Helgarpósturinn - 19.07.1984, Blaðsíða 4
LÓÐAÐ Á ORMINN
- rætt viö Þórunni hótelstjóra í Hússtjórn
„Lagarfljótsormurinn er afskap-
lega afskiptalítill.svo ekki sé meira
sagt,“ sagði Þórunn Hálfdánardótt-
ir í sumarhótelinu í Hússtjórnar-
skólanum á Hallormsstað. ,£g er
ekkert tilbúin að segja að hann sé
ekki þama, en greinilega er þetta
hin spakasta skepna. I fyrra voru
símamenn úr Reykjavík að leggja
símastreng yfir fljótið. Þegar þeir
voru að taka dýpið kom fram
greinileg lóðning á 100 metra dýpi,
en fljótið er þama 112 metra djúpt.
Auðvitað var þeim sagt að þama
hafi verið lóðað á Orminn!"
Þómnn sagði að ferðamanna-
straumurinn hefði byrjað snemma
árið, enda veður með ein-
dæmum gott, flesta daga sólskin
og þetta 20 stiga hiti. Um daginn
vom menn éif Stuðlaætt úr Reyðar-
firði með geysimikið ættarmót í
Hallormsstaðaskógi, eitthvað um
500 manns og bæði hótelin full, í
hússtjómarskólanum og Eddunni,
auk þess sem þröngt var tjaldað í
Atlavík. Þá var fyrir skömmu
minnst 100 ára ártíðar Guttorms
Pálssoncir sem var skógarvörður á
Hallormsstað.
Framundan er venjubundin
ferðamannaártíð í skóginum, mikl-
ar annir, og auk þess Atlavíkur-
hátíðin um verslunarmannahelgi,
en þá er unga fólkið við völdin í
skóginum og í víkinni.
Þómnn sagði að ferðamenn
fæm gjarnan í langar skógargöng-
ur, en óvíða upplifa menn alvöru
skógarferðir hér á landi eins og á
þessum stað. Þá er Fljótsdalurinn
vinsæl ferðamannaleið, og margir
aka í átt að Snæfelli, og ganga síðan
að fjallinu.
Þeir sem em með smáböm með
í ferðinni gista gjaman á hótelun-
um. Verð á tveggja manna herbergi
er 1000 krónur fyrir nóttina.
En sem sagt, Hallormsstaður og
Atlavík em hinn ákjósanlegasti
upphafsstaður til ferðalaga um
Austurland, hvort heldur farið er á
firðina eða um næsta nágrenni.
Frá gamalli tíð:
ÓHUGNANLEG VÍG
ÞEGAR SPÁNVERJAR
HUGÐUSTHEFNA
SVIKINNA TÍKARKAUPA
Ógnvekjandi atburðir áttu sér
stað á öldum áður skammt frá
Norðfirði, nánar til tekið í skarðinu
sem liggur á milli Viðfjarðar í
Norðfirði og Vaðlavíkur sem er yst
í Reyðarfirði, eigi fjarri Gerpi, aust-
asta tanga landsins. Á þessum stað
munu fótgangéindi ferðíimenn sjá
allmikla dys, sem ýmist er kölluð
Spánskadys eða Viðfjcirðcirdys.
Haugur þessi er einir 50 metrar í
ummál og líklega allt að 2,50 metr-
ar á hæð, nær því kringlóttur.
Svo bar til sumar eitt að spönsk
dugga kom inn á Breiðuvík í Reyð-
arfirði, en þar hafði þá lengi verið
verslunarstaður. Áttu skipverjar
einhver kaup við landsmenn og
þóttu fremur viðsjálir í viðskiptum.
Eitt af því sem þeir vildu kaupa var
hvolpafull tík, því þeir vildu gjam-
an koma sér upp íslensku hunda-
kyni.
Meðal þeirra sem reru út í skút-
una voru þeir Jón og Bjami í Hellis-
firði, synir Magnúsar hins sterka,
sem þá var gamall maður orðinn,
en hafði á yngri árum drepið blá-
mann í áflogum, drepið bjamdýr
og ljón auk cinncUTa afreksverka.
4 HELGARPÓSTURINN
Höfðu þeir bræður meðferðis tík
eina út í dugguna. Hafði hún lapið
mikið af soði og bar því bagga.
Sögðu sumir að þetta hefði verið
með vilja gert til að pretta Spán-
verjana. Héldu þeir tíkina hvolpa-
fulla og föluðust eftir henni.
Kaupin vom nú gerð og þeir
Magnússynir héldu aftur til síns
heima. Af tíkinni er það að frétta að
hún ælir brátt á þilfarið af offyllinni
og sáu Spánverjar þá hver sann-
leikurinn var og bmgðust við æfa-
reiðir. Hétu þeir því að hefna þessa
grimmilega.
Héldu þeir til Breiðuvíkur, en ekki
komu þeir fram neinum hefndum
að sinni, en hétu því að koma að ári
og hefna grimmilega, og vom
Spánverjar þess tíma kunnir að
ýmsu misjöfnu í þeim efnum.
Næsta ár komu þeir enn og þá
aðeins í því skyni að hefna fyrir
tíkarkaupin. Gengu þeir á land í
Vaðlavík og hófu þaðan för sína til
Norðfjarðar, 17 Sciman, búnir byss-
um og lagvopnum. Á leiðinni hittu
þeir systkini, sem vom í smadaferð,
börn bóndans í Vaðlavík. Nauðg-
uðu þeir stúlkunni og misþyrmdu
þar til hún lést. Piltinn kúguðu þeir
til fýlgdar, við sig yfir til Hellisfjarð-
ar.
Leiddi piltur þá í torfærur og
króka og varð þeim spönsku ómótt
af göngunni, enda búnir þungum
stígvélum og fatnaði. fægar komið
var í Almannaskarð vom þeir syfj-
aðir, lúnir og hungraðir. Var áð þar
og etinn dagverður, en síðan lögð-
ust þeir til svefns eins og suðræn-
um mönnum er tamt að lokinni
máltíð. Lögðu tveir þeirra dreng-
inn á milli sín og kræktu saman
höndunum yfir hann.
Um síðir tókst pilti að losna úr
prísundinni án þess að verðir hans
brygðu blundi. Tók hann byssur
mannanna og kom þeim fyrir þar
sem blautt var. Tók hann síðan á
rás norður um Vindháls og komst í
Hellisfjörð og sagði tíðindin.
Bmgðu þeir við synir Magnúsar
sterka, gripu barefli báðir tveir og
hlupu af stað og linntu ekki hlaup-
unum fyrr en þeir komu í Almanna-
skarð.
Spánverjarnir vom þá búnir að
finna byssumar, en þær komu ekki
að gagni, svo vatnsósa vom þær.
Varð þarna bardagi mikill, en
Spánverjamir vopnlausir að kalla.
Aðrar sagnir segja að Þórhallur
bóndi í Vaðlavík, faðir bamanna.
hcifi þá verið kominn á staðinn og
bcU"ist við Spánverjana með ás ein-
um miklum, sem hann veifaði
kringum sig þannig að ekki varð að
honum sótt. Drengurinn, sonur
hans, hafði verið lokaður inni í
Hellisfirði, en slapp sem fyrr úr
prísundinni og hljóp af stað á vett-
vang. Einnig fór Magnús hinn
sterki af stað. Tóku Spánverjar að