Skírnir - 01.01.1894, Side 75

Otriður Japansmanna og Kínverja.
75
og' var ferðinni heitið tii Pjöngjang, borgar. sem að fornu var böfuðborg
Kóreu. Þar var fyrir aðalliðsafli Kínverja. Á þcirri leið hitti einjapanska
herdeildin kínverskar hersveitir við Tatúngfljótið, og tókst þar hörð orusta.
400 manna fjellu þar af Kínverjum, en hinir komust uudan tii Pjöngjang.
Af Japansmönnnm fjellu 100. D. 15. sept. var allt japanska liðið komið
þangað, og byrjaði skothríðin þann dag með birtingu. Miðhluti hersins
sðtti að allan daginn og alla nóttina, en í myrkrinu kornust hliðarfylk-
ingarnar á svig við borgina, og reið þá skotkriðin að úr öllum áttum.
Þá urðu Kínverjar svo hræddir, að þeir hættu vörninni flestir, sumir
reyndu að flýja, en aðrir báðn sjer griða. Af Kíuverjuin er talið, að fall-
ið hafl og særzt í bardaganum og á flóttunum um 2,500 manna, 4000
komust undir, en 14,500 þágu grið. Örfáir fjellu af Japansmönnum, en
um 300 særðust. Um sama leyti unnu og Japansmonn mikinn sigur í
orustu við mynni Jalúfljótsins. Nær því allt skipatjónið varð Kínverja
megin og af þeim fjellu 1500, en 1000 af Japansmönnum. Bptir þá or-
ustu hafðist floti Kinverja lítt að. — 8. október unnu Japansmenn kastaia,
sem Yitsjú heitir, sunnan við fljótið. Siðara hlut mánaðarins hjeldu þeir
norður yfir það, og rjeðu á annan kastala Kínverja, sem heitir KjúÍBende.
Kínverjar biðu ekki boðanna, keldur flýðu þegar, þutu víðsvegar og brenndu
og rændu, þar sem þeir fengu því við komið. — Port Arthur, hafnarborg
mikilli og aðaisjóherstöð Kinverja, náðu Japansmenn 21. nóvember með
afarmiklu herfangi, 80 fallbissum, 15 þúsund smálestum af kolum o. s, frv.,
sem metið var á 10 milj. króna. Sáu Japansmenn þar, að Kinverjar höfðu
beitt hinni mestu grimmd við hertekna menn og guldu nú líku líkt.
Gengu hroðalegar sögur af aðförum þeirra þar, og voru 6 þús. manna
drepnar af Kínverjum. Um áramót, og reyndar miklu fyr, var útsjeð
um þnð, að Kínverjar mundu fá nokkra röud við reist.
Öll líkindi eru til þess, að sigurvinningar Japansmanna hafi mikla
þýðing i veraldarsögunni. Kínverjar hljóta nú að sjá, að sú ihaldsstefna,
sem þar hefur ríkt um svo margar aldir, og útilokunin frá áhrifum frá
vestur-þjóðunum er þeim í meira lagi hættuleg. Má þvi búast við, að
vesturlandamenningin með öllum þeim þeim styrkleik og valdi, sem henni
er samfara, fari að festa rætur þar í landi, og þá fara Kínverjar, með öll-
um sinum afarmikla mannfjölda og öllum auðæfunum, sem lögð eru upp í
kendur þeim, að verða svo voldug þjóð,að hætt er við aðyfiriáð Norðurálfumanna
fari að veikjast eystra. Jafnvelnú þegar lita Englendingar á Japansmenn sem
stórveldi, er geti hoðið vestiænu þjóðunum hyrginn, þegar það vilji, og