Helgarpósturinn - 08.12.1983, Qupperneq 24

HRINGBORÐIÐ
Kreppuhyggindi
í dag skrifar Auður Haralds
Heimskautanóttin grúfir sig yfir
okkur og þjóöin hrópar út í svart-
nættið: Hvaö eiga litlu heimilin að
borða þegar endar ná ekki sam-
an?
Svarið er auðvitað fars. Allt frá
því að hugmyndin að farsinu barst
okkur frá Danmörku fyrir hálfri
öld eða svo, hefur þjóðin fallið í
þann fars-sæla farveg að borða
fars. Takið eftir, hugmyndin, ekki
uppskriftin, því danska farsið
myndi aldrei fást til að kannast við
hið íslenska sem svo mikið sem
fjarskyldan ætfingja.
Hinir ótrúiegu eiginleikar fars-
ins spanna allt frá því að vera
mettandi og teygjanlegt upp í að
megna að dylja svo rækilega hold-
legan uppruna sinn að jafnvel
grænmetisætur geta etið það með
hreinni samvisku.
Meðal annars sem hið breiða
svið hæfileika nær yfir er fjaður-
mögnun sem ögrar eðlislögmál-
inu. Falli steikt kjötbolla af diski
sínum, fjaðrar hún með mjúku
doínghljóði beint upp á diskinn
aftur, sé honum haldið stöðugum
á þeim stað er bollan lagði upp frá.
Sumar farstegundir sýna jafnvel
yfirburði sem vakið gætu afbrýði-
semi hjá flestu öðru fiðurfé en
kondórnum.
Sökum þessara eiginleika má
nota afgangsbollur til dæmis sem
tennisbolta, en þá skal þerra af
þeim steikarfeitina fyrst, þar eð
hún getur eyðilagt spaðana.
Stærri bollur má afhenda börnum
til fótboltaafþreyingar.
Þetta er ódýrasti kosturinn sem
þjóðin býr að um þessar mundir.
Næst á eftir farsinu kemur hakkið.
Úr því má gera fars í heimahögum
og gengur maður þá ekki að því
gruflandi hvað fer í farsið. Aftur á
móti er maður engu nær um hver
hefur gruflað i því.
Öðru hverju rennur það æði á
heilbrigðiseftirlitið að rannsaka
unnar kjötvörur. Að sýnistökum
og kukli loknu segja þeir dagblöð-
unum hvað þeir fundu. Átján millj-
ónir af kólígerlum á kúbíksenti-
metrann af farsi. Og þjóðin kinkar
kolli og tekur eftir að næstu daga
á eftir er farsið engan veginn eins
líflegt og vant er, heldur liggur til-
tölulega kyrrt í umbúðunum.
Af einhverjum duldum ástæð-
um eru niðurstöður rannsókn-
anna alltaf birtar á útlensku. Er
það gert af miskunnsemi í garð
lítilmagnans? Því kólígerlar eru
saurgerlar og við vitum hvaðan
þeir koma.
En getum vér öreigar gengið
inn í kjötbúðina og hrópað: Er ein-
hver hér sem notar fingraaðferð-
ina? Nei. Þegjandi kaupum við á-
fram farsið og hakkið og viður-
kennum vanmátt okkar.
Það er afleiðing þessa þrúgandi
vanmættis að eftir tveggja mán-
aða hakkneyslu vegna bágrar
lausafjárstöðu, vantaði mig eitt-
hvað eða einhvern til að hata. Ef-
laust eru það ómeðvituð viðbrögð
undirmeðvitundarinnar og bein
tengsl við kólígerlana að ég valdi
manninn sem gatar skeinibréfið
sem ég kaupi.
Hann er hæfilega fjarlægur en
samt nálægur alla daga. Ég mun
aldrei hitta hann og hatur mitt get-
ur vart skaðað hann.
Það er engin hemja hvað mað-
urinn er kærulaus í starfi. Þá sjald-
an að hann leggur sig niður við að
gata, þá er það duttlungum hans
háð hvort hann gatar þar sem mér
hentar að rífa. Aðeins örsjaldan
hittist þannig á. Oft gamnar hann
sér við að gata hálfa leið. Hann
veit hvað ég verð svekkt þegar
rifnar upp í blaðið.
Af fullkomnu miskunnarleysi
sem ég örlög þessa manns. Mér
finnst það liggja í augum uppi að
maður sem gatar svona illa nauð-
þurftir bræðra sinna og systra sé
rakið illmenni á öllum sviðum.
Hann er illa liðinn í skeinibréfs-
verksmiðjunni og enginn vill sitja
með honum við borð í kaffitím-
anum. Hann hefur aldrei fengið
að vera í skemmtinefhdinni og er
hættur að fara á árshátíðirnar.
Einu sinni átti hann vini, en jafn-
vel tilfinningalausa skepnu eins og
hann fór að gruna að hann væri
ekki aðlaðandi þegar þeir fluttu
allir í önnur byggðalög.
Börnin flúðu að heiman um leið
og þau höfðu aldur til og fyrir
skömmu lét ég konuna hans yfir-
gefa hann. Um leið og hún var far-
in, sameinuðust nágrannar hans
um að fá hann rekinn úr íbúðinni
sinni. Honum tókst hvergi að fá
húsnæði, en eftir talsverða
hrakninga leyfði ég honum að
setjast að í yfirgefnum, hriplekum
kofa í miðjum skeinibréfsskógin-
um. Þar situr hann, einmana og
niðurlútur og gerir sér ekki enn
grein fyrir, samkvæmt síðustu
rúllu, að harmsaga hans hefði
aldrei gerst ef hann hefði sinnt
götuninni. almennilega.
Á Þorláksmessu ætla ég að láta
kynditækið bila hjá honum. Það
gerist fimmtán mínútum eftir að
honum verður ljóst að hann fær
engin jólakort þetta árið. Ef hann
tekur sig á og sendir mér bara eina
rétt gataða rúllu ætla ég að skutla
til hans jólagjöfum á hundasleða.
Annars ekki.
Mér er fyllilega ljóst ,að götunar-
vél fyrirtækisins er eitthvað vönk-
uð. En sú útrás sem ég fæ við að
drýgja þetta hatur öðru hverju
gerir mér kleift að taka offram-
boði á gluggaumslögum, ofsókn-
um gjaldheimtunnar, hömlulausu
orkuverði, kólígerlum sem deyja
við suðu og jafnvel jólunum með
votti af jafnaðargeði.
Það eina sem ég hef áhyggjur af
er hvort við erum að ala upp kyn-
slóð sem þekkir ekki kjöt í heilu og
æpir, ef henni tekst að ná fullorð-
insárum og flýja til útlanda og fá
þar steik:
„Siðleysingjar! Þeir hafa myrt
eitthvert dýr.“
Kyrrkjörer bókmennta-
viðburður, göldrótt saga
og áhrifarík
KYRR KJÖR, ný skáldsaga Þórarins
Eldjáms mun ekki valda binum stóra les-
endahóp hans vonbrigðum. Saga Guð-
mundar Bergþórssonar sem bvergi er frjáls
nema t draumum sínum og skáldskap. /
veruleikanum liggur hann máttvana og
bjargarlaus. En í eymdinni lifir draumur-
inn um frelsið og tekur á sig margvíslegar
myndir í buga pess sem ekki unir kyrrum
kjörum. Hér togast á leiftrandi fjör og djúp
alvara.
,,Þórarinn Eldjárn hefur með
KYRRUM KJÖRUM sameinað skáldskap
og þjóðsögn á heillavœnlegan hátt,
stefnt okkur til fundar við fortíðina í
því skyni að skemmta okkur og líka til
þess að við megum sjá samtímann í
skýrara Ijósi. “ Jóhann Hjálmarsson í ritdómi.
Kr. 648.40

AUK hf. Auglýsingastofa Kristínar 83.74
121Reykjavík Simi 12923-19156
24 HELGARPÓSTURINN