Helgarpósturinn - 19.07.1984, Blaðsíða 16

FREE
STYLE
FORJvlSKUM
L'OREAL
♦
SKÚM íhárið?
Já — nýja lagningarskúmið
frá L'ORÉAL
og hárgreiðslan verður
leikur einn.
Þjórsárdalur:
ÞAR SEM GAUKUR BJÓ
Á STÖNG
Leirubakki Landssveit,
Rang. Sími: 99-5591
Gistiaðsíaða: Farfuglaheimili (Youth Hostel)
17 rúm, heitt og kalt vatn, eldhús fyrir gesti.
Kæliskápur. Tjaldstæði og góðar
gönguleiðir.
Veiðileyfi fást í vötnum sunnan Tungnaár, kostakjör, mörg
vötn í sama leyfinu. Einnig fást veiðileyfi i Ytri-Rangá.
ESSO bensínstöð og söluskáli.
CflR-<REMTflL SERVICE
Nýbýlavegur 32
200 Kópavogur
Tel: 45477
S.H. Bílaleigan býður upp á ein
hagkvæmustu kjör sem bjóðast í
dag.
Sækjum og sendum.
Svo er virkjanaframkvæmdum
landsmanna fyrir að þakka að allra
sæmilegustu vegir liggja nú frá
Suðurlandi og langt inn í landið.
Þannig nær vegur aiit inn að Þóris-
vatni, eina 90 kflómetra upp á land-
ið, og í framhaldi af honum hin
vinsæla Sprengiscindsleið í Bárðar-
daleða Eyjafjarðardali.
Á Þjórsárdalsleið er fljótlega
komið að Gaukshöfða, sem kennd-
ur er við Gauk á Stöng, þann er ljóð
Þórarins Eldjáms fjallar um, en
Gaukur þessi mun oft hafa farið
bæja„villt“ í kvennamálum sínum.
Nú á dögum höfðar nafnið líklega
mest til bjórkrárinnar við Tryggva-
götu í Reykjavík. Bein Gauks sál-
uga fundust þarna í höfðanum á
síðustu öld svo og spjótsoddur.
En það eru fleiri en Gaukur sem
hafa búið yfir miklu afli. Þjórsá er
umsetin virkjunum, sem gefa okk-
ur mikið af því rafafli, sem lands-
menn telja sjálfsagðan hlut í dag.
Komið er fyrst að Búrfelli en endað
við Sigöldu þar sem Tungnaá er
virkjuð. Þar skammt frá er Hraun-
eyjafoss og hefur hann nú verið
virkjaður, en hann er í Tungnaá
einnig.
Spurning er hvort Þórisvatn er
ekki að verða stærsta stöðuvatn
landsins. Alla vega er það vatns-
mest allra vatna, þegar mest er í
því. En hér hafa mennimir komið
til skjcflanna. Afrennsli vatnsins vair
Þórisós en hcuin var fyrir áratug
eða svo stíflaður og nýtt afrennsli
gert í Tungnaá til að fá vatnið í
vinnu fyrir Sigölduvirkjun.
Á Þjórsárdalsvegi má sjá Heklu
gömlu skarta sínu fegursta, en
þetta fjall er ömgglega heims-
þekktast fjcflla okkar. Ef ganga skal
á fjallið, þá er það auðveldast að
norðan og norðvestan. En í öllum
bænum farið vel búin til slíkrar far-
ar.
Á þessari leið, sk£unmt frá Búr-
fellsvirkjun, stendur Landnáms-
bærinn eða Þjóðveldisbærinn
undir Sámsstaðamúla. Þetta er
sögulegt safn, sem reist var fyrir
ærinn pening í tilefni 1100 ára af-
mælis byggðar á landi hér. Mun
bærinn oftast opinn fyrir ferða-
menn og er vel þess virði að fá
heimsókn.
Þjórsárdalur er austastur dala
Árnessýslu og er fyrir löngu kom-
inn í eyði, líklega hefur það gerst á
12. öld í Heklugosi. Hafa fundist í
dalnum minjar um 20 eyðibæi.
Dcflurinn er friðaður frá því fyrir
hálfri öld og hefur tekist að græða
hann nokkrum skógi.
Ferðamenn kunna vel að meta
náttúmna í dalnum og þangað
liggur alla jafna mikill straumur
tjaldferðafólks.
VILTU SKOÐA VIRKJUN
EÐA STÓRIÐJUVER?
Margur ferðamaðurinn ber aug-
um stóriðjuver eins og hið mikla
álver í Straumsvík, eða þá raforku-
verin okkar. Margir þeirra hafa
lengi átt þá ósk að fá að skyggnast
um innan dyra í þessum mann-
virkjum. Og þetta er reyndar
mögulegt. „Við höfum tekið á móti
skipulögðum hópum margsinnis",
sagði Bjami ingimarsson í ÍSAL.
Það er Hans Jetzek umsýslustjóri
fyrirtækisins sem sér um heim-
sóknir fólks í álverið. Ekki er unnt
að taka á móti einstökum ferða-
mönnum, aðeins hópum manna.
Blaðið getur bætt því við að þarna
er vel tekið á móti gestum, eins
konar íslensk-svissnesk gestrisni
hvorki meira né minna.
Fólk er látið hafa hlífðarfatnað,
hjálma óg gleraugu, og nú er um að
gera að hafa styrka fætur, því fyrir-
tækið er engin smásmíð og skoð-
unarferðin er löng, klukkutíma
göngutúr. En sannarlega er það
mikið ævintýri að skoða fyrir þá
sem aldrei hafa augum litið stór-
iðjuver sem þetta. Fróðleg ferð,
sem fólk gleymir ekki.
Raforkuverin
Á ferðalögum um Þjórsárdal og
nágrenni gefurað Iíta virkjanir.auk
hins fagra landslags dalsins. Satt
að segja hefur ekki verið fundið að
þessum virkjunum, þær virðast
hreint ekki spilla fyrir náttúrufeg-
urðinni. VirkjEUiimcir eru reyndar
sérstaklega falleg mannvirki og
þrifnaður og snyrtimennska er
greinilega í hávegum höfð inncui-
dyra sem utan.
Örlygur ÞórðEUson hjá Lcuids-
virkjun saigði að talsvert væri um
ferðir í því skyni að skoða virkjanir
og virkjcuicflreunkvæmdir. Áhugi
fólks væri ótvíræður. Örlygur
sagði að reynt væri eftir föngum að
taka á móti fólki sem vildi en nauð-
synlegt væri að hafa fyrirvara á,
hringja í Landsvirkjun og tilkynna
komu sína áður. Best er að hópar
komi til skoðunar, en að jafnaði er
tilgangslaust fyrir fólk sem er á
ferðinni að koma og banka upp á
fyrirvcUcflaust. í þeim tilfellum er
ekki hægt að tryggja aðgang og
leiðsögn.
Þrjár virkjcuiir eru á Þjórsár-
svæðinu, Búrfellsstöð neðst og um
40 km þar fyrir oíeui em Sigöldu- og
Hrauneyjafossvirkjun. Þjórsá og
Tungnaá eru ásamt þverám sínum
þau fallvatna lEuidsins, sem mesta
orku leysa úr Iæðingi í dag, enda
tiEfla ámar verið nýttar vel á und-
anförnum ámm, eins og ferðamað-
urinn mun geta séð með eigin aug-
um, ef hEum heimsækir eitthvert
orkuveranna.
í Soginu em þrjár virkjanir, öllu
minni í sniðum. Efst jjeirra er
yngsta stöðin, Steingrímsstöð við
Úlfljótsvatn reist á ámnum 1957-
1960. Aðeins neðcU í ánni er Ljósa-
fossstöðin sem er þeirra elst,
byggðáámnum 1935-1937, ogloks
írafossstöð skammt þar fýrir neð-
an. AIIeu em þesscU þrjár virkjcuiir
langtum afkaslaminni en Þjórsár-
og Tungnaárvirkjanir. Þannig
framleiðir írafossstöðin 48 mega-
wött. Landsvirkjun hefur látið út-
búa mjög fróðiega bæklinga um
hverja virkjun fyrir sig. Eflaust get-
ur ferðafólk fengið slíka bæklinga
þegar það heimsækir rcflorkuverin,.
eða þá hjá skrifstofu Landsvirkjun-
ar.
P
16 HELGARPÓSTURINN