Morgunblaðið - 23.07.1965, Blaðsíða 3

Fostuðagur 23. júlí 1965
MORGUNBLADIÐ
Þar reynir á
rif bíleigandans

EINS OG hver einasti bif-
reiðareigandi hér í borg hef-
ur eflau$t orðið áþreifanlega
var við (ef ekki, þá mun
koma að því innan skamms),
stendur nú yfir bifreiðaskoð
un í Reykjavik. IJndanfarnar
vikur hafa hílar streymt inn
í bifyeiðaeftirlitið við Borgar
tún, þar sem þeir hafa verið
skoðaðir hátt og lágt.
Líklega reynir fátt eins mik
ið á þolrif bifreiðareigandans,
og einmitt skoðunin. Fyrst er
það nú biðin eftir því að kom
ast að. Og svo þegar maður er
nú loksins orðinn næstur, þá
óskar maður þess, að verða
aftur orðin síðastur, því þá
man maður allt í einu eftir
því að hafa gleymt að láta
gera við hemlana eða ljósin
að framan eða flautuna o.s.
frv.
Hver er svo uppskera alls
erfiðisins. Ef allt er í himna-
lagi hjá manni, fær maður
hvítan kringlóttan miða, sem
varla hefur kostað meira en
tvær krónur, en ef eitthvað
smávægilegt er að hjá manni,
fær maður fallegan rauðan
miða, líklegast á sama verði,
nú og ef eitthvað meira en
smávægilegt er að — þá fær
maður engan miða, til þess
að státa af.
Nú fyrir skömmu brugðum
við okkur inn í bifreiðaeftir-
lit, til þess að fylgjast með
því er þar færi fram. Við sá-
um fyrst, hvar ungan pilt Bar
að garði á gulum Chevrolet,
árgerð 1954. Hann náði sér í
biðnúmer og beið síðan þar
til númer hans yrði kallað
upp.
— 54, kallaði bifreiðaeftir-
litsmaðurinn upp.
— Já, hérna, svaraði pilt-
urinn og benti á „Lettann".
Eftirlitsmaðurinn virtist
ekki taka eftir því, hvert pilt
urinn benti, því að hann
spurði: Hvar er bölv . . .
beiglan? Og aftur endurtók
pilturinn handbendingu sina.
Við sáum nú, að bifreiðin,
sem var með Þ-númeri, hafði
rautt merki á framrúðunni til
merkis um, að hann væri með
hálfa skoðun, og var auðséð
að nú átti að gera tilraun til
þess að fá fulla skoðun. Bif-
reiðaskoðunarmaðurinn fór nú
yfir allt það, sem athugavert
hafði verið við. frá því seinast
og nú virtist allt vera i lagi.
Loks lét hann piltinn opna
vélarhúddið og athugaði það
gaumgæfilega. Síðan Sagði
hann: „Þetta er engin festing
á geyminum. Þetta gæti allt
hrunið til f jandans einn góð-
an veðurdag. Það á að ganga
teinn hérna í gegn og þá er
geymirinn tryggilega fastur“.
•—■' Já, já, það getur vel_ ver
ið, svaraði pilturinn. — Ég á
ekki þennan bíl og veit ekk-
ert um þetta.
Nú settist bifreiðaeftirlits-
maðurinn upp í bifreiðina og
fór að reyna ljósaútbúnaðinn
o. fl. Skyndilega veitti hann
athygli gríðarstórum hundi,
sem sat í aftursætinu. Þeir
horfðust lengi í augu og höll-
uðu báðir undir flatt. Loks
sneri eftirlitsmaðurinn sér að
piltinum og spurði: — Átt þú
þennan
— Nei, nei.
— Er hann búinn að fá skoð
un?
— Nei, svaraði pilturinn og
hló. — En ég var með annan
hérna um daginn og sá flaug
í gegn.
— Tjahá, sagði eftirlitsmað
urinn og leit enn einu sinni á
hundinn. — Jæja, vinur, sagði
hann svo við piltinn, þú læt-
ur laga festmguna á geymin
um og komdu svo aftur.
Og svona hélt þetta áfram,
hver bifreiðin eftir aðra var
skoðuð, og oft heyrðum við
hrópað á fjórum og fimm
stöðum í einum-: Kveikj a park
ljósin, lágu, skifta, hægra
ljósið að framan logar ekki
á háu ljósunum. Síðan var
bifreiðin tjökkuð upp og stýr
isútbúnaðurinn athugaður,
hemlarnir og allur annar ör-
yggisútbúnaður. Já, þeir höfðu
sannarlega nóg að gera bif-
reiðaeftirlitsmennirnir, og
það var sama hvernig við
reyndum að ná tali af ein-
hverjum þeirra, það var árang
urslaust, þar sem þeir voru
alltaf uppteknir við að skoða
einhverja bifreiðina. En loks
tókst okkur þó að ná tali af
einum þeirra, - Ágústi Kornel
íussyni, eftir langa mæðu og
röbbuðum við hann smá
stimd.
— Það er sannarlega nóg að
gera hjá ykkur núna, sögðum
við fyrst. — Er þetta alltaf
svona?
Agúst festir skoðunarmiðann á bifreið, sem
klakklaust í gegn.
komizt hefur
— Ja, ég myndi nú segja að
þetta væri með rólegra móti
núna. Það er alltaf slappt í
byrjun vikunnar en eykst síð
an jafnt og þétt eftir því, sem
lengra líður á hana.
— Hvað skoðið þið marga
bíla á dag?
— Ætli það sé ekki svona
hátt á þriðja hundrað bíla,
þegar mest lætur.
— Ertu búinn að vera lengi
í þessu, Ágýst?
— Ég byrjaði hérna fyrst
1959.
. — Hvaða menntun þurfið
þið að hafa?
— Við erum flestir bifvéla-
virkjar.
— Við sáum áðan, að þú
varst að skoða bíl einn, sem
ung stúlka, mjög hugguleg
kom með. Eruð þið ekkert eft
irlátari við þær en aðra?
— Nei, þær verða nú að
hafa sitt í lagi, eins' og aðrir
Annars myndu eiginmennirn-
ir bara senda eiginkonurnar
með bílana og láta þær blikka
okkur. Það yrði varla til þess
að bæta umferðamenninguna.
— Jæja, Ágúst. Þú hefur
eflaust frá einhverju skemmti
legu að segja úr starfi þínu
hér.
— Já, það hefur ýmislegt
skemmtilegt gerzt hérna en
maður veit gara ekki hvað
maður á helzt til að taka. Það
var t.d. maður, sem kom hing-
að einu sinni með bíl í skoð-
un, og er ég fór að skoða
hann, fann ég að bíllinn dró
ekki annað afturhjólið við
hemlun. Ég benti manninum
á þetta atriði og sagði að þetta
Er ekki allt í lagi þarna, spyr eigandinn skoðunarmanninn,
hann sjálfur undir bifreiðina.
en til frekara öryggir kikir
- yrði hann að laga. Þá ságði
hann, að hann vissi alveg af
hverju þetta stafaði. Hann
hefði nýlega skipt um dekk
á þessu afturhjóli og það
hefði verið rússneskt. Það
væri auðvitað allt því að
kenna! Svo var það annar
maður sem kom með bílinn
sinn hingað í skoðun, það
var áður en stéttin hérna var
steypt en í stað hennar var
trépallur. Þegar ég fór að
skoða bílinn, fann ég út að
annað stefnuljósið blikkaði
ekki, svo ég lét bílinn bara
fá hálfa skoðun. örskömmu
seinna kemur maðurinn aftur
með bílinn og þá er allt í lagi.
Ég spyr hann þá, hver skoll-
inn hafi verið að.
— Nú skilurðu það ekki
maður. Stefnuljósið fékk ekki
jörð út af þessum skollans
trépalli hérna.
Nú renndi bifreið í hlað og
ákváðum að tefja Ágúst ekki
lengur frá skyldustörfunum,
heldur lögðum leið okkar inn
á skrifstofu bifreiðaeftirlits-
ins, þar sem við hittum að
máli, Pálma Friðriksson, full
trúa hjá bifreiðaeftirlitinu.
— Hvernig hefur nú skoðun
in gengið núna, Pálmi?
— Ég held maður geti sagt
að hún hafi.gengið alveg ágæt
lega. Við erum fimm til sex í
skoðuninni á hverjum degi,
og þetta gengur nokkuð fljótt
fyrir sig. Það, sem einna helzt
háir okkur er plássleysið.
— Stendur það nokkuð til
bóta?
— Ja, það er búið að gefa
loforð fyrir nýrri skoðunar-
stöð og það eina sem nú
stendur á er lóðin.
— Hvernig er það, Pálmi.
Eru reykvískir bifreiðaeigend
ur farnir að gæta þess oetur,
að koma með bifreiðir sínar
á réttum tíma til skoðunar.
— Já, það hefur skánað
mjög mikið núna á síðustu ár
um.
— Og hvað heldur þú að
valdi því?
— Þetta skánaði mjög*mik
ið eftir að lögreglan fór að
sekta bifreiðir, sem ekki
mættu til skoðunar á réttum
tíma, og ég býst við að það sé
aðalástæðan.
— Ekki er nú svona mikið
að gera hérna allan ársins
hring?
— Jú, alveg nóg. Það er
t.d. geysilega mikið að gera í
bílaprófunum, við skráningar
á nýjum bílum, og umskrán-
ing á gömlum bílum, en því
fylgir skoðun um leið. Nú og
svo eru það allar aukaskoð-
anirnar. Á veturna boðum
við sérleyfisbíla til aukaskoð
unar og bílaleigu bílar eru
skoðaðir á þriggja mánaða
fresti. Ef lögreglan finnur bif
Framhald á bls. 23.
STAKSTH^AR
Leirugt gull?
Sigurður Baldursson, hæsta-
réttarlögmaður, er nýlega kom-
inn úr yfirreið um Austur-
Þýzkaland. Hann kynnti sér sér-
staklega meðferð afbrotamanna
og tugthúsmál austur þar og
leizt harla vel á, ef marka má
ummæli hans í Þjóðviljanum í
gær. Hann fór líka til Sovétríkj-
anna í fyrra og meira að segja
„alla leið til Miðasíu“. Hæsta-
réttarlögmaðurinn er því vænt-
anlega vel fær um að leggja
hlutlægt mat á ástand mála í hin-
um sósíalísku rikjum. Það reynir
hann líka að gera í vitnun sinni
í Þjóðviljanum og kemst að
þeirri niðurstöðu að í austri finni
hann leirugt gull, en í vestri
gylltan leir.
Sigurður Baldursson segir að
„þýzka alþýðulýðveldið“ sé „sam
félag venjulegs fólk, sem hafi
við venjuleg vandamál að striða
. . . fólkið hefur sitt nöldur og
sína óánægju og væri reyndar
einkennilegt, ef svo væri ekki“.
. „Nöldrið" og „óánægja“ fólks-
ins í „Þýzka alþýðulýðveldinu"
tekur á sig einkennilegar mynd-
ir. T.a.m. tók það á sig mynd
allsherjaruppreisnar alþýðufólks
í þessu leppríki Sovétmanna 1953,
þegar verkamenn og æskufólk í
A-Þýzkalandi réðust með berum
höndum einum saman gegn skrið
drekum og morðtólum kommún-
ískra valdhafa. Það tók á sig
mynd fjögurra milljóna flótta-
manna, sem flúðu til Vestur-
Þýzkalands undan kúgunar-
stjórn kommúnista.
En „alþýðustjórnin“ kann ráð
við svona „nöldri" og „óánægju“.
Hún byggði stóran múr og raðaði
við hann vopnuðum vörðum, því
að múrinn einn nægði ekki. Tugt- >
húsið, sem íslenzki lögfræðingur-
inn, Sigurður Baldursson, skoð-
aði í austurvegi var nefnilega
stærsta tugthús sem veraldarsag-
an kann frá að greina.
Það er ekki einungis girt með
„grindum fyrir gluggum og læst-
um hurðum“ eins og Sigurður
Baldursson segir. Það er ramm-
lega víggirt með steinsteypu og
gaddavir, skriðdrekavörnum og
vopnuðum hermönnum, jarð-
sprengjubeltum og varðhundum.
Það er ekki bara stærsta tugthús,
sem veraldarsagan þekkir, það er
lika rambyggilegasta tugthús,
sem sögur fara af og þar era
fleiri fangar en dæmi eru til,
16—17 milljónir — fjórúm millj-
ónum hefur tekizt að flýja þrátt
fyrir allar viggirðingarnar.
Gylltui leir
Sigurður Baldursson segir, að
þetta tugthús sé „laust við ýmsa
höfuðókosti okkar samfélags“.
T.d. greiði menn ekki „nema 10—
15% tekna sinna í húsaleigu". En
hvernig „hús“ ætli það séu? Ætli
húsaleigan fyrir þau „hýbýli",
sem mönnum er boðið upp á í
þessu fjöldafangelsi yrði ekki tal
in okurleiga hér.
t austurvegi er það „óþekkt að
fjáraflamenn sölsi undir sig stór-
atvinnurekstur heillar greinar
efnahagslífsins“. Það má vera, en
hvergi nema þar hefur það gerzt,
að ÖNNUR ÞJÓÐ (Rússar) hafi
sölsað undir sig efnahags- og at-
vinnulif heillar þjóðar og merg-
sogið það af öllum þess auði, svo
að hliðstæð dæmi finnast ekki
• , ,1 ,
einu smni a mektardögum gömlu
nýlenduveldanna.
Sigurður Baldursson segir, að
þetta sé „leirugt gull“. Ætli hlut-
lægara mat verði ekki það, að
hinn sanntrúaði kommúnisti sé
að reyna að gylla leirinn fyrir
hjörðinni hér heima.