Morgunblaðið - 14.03.1984, Blaðsíða 41
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 14. MARZ 1984
41
sent var Fjórðungssambandi Vest-
firðinga, enda skýrir það ýmislegt
í þessu máli.
Reykjavík, 10.01. 1984
Fjórðungssamband
Vestfirðinga,
Hafnarstræti 6,
400 ísafjörður.
„Vegna bréfs yðar frá 28. des-
ember 1983 og ályktunar varðandi
Tilraunastöðina á Reykhólum
upplýsir stjórn Rannsóknastofn-
unar landbúnaðarins eftirfarandi:
Það hefur aldrei komið til álita
hjá stjórn Rala að leggja niður til-
raunastarfsemi á Reykhólum.
Þvert á móti hefur öll umfjöllun
um málefni Reykhólastöðvarinnar
miðast við það hvernig hægt væri
að efla þar tilraunastarfsemi.
Tilraunastöðin á Reykhólum
var stofnuð 1947 sem tilraunastöð
í jarðrækt og hafa jarðræktartil-
raunir alltaf verið aðalverkefni
hennar, þó þar hafi líka verið
framkvæmdar sauðfjárræktartil-
raunir síðustu 22 árin.
Jarðræktartilraunir á Reykhól-
um eiga fyrst og fremst að geta
nýst bændum á Vestfjörðum og
leggur stjórn Rala áherslu á að frá
stöðinni verði gerðar jarðræktar-
tilraunir sem víðast á Vestfjörð-
um.
Það er misskilningur að fjár-
veitingar til Tilraunastöðvarinnar
á Reykhólum hafi verið skertar
sérstaklega eða umfram fjárveit-
ingar til annarra tilraunastöðva.
Hitt er rétt að allar fjárveit-
ingar til tilraunastöðva í landbún-
aði hafa verið skornar mjög við
nögl og því þrengt mjög að þeim
fjárhagslega.
Stjórn Rala er vel ljóst að um-
svif tilraunastjóranna við
bústjórn hafa tekið óeðlilega mik-
ið af tíma þeirra á kostnað til-
raunastarfsins. Þegar þar við bæt-
ist að á Reykhólum er fjárbú af
óhagkvæmri stærð miðað við bú í
opinberri eigu, fannst stjórn Rala
eðlilegt að leita leiða til að varð-
veita fjárstofninn sem nú er á
Reykhólum á annan hátt en þann
að þar yrði rekið fjárbú á vegum
tilraunastöðvarinnar. I því sam-
bandi hafa nokkrir möguleikar
verið til athugunar, svo sem að
leigja fjárbúið og aðstöðuna á til-
raunastöðinni og i öðru lagi að
flytja stofninn eða hluta hans á
annað eða önnur ríkisbú. Yrði búið
leigt, kæmi þetta jafnframt til
greina.
Stjórn Rala væntir þess, að af
framangreindu sé það ljóst að það
er sameiginlegt áhugamál stjórn-
ar Rala og Fjórðungssambands
Vestfirðinga að efla Tilraunastöð-
ina á Reykhólum til styrktar land-
búnaði á Vestfjörðum og væntir
stjórn Rala þess að eiga góða sam-
vinnu við stjórn fjórðungssam-
bandsins við að auka skilning
ráðamanna á mikilvægi þess.
Stjórn Rala vill gjarnan eiga
viðræður við forráðamenn fjórð-
ungssambandsins um þessi mál.“
Virðingarfyllst,
f.h. stjórnar Rala,
Gunnar Ólafsson,
forstjóri.
í bréfinu er þess getið, að fjár-
veitingar til Tilraunastöðvarinnar
á Reykhólum hafi ekki verið
skertar sérstaklega eða umfram
fjárveitingar til annarra tilrauna-
stöðva. Séu athugaðar fjárveit-
ingar til tilraunastöðvanna síð-
ustu fjögur ár (1980—1983), sést,
að Möðruvallastöðin er eina stöðin
sem fengið hefur hlutfallslega
meiri fjárveitingu síðustu ár.
Þetta kemur skýrt fram í eftirfar-
andi töflu (tafla III).
Möðruvallastöðin hefur fengið
tiltölulega meira en aðrar stöðvar,
enda er verið að leggja hana upp
frá grunni.
Málefni Reykhóla voru enn til
umræðu á fundi stjórnar Rala 5.
janúar. Stefán Aðalsteinsson
mætti á þeim fundi og var honum
kynnt tilboð Jónasar Samúelsson-
ar, fjármanns á Reykhólum, um
að leigja búið.
í umræðunum kom fram að um
4 kosti er að ræða:
1) Óbreytt ástand, þ.e. áfram-
haldandi sauðfjárbúskapur.
Tafla III
Ríkisframlög til tilraunastöðvanna þegar framlög árið 1980 eru sett 100.
1980 1981 1982 1983
Hestur 100 111 198 261
Reykhólar 100 213 203 291
Möðruvellir 100 192 261 345
Skriðuklaustur 100 137 172 219
Sámsstaðir 100 176 171 240
2) Leggja niður búskap. Flytja
líflömb á önnur rikisbú.
3) Selja fjárstofninn. Flytja líf-
lömb á önnur ríkisbú.
4) Leigja búið. Fá leigu greidda í
lömbum sem flutt yrðu á önnur
rikisbú.
Þessir valkostir voru allir rædd-
ir, en einkum staðnæmdust menn
við 4. lið. Það að leigja Jónasi
Samúelssyni búið myndi hafa
nokkra augljósa kosti í för með
sér:
a) Fjárstofninum yrði haldið á
Reykhólum.
b) Jónas héldi atvinnu sinni.
c) Stefán Aðalsteinsson gæti
áfram haft alla yfirstjórn á
kynbótum stofnsins þar sem
hann yrði áfram í eigu Rala.
d) Með flutningi líflamba mætti
útbreiða stofninn til annarra
landshluta.
Stefán vildi ekki taka afstöðu til
þessa á fundinum og lýsti yfir að
hann vildi hafa samráð við til-
raunastjóra.
Hinn 8. janúar afhenti hann ýt-
arlega greinargerð um málið og
lýsti því yfir að varla komi til
greina önnur leið en óbreytt
ástand.
Að lokum er að geta áskorunar
119 íbúa í Austur-Barðastrandar-
sýslu sem þeir sendu Rala nýlega.
í áskoruninni segir m.a.:
„Við skorum á stjórn Rann-
sóknastofnunar landbúnaðarins
að hætta þegar í stað við um-
rædda ákvörðun og láta fjárbú
Tilraunastöðvarinnar á Reykhól-
um, undir sömu yfirstjórn, halda
áfram þar.“
Ekki virðist það flökra að nein-
um hinna 119 íbúa að áframhald-
andi rekstur að óbreyttu kosti
neitt. Hvernig á að greiða hálfrar
milljónar króna halla frá fyrra
ári? Hvernig á að standa undir
halla þessa árs? Það er ekki leng-
ur nóg að krefjast, það þarf einnig
að finna leiðir.
Það er dálítið hlálegt að fyrir
nokkrum árum mótmæltu íbúar
Austur-Barðastrandarsýslu fjár-
fjöldanum á Reykhólum og lýstu
yfir að land í Reykhólasveit þyldi
ekki meiri beit og kröfðust þess að
fénu yrði fækkað!
Útvegun fjármagns
til Reykhóla
Stefán Aðalsteinsson hefur
sagt, að hann og aðrir séu að leita
fjárstuðnings hjá ýmsum aðilum
til að halda megi rekstri fjárbús-
ins á Reykhólum óbreyttum.
Vilhjálmur Sigurðsson, oddviti
Reykhólahrepps, átti fund með
forstjóra Rala og tjáði honum að
unnið væri að því að fá þingmenn
Vestfjarðakjördæmis til að útvega
fé til rekstrarins.
Forstjóri hefur lýst því yfir við
þessa menn að nokkur hundruð
þúsund í eitt skipti leysi engan
vanda, það gæti í besta falli ýtt
vandanum fram um nokkra mán-
uði. Það sem þarf er lausn þessara
mála til frambúðar. Það þarf að
tryRKja rekstrar- og starfsgrund-
völl tilraunastöðvanna í framtíð-
inni. Samskot í dag gera það ekki.
Yfirlit
1) Tilraunastöðvarnar hafa átt
við mikla fjárhagsörðugleika
að etja.
2) Búskaparbasl hefur dregið
verulega úr tilraunastarfsem-
inni, sérstaklega á sviði jarð-
ræktar.
3) Stjórn Rala vill efla jarðrækt-
artilraunir.
4) Stjórn Rala vill að Reykhóla-
stofninn verði varðveittur og "
honum dreift um landið.
5) Stjórn Rala vill leita samninga
um að leigja fjármanni búið
tímabundið, en Stefán Aðal-
steinsson og Ingi Garðar Sig-
urðsson leggjast eindregið gegn
því, án þess að kannað hafi ver-
ið hvaða samningum væri hægt
að ná.
Keldnaholti, 28/2 1984.
(iunnar Ólaísson er forstjóri Rann-
sóknastofnunar landbúnaðarins.
Opið bréf til Blaðamannafélags Islands
varðandi brot á siðareglum blaðamanna
— eftir Gunnlaug
Þórðarson
Sakamál hafa löngum þótt frá-
sagnarvert fréttaefni og komið
hefur fyrir að gætt hefur meira
kapps en forsjár í meðferð slíkra
frétta hjá fjölmiðlum.
Alvarlegasta dæmi slíks birtist
í Dagbl./Vísi 25. f.m., þegar sagt
var frá handtöku þriggja manna,
föður og sona, og nöfn þeirra og
myndir af þeim birtar með frétt-
inni út af rannsókn á vopnuðu
ráni við Landsbankann á Laugav.
77.
Sakamál eru jafnan mjög við-
kvæm meðferðar því þau snerta
ekki aðeins þann, sem grunaður er
heldur og ættmenni og vanda-
menn.
Lögmenn, sem kvaddir eru til
starfa út af slíkum málum vita að
þeim ber að starfa í fyllstu kyrr-
þey að málinu og ljóst er að þeir
hafa bæði skyldur við sakborning-
inn og þjóðfélagið. Þeir eiga að
vera skjólstæðingi sínum til
trausts og halds og sé um sök að
ræða að vera til leiðbeiningar
þannig að hinn ógæfusami maður
geti dregið fram það, sem megi
verða til málsbóta og að milda
sökina. Þjóðfélagið á hins vegar
þá kröfu á hendur lögmönnum, að
þeir geri sitt til þess að mál verði
upplýst svo fljótt sem verða má.
Segja má að blaðamenn hafi á
vissan hátt sambærilegar skyldur,
þ.e. bæði gagnvart sakborningi og
ættmennum hans og þjóðfélaginu.
Gunnlaugur Þórðarson
í umræddu tilviki brást blaðamað-
ur DV hrapallega, ráðist var á
einkahagsmuni alsaklauss fólks og
með myndbirtingunni var t.d.
komið í veg fyrir hugsanlega sak-
bendingu. Sakbending getur verið
þýðingarmikið atriði í sakamáli,
þótt hún hefði tæpast komið að
notum í umræddu máli.
Mér er fullkomlega ljóst að al-
menningur fordæmir slíkar vinnu-
aðferðir. Þar sem hér er um mjög
alvarlegt athæfi að ræða og það
snýr að blaðamönnum almennt,
þykir mér rétt að óska þess af
siðanefnd Blaðamannafélags ís-
lands að hún taki mál þetta til
sérstakrar meðferðar og taki af-
stöðu til þess og birti almenningi
niðurstöður sínar blaðamönnum
til eftirbreytni og almenningi til
fróðieiks.
Dr. Gunnlaugur 1‘órðarson er
starfandi lögmaður í Reykjarík.
Bor útihurðir teak - fura
Bflskúrshurðir
biðjið um myndabækling.
Vald Poulsen
Suöurlandsbraut 10
Innréttingadeild 2. hæö.