heim-
spekilegri listfræöi.
Menningarmiðstöðin
við Gerðuberg:
Sunnudagur kl. 16: Stór dagur. Sig-
ríöur Hannesdóttir og Aage txirange
spila og syngja fyrir kaffigesti. Meöal
annars munu þau flytja gömul reviu-
lög og fleira gott.
Félagsheimili Kópavogs:
Alþjóðlegur mæöradagur á sunnu-
dag og Mæörastyrksnefnd Kópavogs
heldur kaffiveislu og grafíksýningu kl.
15.
Tónabær:
Tiskan Sumar 83 heitir sýning, sem
haldin veröur dagana 6. - 8. maí. Að
sýningunni standa allar helstu tisku-
verslanir borgarinnar og er hún eins
og þær sýningar sem í útlöndum
heita Prét-á-porter. Sýningin er öllum
opin og stendur hún yfir föstudag kl.
16-23 og laugardag og sunnudag kl.
13-23. Þarna geta menn kynnt sér á
einu bretti allar helstu hræringar i vor-
og sumartískunni á ár.
Næsta sýning laugardag kl.
20.00.
Miðasalan er opin daglega frá
kl. 15.00 til kl. 19.00 nema sýn-
ingardaga til kl. 20.00.
Örfáar sýningar eftir.
Sími 11475.
'illMÓfiLEIKHðStft
Cavalleria Rusticana
eftir Pietro Mascagni
Þýðing: Freysteinn Gunnars-
son
Leiktjöld og búningar:
Brigir Engilberts
Leikstjóri: Benedikt Árnason
Ballettinn
Fröken Júlía
Danshöfundur Birgit Cullberg
Stjórnendur Birgit Cullberg og
Jeremy Leslie-Spinks.
Leikmynd og búningar: Sven
Erixsson
Lýsing: Kristinn Daníelsson
Hljómsveitarstjóri: Jean Pierre
Jaquillat
Frumsýning í kvöld kl. 20 Upp-
selt
2. sýning sunnudag kl. 20 -
Uppselt
3 sýning þriðjudag kl. 20
Lína langsokkur
laugardag kl. 15
sunnudag kl. 15
Grasmaðkur
laugardag kl. 20
Miðasala 13.15 - 20. Sími
1-1200
' LEIKFÉIWG
REYKJAVÍKOR
SÍM116620
Salka Valka
föstudag kl. 20.30
næst síðasta sinn.
Úr lífi ánamaðkanna
2. sýn. laugardag kl. 20.30
Grá kort gilda
3. sýn. þriðjudag kl. 20.30
Rauð kort gilda
4. sýn. miðvikudag kl. 20.30
Blá kort gilda
Skilnaður
sunnudag kl. 20.30
fáar sýningar eftir.
Erik Mork
hinn frægi danski leikari les úr
ævintýrum H.C. Andersens
mánudaginn kl. 20.30
Miðasala i Iðnó kl. 14—20.30
HASSIÐ
HENNAR
Auka-
miðnætursýning
Austurbæjarbíói
laugardag kl. 23.30
Miðasala í Austurbæjarbíói kl.
16-21. Sími 11384.
Gerið liagstæö mataiinnkaup
íslensk lambalifur er einhver hollasti matur sem völ er á:
- Hún er bætiefnaríkari en flestar ef ekki allar matvörur aörar.
- Hún er ein besta A vítamínuppspretta sem þekkt er.
- Hún er einkar fitulítil og því fyrirtaks megrunarfæði-ekki síst
tilliti til þess hve auðug hún er af nauðsynlegum bætiefnum og
- hún er að auki rík af járni, kopar, fólasíni og B12 vítamíni.
FRAMLEIÐENDUR