Helgarpósturinn - 18.02.1988, Síða 12
*
Utboö sjónvarpsins
TIL LAUSNAR
LEIÐINDA?
Talsverðs óróleika virðist gæta hjá mörgum starfs-
mönnum Ríkissjónvarpsins um þessar mundir vegna nið-
urskurðar, uppsagna og tilfærslu starfsfólks og síðast en
ekki síst vegna ákveðinna breytinga á starfsháttum sjón-
varpsins. Þessar breytingar eru fólgnar í aukinni tilfærslu
verkefna sjónvarpsins til einkafyrirtækja. Þessi stefna
hefur verið ákveðin af yfirstjórn sjónvarpsins og kynnt í
útvarpsráði þann 22. janúar. Þykir sumum þessi tilfærsla
verkefna vafasamur sparnaður, um leið og starfsmenn
sjónvarpsins telja að þar með séu metnaðarfyllri og
vandasamari verk tekin úr sínum höndum. Fram-
kvæmdastjóri sjónvarpsins ver tilfærsluna hins vegar og
telur hana auka sveigjanleika í rekstri.
EFTIR PÁL HANNESSON MYND JIM SMART
um að dæma virðist sem útboð séu
ekki aðeins nauðvörn, tilkomin
vegna slæmrar fjárhagsstöðu sjón-
varpsins, heldur einnig að þau séu
notuð til að fækka núverandi starfs-
mönnum sjónvarpsins sem væntan-
lega leiðir sparnaðar, eða hvað?
Þegar metið er hvað sparast við
að færa verkefni út fyrir sjónvarpið
þarf m.a. að taka tillit til að fjárfest-
ingar sjónvarpsins séu ekki vannýtt-
ar. Örn Sveinsson, deildarstjóri hjá
upptöku- og útsendingardeiid, sagði
að fjórir starfsmenn af átján við
deildina hefðu verið færðir til í
starfi, en væru enn innan deildar-
innar. „Það er verið að biðja um
minna framboð okkar sem tækni-
deildar. Það eru hugmyndir um að
fasti kostnaðurinn verði minnkaður
festingar að undanförnu. Það væri
því lífsspursmál fyrir þau að fá verk-
efni og af því Jeiddi aðgengilegt
verð fyrir sjónvcífpið.
KOSTN AÐARÁÆTLANIR
EÐA EKKI?
En hvernig er síðan staðið að út-
boðum og hver ákveður hvaða
verkefni eru færð út fyrir stofnun-
ina? Höröur Vilhjálmsson, fjármála-
stjóri útvarps og sjónvarps, sagði að
ýmis háttur væri hafður á. „Yfirleitt
er leitast við að gera um þetta áætl-
un til að hafa til viðmiðunar, stund-
um er þetta boðið út algjörlega opið
eða þá að þetta er boðið til nokk-
urra aðiia sem treyst er til verksins
Það hefur færst í
aukana að sjón-
varpið leiti út fyrir
veggi sína til
vinnslu verkefna.
Kemur þar tii m.a.
að tæknikunnátta
utan sjónvarpsins
hefur aukist svo og
hallarekstur sjón-
varpsins. Hins vegar
eru ekki allir jafn-
ánægðir með þessar
breytingar.
í bakgrunni þessara breytinga
stendur taprekstur útvarps og sjón-
varps á síðasta ári. í kjölfar þess hef-
ur dagskráin verið stytt, hætt er að
sjónvarpa að öðru jöfnu á sunnu-
dagseftirmiðdögum og útsending-
artími styttur. Hverri deild hefur
verið settur ákveðinn fjárhags-
rammi og er gengið hart eftir því að
yfirmenn deilda haldi sig innan þess
ramma. Út af fyrir sig munu menn
sáttir við að aðhalds sé gætt og
reksturinn yfirfarinn, en á hinn bóg-
inn hafa heyrst gagnrýnisraddir um
það hvernig að verki hefur verið
staðið.
ÚTBOÐ — SAMÞYKKT
STEFNA?
Svo sem sjónvarpsáhorfendur
hafa eflaust tekið eftir hefur það
færst í vöxt að einstaka dagskrárlið-
ir og þættir sem sýndir eru í sjón-
varpinu séu framleiddir af kvik-
myndafyrirtækjum og myndbanda-
gerðum einkaaðila. Saga Film hf.,
Sýn hf., Þumall sf. og Plús Film sf.
eru nokkur þeirra fyrirtækja sem
unnið hafa að gerð slíks efnis fyrir
sjónvarpið.
HP spurði framkvæmdastjóra
sjónvarpsins, Pétur Guöfinnsson, að
því hvort það lægi fyrir samþykkt af
hálfu stjórnar sjónvarpsins um að í
meira mæli skyldi leitað út fyrir
stofnunina með vinnslu efnis. „Nei,
en það er svona stefna sem við höf-
um verið að taka upp hér, eins og
reyndar fleiri norrænar sjónvarps-
stöðvar, að byggja minna á fastri
áhöfn og leita meira til einkafyrir-
tækja. Það þýðir meiri sveigjanleika
þegar fjárhagur stofnunarinnar er
sveiflukenndur, heldur en að vera
með stóra fasta áhöfn sem stöðugt
þarf að skaffa verkefni, svo það
verði ekki tómagangur í kerfinu,"
sagði Pétur.
lngimar Ingimarsson, aðstoðar-
framkvæmdastjóri sjónvarpsins,
sagði að þetta mál hefði verð rætt af
yfirstjórn sjónvarpsins í lok síðasta
árs og þar hefði framkvæmdastjóra
verið heimilað að leita út fyrir veggi
sjónvarpsins með gerð efnis sem
sjónvarpið gæti ekki sinnt. Hefði
þetta verið kynnt í öllum deildum
sem og útvarpsráði, þann 22. janú-
ar. Magdalena Schram, sem sæti á í
útvarpsráði, sagði að þar hefði aldrei
verið talað um aukin útboð sem
samþykkta stefnu, heldur hefði
Hrafn Gunnlaugsson skýrt frá því á
fundi að bjóða ætti út verkefni.
Hefði hún lagt fram fyrirspurn af því
tilefni m.a. um hvaða forsendur
stjórnuðu þessum útboðum og
hvort kostnaðaráætlanir væru gerð-
ar. Sagðist hún enn ekki hafa fengið
svör við þessum spurningum en
vænti þess að þau kæmu fyrr en
seinna.
ÚTBOÐ — LEIÐ TIL
SPARNAÐAR?
Um breytingar á mannaráðning-
um sagði Pétur að bein mannfækk-
un væri lítil, „en það er verið að at-
huga með fækkun um nokkra menn
í tæknideild með vorinu, og í inn-
lendri dagskrárgerð á sér nú stað
nokkur fækkun í áföngum. Þetta
byggir á því að það verður farið
meira út í útboð á verkefnum og að
versla við aðila utan sjónvarpsins til
að taka af toppálag". Af þessum orð-
og síðan verður að koma í ljós hvort
þessi útboð eru hagkvæm eða ekki.
Okkar tæki og aðstaða, þar með tal-
inn upptökubíll, eru virði hundraða
milljóna og það þarf talsvert til að
nýta þessa fjárfestingu. Til þess þarf
ákveðinn mannskap og sá mann-
skapur er núna að fara í algjört lág-
mark, og spurning hvort hann er
kominn niður fyrir það. Það hlýtur
að vera hagkvæmt fyrir stofnunina
að nýta tæki sín sem best og ef leitað
er út fyrir stofnunina, hvort sem það
heitir útboð eða annað, þarf að leigja
samsvarandi tæki og við eigum.
Þetta hlýtur að vera þungamiðjan,"
sagði Örn. Hann sagðist hins vegar
telja það eðlilegt og nauðsynlegt að
leitað væri út fyrir stofnuina á tím-
um mikils álags.
Ingimar Ingimarsson sagði ekki
nokkurn vafa leika á því að þetta
fyrirkomulag borgaði sig fyrir sjón-
varpið. Það væri að því þrengt fjár-
hagslega og því hefði verið reynt að
fara þessa leið. Það hefði sýnt sig að
hún væri fær. Samkeppnin væri
hörð hjá myndbandaframleiðend-
um og kvikmyndafyrirtækjum, sem
hefðu mörg hver lagt í miklar fjár-
í lokuðu útboði," sagði Hörður. Um
það hvort hann teldi að sjónvarpið
nýtti nægilega vel þær fjárfestingar
sem það hefði gert í mannafla, tækj-
um og aðstöðu sagði Hörður: „Ja,
ég tel það vera stefnuna að gera það.
En ég er kannski ekki alltaf ánægð-
ur með það hvernig til tekst, en það
á að nýta þessa aðstöðu og gefa
fastráðnum starfsmönnum tækifæri
til að spreyta sig á verkefnum."
Pétur Guðfinnsson sagði að kostn-
aðaráætlanir væru gerðar fyrir út-
boð. Þá væri tekið mið af því að
mannskapur sjónvarpsins væri full-
skipaður og hvað það kostaði að
greiða honum yfirvinnukaup. Við
kostnaðaráætlanir væri m.ö.o. geng-
ið út frá tímakaupi sem lægi nær yf-
irvinnutaxta starfsmanna sjón-
varpsins en dagvinnutaxta. Auk
þess yrði að taka tillit til þátta eins
og aðgangs að tækjum, að hægt
væri að setja saman á sveigjanlegri
hátt tökulið og annað starfslið sem
væri betur fallið til að vinna ákveðin
verkefni en starfslið sjónvarpsins
væri kannski, og svo gætu viss verk-
efni kostað dýra röskun á starfsáætl-
un sjónvarpsmanna. Því gætu verið
margar ástæður fyrir því að leita út
fyrir stofnunina.
HVER RÆÐUR?
En hver ákveður hvaða verkefni
eru færð út fyrir stofnunina? Ingi-
mar Ingimarsson, aðstoðarfram-
kvæmdastjóri sjónvarpsins, sagði
að það væri alfarið í höndum fram-
kvæmdastjórnar að taka slíkar
ákvarðanir. Hins vegar gerði t.d.
Hrafn Gunnlaugsson, dagskrárstjóri
innlendrar dagskrárgerðar, tillögur
til framkvæmdastjóra. Sagði Hörð-
ur Vilhjálmsson að væntanlega væri
það Hrafn í mörgum tilfellum sem
ákvæði hvaða fyrirtæki ættu að
teljast hæf, svo þeim væri boðin
þátttaka í útboðum, og Pétur Guð-
finnsson sagði að Hrafn Gunnlaugs-
son gerði tillögur um það við sig í
hvaða tilfellum leitað skyldi út fyrir
stofnunina.
VISNA SJÓNVARPS-
MENN ÚR LEIÐINDUM?
Starfsmenn kvikmyndadeildar og
reyndar fleiri innan stofnunarinnar
hafa áhyggjur af því að ekki aðeins
leiði útboðsstefnan til færri verk-
efna, heldur telja þeir einnig að á
því hafi borið að það séu metnaðar-
fyllri verk sem fara út úr húsi og
fastamönnum séu eftirlátin „rútínu-
verkin". Afleiðing sé leiði í starfs-
fólki og að hæfari starfsmenn fari að
leita annað. Oddur Gúslafsson,
deildarstjóri kvikmyndadeildar,
sagði að deildin þyrfti ekki að
kvarta undan verkefnaskorti en
væri hins vegar óánægð með þau
verkefni sem henni væru fengin.
„Við höfum bent á að það er miklu
auðveldara að bjóða út rútínuverk,
sem allir vita hvað taka til sín í
mannafla og kostnaði, heldur en að
meta leikritshandrit. Það getur allt
raskast auðveldlega. Það vita allir
okkar hug í þessu máli, en viðbrögð-
in má kannski meta eftir því hvað
mikið er boðið út,“ sagði Oddur.
Ingimar Ingimarsson sagði hins
vegar að mikið af þeim verkefnum
sem boðin hefðu verið út væru
dæmigerð rútínuverkefni, þættir
eins og helgistund, Maður vikunnar
og dagskrárkynning. Af þremur
leikritum væri eitt alfarið í höndum
utanaðkomandi aðila sem sérstak-
lega var leitað til, annað í samvinnu
innan- og utanhússmanna og það
þriðja alfarið unnið af sjónvarpinu.
Leikrit hefðu hins vegar ekki verið
boðin út. Það væri þvi ekki rétt að
halda því fram að rútínuverk væru
ekki boðin út, né að sjónvarpið
fengi engin metnaðarfull verk í sinn
hlut.
Hörður Vilhjálmsson sagðist hins
vegar taka undir það viðhorf að
bjóða ætti út rútínuverk. „Mér
finnst það svo mikiis virði að hafa
hér fast starfslið sem fær að spreyta
sig á erfiðum og spennandi verkefn-
um, að það ætti almennt að vera
reglan. Því ætti frekar að bjóða út
rútínuverk og í mörgum tilfellum
smærri verkefni."
12 HELGARPÓSTURINN