Helgarpósturinn - 08.12.1983, Page 14

Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
GRÁSÍÐA
*
Eg er það sem ég á EÐA ég er það sem ég tók frá öðrum
Líf og land, hin alkunnu silki-
munna-samtök héldu silki-
tungnaþing á Hótel Borg. Fjöl-
margar silkitungur tóku þar til
máls og þær fjölluðu allar með
silkimjúkum orðum um kreppu.
Við sem heima sátum yfir krökk-
um heyrðum bara um ráðstefn-
una í fjörmiklum fréttaauka.
Vitnað var í þrjár helstu silki-
tungurnar; sjáifan silkiorminn í
Seðlabankanum og einhverja
tvo aðra sem spunnu þráðinn.
Annar var víst prestur, hinn sál-
fræðingur. Auðvitað voru orð
þeirra nógu meinlaus og mark-
lítil til þess að silkiþulan gæti
sagt frá þeim í hinu mikla
Mezzoforte-útvarpi landsmanna.
Sálfræðingurinn deildi á
eignarréttinn á hóflega mein-
lausan hátt og fór auðvitað með
bull. Það er einkennandi fyrir
nýgagnrýnina að deila mildum,
næstum hjálpræðishersorðum á
efnishyggjuna. Orð hennar vekja
sama og snerting við hlýjan,
þvalan lófa. Og hún er ævinlega
sambland af vinstriværð, guð-
fræðianda, kaffiboðum og köku-
áti, og einhverri ógurlegri mærð
sem grípur okkur Islendinga ef
við ætlum að vera góðir, sem
er hliðstæða þess að við verðum
væmnir ætlum við að vera
skáldlegir, andlegir eða listrænir.
Verst er sálarvellan úr hinum ís-
lenska viðriniskarlmanni þegar
hann ætlar að sýna skilning,
einkum konum.
Það sem sálfræðingurinn virð-
ist ekki skilja er að maðurinn
hefur ævinlega verið það sem
hann á. Ef hann er ekki það
sem hann ú þá er hann sér-
kennalaus, nafnlaus, allslaus.
Verr settur en hvolpurinn.
Ég á mitt vit og ekkert annað,
og ég er vit mitt. Mér er frjálst
að beita eign minni og öðrum
frjálst að beita sinni gegn minni.
Ef fátækur maður eignast hatt
með erfiði handa sinna, þá vex
hann ekki aðeins í augum sjálfs
sín þegar hann setur upp hatt-
inn, heldur líka í augum félaga
sinna. Þeir stefna allir að því að
eignast eins hatt og vaxa jafn
mikið í áliti heimsins og maður-
inn sem keypti hattinn.
Að vera það sem maður á er
heilbrigt og engin framvinda
væri í heimi huga og handa ef
eignin ýtti manninum ekki fram
á við. Það er ekkert syndsam-
legt við það að eiga, sé heiðar-
lega fengið.
Hugsuðir verða að geta gert
greinarmun á: „Ég er það sem
ég á“ og „Ég er það sem ég á og
hef tekið frá öðrum". Sálfræð-
ingurinn virðist hins vegar ekki
hafa verið fær um slíkt. Hann
vildi vera svo „góður og mikið á
móti eignarréttinum", einmitt í
samkundu silkitungnanna, sem
eru leynt eða ljóst að mestu leyti
afkvæmi eða eigendur eigna
annarra. Og af því hafa þeir
vaxið til virðingar. Menn mega
ekki vera svo góðir að þeir missi
vitið og dómgreindina.
Nú er það alkunna að minni-
háttar hugsuðir á 19. öldinni litu
á eignarréttinn sem glæp. Eink-
um voru stjórnleysingjar og
marxistar seigir við að naga það
leður. Marxistum gekk þó heldur
betur að skilgreina eðli eignar-
réttarins og eignarinnar, því
hafa þeir örlítið gert sér grein
fyrir að maður sem á ekkert,
öreiginn, er um leið ekki neitt.
Ef ríkið tekur eignina frá mann-
inum, tekur það frá honum þá
frjósömu hæfileika að geta séð
sig í hlut sem hann hefur eignast
af eigin rammleik: það að vera í
senn maður sjálfur og hluturinn
sem hann skapaði. Við slíkt vex
sjálfsvitundin og vitundin um
hinn ytri heim. Ást foreldra og
barna er byggð á þessu: barnið
veit að það á foreldra og foreldr-
arnir vita að þeir eiga börn.
Skyldan vex við þetta, tilfinning-
in fyrir öðrum. Það er mikilfeng-
leiki mannsins.
Því miður hafa marxistar oft
lítið vit á þessu. Og nútíma upp-
eldishættir eru þannig að enginn
veit hver á. Börn vita ekkert um
foreldra sína. Foreldrarnir
ekkert um börnin. Margar
„menntaðar" konur vilja ekki að
börn þeirra viti hver á þau:
meyfædd börn án föður.
Amóta flónska kemur fram hjá
Marx eða þekkingarleysi, þegar
hann ræðir um það í Kommún-
istaávarpinu að til að losna við
þjóðernisrembing sé best að ala
börn upp í ýmsum löndum, á
„alþjóðlegan hátt".
Vissulega vissi Marx lítið um
sálarlíf. Engels var miklu mann-
legri. Nútímalíf hefur afsannað
kenningar Marx um alþjóða-
hyggju sprottna af „alþjóðlegu
uppeldi"; börn hinna svo nefndu
heimsborgara verða ekki alþjóð-
leg, heldur er raunin sú að þau
verða geðveik. Þau eiga ekkert,
nema kannski alþjóðlegan
munnvaðal.
Höfuðókostur neyslusamfélags
auðvaldsins og markaðshyggj-
unnar er sá að markaðskerfið
ann manninum ekki friðar til að
vera það sem hann á, vegna
þess að hann þarf endalaust að
vera að eignast. Þetta tvennt er
gjörólíkt.
Þeir sem eru að bögglast við
að hugsa hérlendis mega ekki
beita hugsun sinni þannig að
hún komi við engin kaun en kitli
þá hræsni sem býr í okkur öll-
um. Og einhver versta tegund af
viti er sú sem vefur væmni um
sig svo hún nái til silkieyrnanna
á „hinu siðaða hægra-fólki".
Samt er það heldur skárra en
hinn hugvillti dólgamarxisti í
nýfrjálshyggjubúningi, Hannes
Hólmsteinn Gissurarson. Kjaft-
æði hans minnir á kommakjaft-
æðið meðan það var uppi á sitt
besta hjá þjóðinni á Þórsgötu
eitt, eins og Mogginn kallaði
„gáfumennina", þá sem vissu
allt á himni og jörð.
Verst af öllu er þó alþýða sem
enginn leiðir og kann ekki sjálf
fótum sínum forráð en vafrar
um: með fótunum, með hugsun
sinni, sjón og eyrum, í Dægur-
landi.
MATKRÁKAN
Fastið, ó þér „plastfólk í pelli og fjöðrum“
eftir Jóhönnu Sveinsdóttur
í þessu samfélagi ofáts og hreyfingarleysis
bjóðast mönnum ýmsar leiðir til að bæta fyr-
ir sjálfsvanræksluna eða eigum við kannski
bara að segja sjáifseyðilegginguna: syntu úr
þér streituna og gjöreyddu fílapenslunum í
Biáalóninu; teygðu tól og fáðu forskrift að
matarkúrum í heilsuræktarstöðvunum og
truntusólaðu á þig brúnku í leiðinni: stund-
aðu innhverfa íhugun eða „sjálfsstyrkingu"
undir leiðsögn sérfræðinga sem eru vanda
þínum vaxnir. — En öll þessi „meðul" við of-
neyslu og streitu kosta sjúklinginn peninga
sem vaxa satt að segja ekki á nöktum trjá-
greinum þessa kreppuvetrar. Þar að auki af-
salarðu þér sjálfsákvörðunarréttinum, felur
þig öðrum á vald. Hvers vegna nú ekki að
taka í hnakkadrambið á sjálfum sér, endur-
nýja líkama og sál alveg ókeypis með því
einfaldlega áð fasta?
Fasta skv. Biblíuforskrift
Fasta er fastur liður í öllum helstu trúar-
brögðum heims; í Biblíunni og Koraninum
kemur fram að fólk fastaði forðum tíð í ýms-
um tilgangi: til að „hreinsa sig“ innvortis og
verða þar með Guði þóknanlegra; til að öðl-
ast meiri sálarstyrk og þar með trúarþrek;
og síðast en ekki síst í lækningaskyni. Þann-
ig fastaði Móse í 40 daga og 40 nætur meðan
hann dvaldist með Drottni við að skrifa á
töflurnar orð sáttmálans, boðorðin tíu; enda
er gott að fasta áður en eða meðan fengist er
við andleg þrekvirki. Og Jesús fastaði jafn-
lengi úti í óbyggðinni þar sem djöfullinn
freistaði hans:
Þá var Jesús leiddur af andanum út í ó-
byggðina, til þess að hans yrði freistað
af djöflinum; og er hann hafði fastað í
fjörutíu daga og fjörutíu nætur, tók
hann loks að hungra. Og freistarinn
kom og sagði við hann: Ef þú ert Guðs
sonur, þá bjóð þú, að steinar þessir
verði að brauðum. En hann svaraði og
sagði: Ritað er: Maðurinn lifir ekki á
brauði einu saman, heldur á sérhverju
orði, sem fram gengur af Guös munni.
(Matt., 4. kapítuli)
Það var einmitt eftir þessa löngu föstu að
Jesús tók að predika fagnaðarboðskapinn
og lækna tunglsjúka menn og lama, endur-
nærður og frjór eftir úthreinsunina og haf-
andi fengið gott næði til að hugsa. Einmitt þá
mælti hann í frægri ræðu á Jórdanbökkum
orð sem tunglsjúkir ráðamenn í dag ættu að
rifja upp fyrir sér áður en það verður um
seinan: „Sælir eru friðflytjendur, því að
þeir munu Guðs synir kallaðir verða.“
(Matt., 5, 9)
Þessa dagana stendur svo yfir svokölluð
jólafasta, því hér áður fyrr föstuðu margir
síðustu vikurnar fyrir fæðingarhátíð Jesú til
að hafa nægilegt hjartarými til að meðtaka
boðskap jólanna. En nú er það ekki Kristur
sem almennt ríður inn í mannleg hjörtu um
jólaleytið heldur Mammon eða eins og segir
í einum texta dönsku hljómsveitarinnar
Shu-bi-dua: „Jesus blev födt pá anden
sai í Magasin du Nord.“ Og Nína Björk
Árnadóttir lýsir þessari breytingu svo í bók
sinni Svartur hestur í myrkrinu (82) í ljóð-
inu Jólafastan þín:
Gluggar þar sem ljósormarnir
hlykkjast
milli plastfólks í pelli og fjöðrum
gluggar sem ýta eitursemdum
í hug þér
á jólaföstu
svona er jólafastan þín
þó svo þú leitir að jötunni
barninu — barninu
hlykkjast ljósormar
lykjast ljósormar
um þig og gluggana
En nóg af siðaboðskap í bili. Hér á eftir
verður komið á framfæri upplýsingum um
föstu fyrir þá sem vilja endurnýja sig öðru
hvoru megin við jólin, byrja nýja árið tíefld-
ir!
Hvers vegna er gott að fasta?
Aðtrúarástæðum slepptum er gott að fasta
til að hreinsa líkamann, brenna t.a.m. dauð-
ar frumur og fitubirgðir sem safnast þar fyrir
og hann nær ekki að losa sig við á eðlilegan
hátt, ef fæðan inniheldur of mikið af fitu og
eggjahvítuefnum (sem hún gerir miðað við
algengustu neysluvenjur hér um slóðir).
Streita og hreyfingarleysi auka jafnframt á
þessa vafasömu „birgðasöfnun" líkamans.
Fasta hefur áhrif bæði á líkama og sál. Eftir
því sem líður á föstuna verður fólk æ spræk-
ara og andríkara og eftir svo sem viku er það
sem endurnýjað. Svokölluð nekrohormón
sem koma úr dauðu frumunum stuðla nefni-
lega að myndun nýrra fruma, þannig að lík-
aminn „yngist upp“ í bókstaflegum skiln-
ingi. Þetta ferli hefur í för með sér að líkam-
inn getur jafnframt læknað sjálfkrafa marga
„króníska" sjúkdóma, s.s. gigt, hjarta- og
æðasjúkdóma, ákveðna nýrnasjúkdóma, of-
fitu, illskýranlegt þreytuástand, höfuðverk, •
ofnæmi og vissa maga- og þarmakvilla.
Hvenœr og hvar er gott að fasta?
Þegar lífsorkan virðist í lágmarki, þegar
menn sýnast „dauðir úr öllum æðum," sljóir
og óeðlilega þreyttir, getur fasta gert krafta-
verk. — En aðstæðurnar skipta miklu máli
einkum þegar fastað er í fyrsta skipti. Menn
verða að geta tekið lífinu tiltölulega rólega,
treyst sér til að skrúfa fyrir hversdagsrifrildi,
fjármálaáhyggjur og tilfinningakrísur. Til að
auka sálarstyrkinn og úthaldið er t.d. mjög
gott að sambýlisfólk eða vinnufélagar fasti
saman. Og næg útivera og hreyfing skipta
miklu máli!
Hvernig á að fasta?
Menn missa um hálft kíló á dag meðan á
föstu stendur, en þau kíló koma bráðlega aft-
ur ef menn breyta ekki lífsvenjum sínum og
mataræði talsvert að föstu lokinni. Meðan á
föstunni stendur „borða" menn ýmsa drykki
með skeið og tyggja rétt eins og venjulega,
svo að munnvatn myndist. Það má alls ekki
innbyrða neina fasta fæðu, ekki einu sinni
grænmeti. Best er að „borða" hvers kyns ó-
sæta ávaxta- og grænmetissafa, jurtate og ó-
saltan súpukraft, og svo náttúrlega vatn.
Alla drykki skal innbyrða líkamsheita og
menn þurfa að fá a.m.k. 2 V* 1 af vökva á dag.
Áhrifaríkast er að fasta í a.m.k. 8-10 daga
í fyrsta skiptið, gjarnan í hálfan mánuð. En
þeir sem hafa reynt þetta áður geta flestir
haldið út 20-25 daga föstu án óþæginda.
Þegar þú hefur ákveðið að byrja föstuna
tiltekinn dag er rétt að undirbúa líkamann
með léttu mataræði vikuna á undan,.t.a.m.
með því að drekka eitthvað þarmaörvandi í
rauðabítið, s.s. kamillute, sítrónuvatn eða
sveskjusafa; súrmjólk með musli og ferskur
ávöxtur er heppilegt til morgunverðar, hrá-
salat án dýrafitu til hádegisverðar og t.d.
grófur grautur í kvöldmatinn; ávextir eða
jurtate milli mála.
Uppástunga að föstumatseðli
Byrjaðu ævinlega á því að „koma magan-
um í gang" t.d. með sveskjusafa eða kröft-
ugu jurtatei.
KI 8.00 Morgunverdur: 2-3 dl af ávaxta-
eða grænmetissafa þynnt með jafnmiklu
vatni, hvorutveggja líkamsheitt.
Kl. 10.00 Millimál: 2-4 dl jurtate bragð-
bætt með hunangslús.
Kl. 12.00 Hádegisverður: 2-3 dl ávaxta-
eða grænmetissafi þynnt með vatni eins og
morgunverðurinn. Um að gera að prófa sem
flestar tegundir til að skapa fjölbreytni, s.s.
gulrætur, tómata, gúrkur, appelsínur og
epli.
Kl. 14.00 og 16.00 Millimál: eins og að
ofan segir.
Kl. 18.00 Kvöldverður: 4-5 d'l grænmet-
iskraftur, ósaltur, keyptur eða heimátilbú-
inn. T.d. má fá góðan kraft með því að sjóða
saman kartöflur, gulrætur, steinselju og
e.t.v. sellerí, lauk og kryddjurtir í ríkulegu
vatni í 2-3 tíma, sía kraftinn svo frá og borða
volgt, e.t.v. bragðbætt með ögn af sojasósu,
t.d. Tamari.
Kl. 21.00 Kvöldte: 2-4 dl af mildu, róandi
jurtatei, t.d. af kamómillu eða melissu.
P.S. Ráðrúmsins vegna verð ég því miður
að slá botninn í þessa föstukynningu, e.t.v.
fjalla ég um unaðssemdir hennar seinna. En
hafi þessi orð vakið áhuga einhverra, ættu
þeir hinir sömu endilega að ræða þessi mál
við einhvern sem til þekkir, s.s. heimilis-
lækninn, eða verða sér úti um hentugt iestr-
arefni, t.d. í NLF-búðinni.
14 HELGARPÓSTURINN