Helgarpósturinn - 23.02.1984, Blaðsíða 17

LISTAP
Jón Óskar sýnir í
austursal Kjarvalsstaöa
F así skar
myndir
Hann heitir Jón Oskar og er ný-
kominn frá Nýju Jórvík hvaöan
hann var ad Ijúka þriggja ára
myndlistarnámi frá School of
Visual Arts. I farteskinu voru
fjörutíu myndverk sem hann hefur
nú hehgt upp í austursal Kjarvals-
staða.
Sýningin hefst um nónbil á laug-
ardag, þetta eru málverk og ljós-
myndir ,,og svona allt í bland sem
hefur verið að hrærast í mér síð-
ustu fjögur misseri. . .“
— Allt í bland segirðu?
,,Já, sumt af þessu er eingöngu
ljósmyndir, annað bara málverk
og loks er þarna slatti sem má
kalla Ijósmál..
— Ljósmál?
,,Já, þú skilur, Ijósmyndir sem
ég flenni upp og mála svo yfir."
— Einmitt, en hver er fílingur-
inn í þessu hjá þér?
„Þetta eru mikið til menn, um-
myndaðir menn og afskræmdir.
Eg gef mér ákveönar forsendur í
þeim sem ég ætla siðan áhorfend-
um að vinna út frá."
— Dregurðu upp dökka mynd
af manninum?
„Ekki dökka, miklu frekar
sanna held ég, eins sanna og mér
finnst hún vera. Umhverfi þessara
manna í myndunum er mikið til
fánar og allskonar forn symból úr
sögunni sem við nútímafólkiö
vitnum gjarnan til í vegsauka-
skyni. Þrátt fyrir að við séum gjör-
ólík forfeðrum okkar í háttum og
lifnaði, þá lifum við engu að síður
mjög verulega á fornri frægð
þeirrá. Nútíminn og fortíðin togast
mjög á í okkur, framtíðin hinsveg-
ar ekki til umræðu. Það er þessi
þjóðernishyggja sem er mitt við-
fangsefni."
— Þetta er þín fyrsta éinkasýn-
ing, er gott að byrja ferilinn á Kjar-
valsstöðum?
,,Ég er í austursalnum og mér
finnst myndirnar mínar passa vel
þar. Salurinn er jafn yfirþyrmandi
og verkin mín."
School of Visual Arts var nefnd-
ur til sögunnar áðan. Þess má geta
að Jón Oskar var einn af tólí nem-
endum skólans á síðasta ári sem
fengu sérstaka heiöursútskrift fyr-
ir frammistöðu sína í skólanum en
skóli þessi telur hátt í fjögurþús-
und nemendur á ári. Jafnframt
þeim heiðri hlotnuðust Jóni fyrstu
verðlaun úr ákveðnum sjóði sem
er starfræktur samhliða skóla-
haldinu, þannig að það er um að
gera að drífa sig á Kjarvalsstaði
um helgina og spyrja sig hvers-
vegna . . .
- SER
Toots Thielemans í viðtali:
Hringi í konu mína oft á dag!
Jean Baptiste Thielemans, kall-
aðpr Toots, er Ijúfur maður — Ijúf-
ur einsog tónlist hans. Hann er
62ja ára gamall og hættur aö
flengjast um heiminn einsog áður.
— Ég er sœmilega efnaður og
þarf ekki að taka hvaða tilboði
sem er. Eg vil vera sem mest hjá
konunni. Hún er ung og yndisleg.
Við höfum verið gift í þrjú ár. Eg
var ekkjumaður þegar við kynnt-
umst.
Toots býr til skiptis í fæðingar-
borg sinni, Brússel þar sem hann á
íbúð, og í einbýlishúsi sínu á Long
Island — það heitir Blusette einsog
lagið sem hefur fært honum hvað
mestar tekjur. Fyrir tveimur árum
fékk hann heilablóðfall og lamað-
ist vinstra megin, en hefur fengið
máttinn að nýju einsog heyra
mátti á tónleikunum í Garnla bíói
þar sem hann fór meistarahönd-
um um gítarinn.
— Ég elska gítarinn minn og nýt
þess að spila á hann. Það hefði
verið mikið áfall fyrir mig ef ég
hefði ekki getað leikið á hann að
nýju.
Þegar Toots flutti til Bandaríkj-
anna þrítugur lék hann með
breska píanistanum blinda
George Shearing.
— Ég hef aðeins einu sinni leikið
með Shearing eftir að ég hætti í
kvintetti hans ár'ið 1959. Kannski
væri gaman að leika með honum
aftur, og þó. Hann er svo íhalds-
samur, leikur einsog hann gerði
fyrir þrjátíu árum. Ég vil helst allt-
af vera að reyna eitthvað nýtt.
Þó Tools hafi lengstum búið í
Belgíu og Bandaríkjunum, dvaldi
hann um tíma í Svíþjóð.
— Það var betra að spila í Sví-
þjóð en Danmörku þó það væri
skemmtilegra hjá döriskum. Krón-
urnar sem borgaðar voru fyrir
spilamennskuna voru jafnmargar
í löndunum tveimur en sú sænska
var mun verðmeiri.
Á undanförnum árum hefur
Toots leikið nokkuð með raf-
bassasnillingnum Jaco Pastorius.
— Jaco er skemmtilegur ná-
ungi. Hugmyndaflugið geggjað en
eftir Vernharð Linnet mynd Jim Smart
skemmtilegt. Hann hringdi í mig
um daginn til að biðja mig að leika
með sér á tónleikum. „Fyrirgefðu
hvað ég hringi seint," sagði hann,
— „gleðilegt nýtt ár.“ Það hafa
verið gefnar út tvær skífur þarsem
ég leik með stórsveit Jacos: Word
of Mouth. Þegar sú fyrri var næst-
um tilbúin var John Lennon skot-
inn í New York. Jaco hringdi í mig
til Brússel og bað mig að fljúga til
New York og hljóðrita með hon-
um eitthvert Lennon-lag. Ég átti
að fara að leika í Amsterdam svo
ég sagði honum að í Hollandi
væru líka til hljóðver. Hann tók
næstu flugvél til Evrópu og við
lékum tveir saman Blackbird. Það
er gaman að vinna með Jaco.
Aftur á móti er ég ekki hrifinn af
að vinna fyrir Norman Granz. í
hans heimi eru aðeins örfáar
stjörnur og aðrir tónlistarmenn
eiga að þjóna þeim. Lengi voru
það Count Basie og Ella Fitzgerald
en nú eru það Oscar Peterson og
Joe Pass. Joe Pass er eini gítarleik-
arinn sem Norman hleður undir.
Hann myndi aldrei leyfa mér að
leika á gítar á Pablo-skífu. „Haltu
þig við munnhörpuna." Þess
vegna hef ég ekki áhuga á að
vinna fyrir Pablo — þar að auki er
Oscar Peterson ekki draumaund-
irieikarinn minn.
Norman hefur mikla trú á Niels-
Henning, aftur á móti skal ekki
hlaðið undir Philip Catherine.
Sjáðu t.d. dúóskífu þeirra fyrir
Pablo. Hún nefnist The Viking og
á framhlið er feikistór litmynd af
Niels en bakhlið lítil svart-hvít af
Philip. Auðvitað ættu þeir að vera
saman á framhliðinni einsog er á
dúóskífum Niels og Joe Pass. En
þannig vinnur Norman. Að vísu
má ýmislegt gott segja um Nor-
man: Hann er hugsjónamaður, en
hann kann svo sannarlega að
mata krókinn.
Undanfarið hef ég leikið mikið
með Stephan Grappelli og mikið
getur sá maður leikið fallega.
Stundum tárast ég þegar viö leik-
um saman einhverja ballöðuna.
Ég spyr Toots um djassinn í
Belgíu.
— Við eigum marga mjög efni-
lega unga djassleikara. Belgarnir
þekktu af minni kynslóð eru dánir
— René Thomas, Bobby Jaspar —
Django fæddist í Belgíu og einn af
bestu gítaristum okkar tíma er
Belgi. Þar á ég að sjálfsögðu við
Philip Catherine. En það er með
hann einsog flesta okkar: Við leik-
um fyrst og fremst erlendis. Ætli
Philip leiki nema tíu sinnum á ári
í Brússel. Ég lék ekki mikið í
Belgíu hér á árum áður. Nú er ég
orðinn vinsæll heima — hálfgerð-
ur þjóðarsómi!
Hvernig finnst manni sem van-
ur er að leika með heimssniliing-
um að koma til íslands og leika
með innfæddum.
— Þegar maður ferðast einn þá
' verður maður að gera sér grein
fyrir að ryþmasveitirnar eru mis-
jafnar og æfingatíminn yfirleitt
nær enginn. Þess vegna skiptir
það mestu máli að ná sem bestu
sambandi við þá sem leika með
manni á hverjum stað og taka tillit
til getu þeirra og hæfni.
Drengirnir sem léku með mér í
Gamla bíói voru dálítið tauga-
óstyrkir til að byrja með en mér
fannst þetta takast vonum framar
eftir hlé. Ég þekkti ekki marga ís-
lendinga áðuren ég kom hingað.
Hafði þó leikið með Pétri Östlund
í Svíþjóð. Frábær trommuleikari.
Annan íslending hitti ég í hljóð-
veri í Los Angeles. Hann hafði
gert samning við Warnerbræður
og var dálítið góður með sig. Þótti
líklega ekki mikið til gamals
munnhörpuleikara koma.
Ábyggilega vænsti drengur en
ungir menn eru oft svona.
Toots hlær ljúflega og reynir að
rifja upp nafn hljómborðsleik-
arans. — Jakob Magnússon? spyr
ég og það reynist rétt. Þá kemur
líka í ljós að Toots kannast við
Vestur-íslendinginn og bassasnill-
inginn Bob Magnusson.
— Er hann af íslenskum ættum?
Góður bassaleikari. Já, ég hef unn-
ið mikið í hljóðverum og það er
ekki alltaf skemmtilegt. Þarna er
allt vaðandi í dópi. Kókaínið er
vinsælast og enn er verið að bjóða
mér í nös. Þegar ég afþakka er oft-
ast sagt. — Æ, ég var alveg búinn
að gleyma að þú notar ekkert
svona. Ég hef aldrei notað dóp og
ekki einusinni reykt tóbak. Aftur á
móti finnst mérgott að fá eittglas
af viskíi fyrir svefninn, en það
verður að blanda miklu af vatni í
það. Enn betra er þó að fá sér
bolla af kamillutei. Það róar best
taugarnar.
Toots Thielemans er ungur enn
þrátt fyrir árin 62 og heilablóðfall.
Ætli það sé ekki konan og reglu-
samt líferni sem þar vegur þyngst.
— Ég hringi í hana oft á dag
hvar sem ég er. Héðan held ég til
Oslóar og lokatónleikarnir á þessu
ferðalagi verða í París. Þar hitti ég
hana og er strax farinn að hlakka
til, segir Toots og brosir. Klukkan
er tíu að kvöldi og Oslóarvélin fer
í loftið klukkan sjö næsta morgun,
svo það er eins gott fyrir munn-
hörpusnillinginn makalausa að
fara að sofa.
— Maður verður að gera sitt
besta á hverjum tónleikum!
HELGARPÓSTURINN 17