Morgunblaðið - 24.07.1965, Blaðsíða 15

Laugardagur 24. JVftí 1965
NOt>* <r n ABIÐ
15
— Svöl fjöll og tær
\ Framhald af bls. 13
1 Ég hafði auðvitað mestan á-
huga á Guðjóni í Laxnesi, því
fáir núlifandi menn þekktu bet-
ur föður Nóbelsskáldsins en
Jónas í Stardal. Hann sagði að
á Laxnesheimilinu hefði verið
mikill menningarbragur. Guð-
jón var skemmtilegur yfirmað-
ur, sagði hann, stilltur vel og
prúður, alvörugefinn, en þó
glaðbeittur húmoristi og sagði
vel frá. Hann var mjög músík
alskur og kenndi söng. Hann
stofnaði m.a. fyrsta kirkjukór
Lágafellskirkju, lék vel á orgel,
en þó einkum á fiðlu. Hann
hafði unun af að fræða mann
um margt og margvíslegt, sem
hafði komið fyrir hann á ferða
lögum um landið, og þótti mér
mikill fengur að hlusta á hann.
Hann hafði verið í vegavinnu
á ýmsum stöðum, m.a. á Norð-
uriandi og Austfjörðum, sem
jþá voru útlönd í okkar aug-
um. Guðjón var alinn upp á
Síðumúlaveggjum í Mýrasýslu,
og hafði einkar gaman af að
segja frá aeskuslóðum sínum
Og fólkinu þar. Hann hefur út
og einu mest og bezt kunnað
að velja gestum sínum og sam-
starfsmönnum umræðuefni,
þeirra manna, sem ég hef
kynnzt. Hann var mikill áhuga
maður um allt sem hann tók
sér fyrir hendur, og göngumað
ur svo röskur að fáir fylgdu
honum eftir. Hann gat ekki
slórt við neitt það starf, sem
hann tók sér fyrir hendur.
Hann var vel í meðallagi hár,
fríður maður en holdgrannur.
Halldór Laxness er nokkuð lík
ur föður sínum í vaxtarlagi, en
þó geri ég ráð fyrir að hann
sé ekki síður úr móðurættinni,
en það fólk þekkti ég minna.
Sigríður Halldórsdóttir, móðir
Halldórs Laxness, var fríð
kona og svipgóð. En hún var
heldur fáskiptin, þó trygg-
lynd og vinföst. Hún var
músíkölsk eins og Guðjón mað
ur hennar, og hafði fallega
söngrödd. Heimilisræktin var
henni í blóð borin, enda held ég
ekki að hún hafi farið nokkru
sinni að heiman, svo orð sé á
gerandi. Ævintýraþrána hefur
Halldór sótt til annarra en móð
ur sinnar. Hún gat verið áminn
andi með snarpri kaldhæðni, ef
iþví var að skipta, og líkaði illa
að hlusta á forvitið fólk og
spurult. Oft var gestkvæmt í
Laxnesi. Eitt sinn kom þangað
maður í heimsókn, sem hús-
freyju þótti of forvitinn um
heimilishagi. Hann spurði m.a.
hver ætti stúlkubarn, sem þar
var að leik. Þá sagði Sigríður,
þar sem hún sat og strauk yfir
lófann, eins og hún gerði gjarna
lega: „O, Guð á allar eigur“.
Ég spurði um Halldór Lax-
ness á þessum árum. — Lg
sá hann fyrst, sagði Jónas í
Stardal, — þegar hann lítill
drengur kom að Laxnesi með
foreldrum sínum. Stundum var
hann einnig með föður sínum
í vegavinnunni. Ekki þótt’ mér
hann vinnusamur, en góður fé-
lagi var hann. Engum blandað-
ist hugur um að hann var
hneigður til ritstarfa, langt inn
an við fermingu. Hann var
kornungur sískrifandi. Guðjón
sagði mér eitt sinn, að hann
hefði ekki við að kaupa handa
honum stílabækur. Halldór var
snemma fljótur að skrifa. Ég er
ekki viss um að Guðjón hafi
skilið til fulls þessa ástríðu
sonar síns.
. Ég sagði:
* — Halldór hefur oft minnzt
Guðnýjar ömmu sinnar fagur-
lega. Manstu vel eftir henni?
— Ekki öðrum fremur, svar-
aði Jónas í Stardal. — Ég er
hræddur um að hún hafi stækk
að í huga hans, fjarlægðin hafi
sett á hana bláa móðu fjallanna.
Mér þótti, frómt frá sagt, meira
koma til foreldra hans en gömlu
konunnar, enda var hún fyrir
löngu koinin af bezta aldri, þeg
ar þau fluttust að Laxnesi. Hún
er mér ekki eins minnisstæð og
Halldór hefur sjálfur lýst. Þó
hygg ég að Sigríður hafi verið
lík móður sinni, því gamla kon-
an var orðfá. Hún átti til að
vera þegjandaleg, en hýr og
ógngóð í samskrafi.
En líklega hefur hún gefið
skáldinu meiri hlutdeild í for-
tíð þjóðarinnar en aðrir gátu,
og fyrir bragðið orðið honum
minnisstæ'ðari. Guðný sat lengst
um á rúmstokknum og prjón
aði. Og henni þótti ósköp gott
þegar maður rétti henni nef-
tóbaksbaukinn. Þá tók hún
ögn í nefið.
M.
(Framhald á morgun)
Gjöfín seld
Washington, 21. júlí (AP).
OPINBERIR endurskoðendur
Bandaríkjaþings fluttu þinginu
skýrslu í dag varðandi korn-
gjöf, sem send var til Egypta-
lands fyrir fjórum árum. Korn
þetta var sent vegna þess að yfir
völdin í Egyptalandi töldu hung
ursneyð yfirvofandi sökum upp-
skerubrests, og átti að miðla
því endurgjaldslaust til íbúanna.
En nú segja endurskoðendurnir
að nærri helmingur kornsins
hafi verið seldur og opinberir
aðilar í Egyptalandi hirt ágóð-
ann.
Hér var um að ræða 186 þús-
und tonn af korni, og nam verð-
mæti þess 23,7 milljónum doll-
ara. Segja endurskoðendurnir
ennfremur að ástæðulaust hafi
verið að senda gjöfina, því eng-
inn uppskerubrestur hafi orðið í
Egyptalandi það árið.
BYGGÐATRYGG-
AR Á BLÖNDUÓSI
\ i mt«ni
að auglýsing
i útbreiddasta blaðinu
borgar sig bezt.
HANDBOK HUSBYGGJENDA
- NAUÐSYNLEG HVERJUM HÚSBYGG JENDA
- SELD í BÓKABÚÐUM OG GEGN PÓSTKRÖFU -
HANDQÆKUR HF. PO.BOX 2 68
Panfið
í tíma
fyrir Verzlunarmannahelgina í Hlíðar-
dalsskóla. — Upplýsingar á staðnum.
AÐLFUNDUR Byggðatryggingar
h.f., var haldinn að Blönduósi,
20. júní s.l. Formaður og fram-
kvæmdastjóri fluttu skýrslur um
hag og starfsemi félagsins á sl.
ári.
í vor flutti félagið í nýja og
rúmgóða skrifstofu í nýbyggðu
húsi við Húnabraut 32, Blöndu-
ósi.
Framkv.stj. félagsins, Sigurður
Kr. Jónsson, er þar til viðtals á
virkum dögum frá kl. 13,00—
16,30 og í síma 122.
Heildariðgjöld félagsins á ár-
inu 1964 námu kr. 674.000,00. og
er það um 36% aukning frá ár-
inu 1963.
Tjónagreiðslur á árinu námu
um kr. 240,000,00, og er það um
10% minna en árið 1963.
Á árinu var samið um trygg
ingar við Siglufjarðarbæ, og hef
ur félagið nú tekið við öllum
lausafjártryggingum bæjarins,
utan síldarverksmiðjunnar
Rauðku.
Á árinu voru opnuð umboð á,
Siglufirði, Hofsós, Sauðárkróki,
Þambárvöllum í Strandasýslu og
Grafarnesi, Grundarfirði, og er
fyrirhugað að opna umboð víðar
um norður- og vesturland, enn-
framur hafa verið opin umboð á
Hvammstanga og Skagaströnd
frá byrjun.
Gefinn er 10% arður fram yfir
venjulega bónus af ábyrgða-
tryggingu bifreiða eftir tjónlaust
ár. Einnig var greiddur 10%
arður af iðgjöldum brunatrygg-
inga.
Félagið hefur til reynslu tekið
upp það nýmæli að láta það ekki
varða bónusmissi þótt ökumað
ur verði fyrir því slysi að aka á
skepnur, og er það gert með það
fyrir augum að síður sé hlaupið
frá dauðum eða slösuðum skepn-
um og valda með því viðkom
andi eiganda tjóni, sem ekki fæst
bætt, ef enginn gefur sig fram
sem tjónvaldur.
Hluthafar eru nú milli 90—100,
allir í Húnavatnssýslum. Á þessu
ári verða til sölu hlutdeildar-
hlutabréf, sem þeir, sem tryggja
hjá félaginu geta keypt, eða 500
hlutdeildarhlutabréf fyrir 50
bús. króna tryggingu. Fylgir at-
kvæðisréttur meðan gild trygg-
ing er bak við.
Það sem af er þessu ári hafa
tryggingar hjá félaginu aukizt
töluvert, meðal annars um 50
nýjar bifreiðatryggingar.
Stjórn félagsins var öll endur-
kjörin en hana skipa:
Formaður, Stefán Á. Jónsson,
Kagaðarhóli; varaform. Jóhann-
es Björnsson, Laugabakka; rit-
ari, Björgvin Brynjólfsson, Skaga
strönd og meðstjórnendur, Jón
Karlsson, Blönduósi, og Sigurð-
ur Tryggvason, Hvammstanga.
Endurskoðendur, Björn Lárusson
og Jóhannes Guðmundsson, Auð-
unnarstöðum. Varastj.: Björn
Bjarnason, Hvammstanga; Þor-
steinn G. Húnfjörð, Blönduósi og
Kristmundur Stefánsson, Grænu-
hlíð.
Framkv.stj. er sem fyrr get-
ur, Sigurður Kr. Jónsson, Blöndu
ósi.
A T H U 6 I Ð
að borjð saman við útbreiðslu
er langtum ódýrara að auglýsa
( Morgunblaðinu en öðrum
biöðum.
GÆTIÐ VERKFÆRANNA VEL
Góð verkfæri kosta peninga, en þau endast lengi.
verkfærin
endast árum saman, ef þeim er haldið hreinum og
smurðum — og höfð á vísum stað.
Fást um allt land.
BAHCO
verkfærin eru
afgreidd beint
frá verksmiðju
til kaupmanna
og kaupfélaga.
Vöruskrár sendar
þeim, sem óska.
verkfœrm
verða lang ódýrust,
miðað við endingar-
tíma, ef vel er um
Heimsþckkt l,aU huSsaS'
gæðamerki.
AB BAHCO er stærsta verkfærasmiðja í Evrópu.
Aðalumboð: ÞÓRÐUR SVEINSSON & CO. H.F.