Dagblaðið Vísir - DV - 29.05.1989, Blaðsíða 4
4
MÁNUDAGUR 29. MAÍ 1989.
Fréttir
Spá Þjóðhagsstofnunar um afkomu atvinnuveganna:
Áframhaldandi tap
í flestum greinum
Botnfiskveiðar og vinnsla var rek-
in með 3 prósent halla í byxjun maí-
mánaðar samkvæmt útreikningum
Þjóðhagsstofnunar.
Veiðar voru reknar með 2,5 prósent
halla. Bátaflotinn var rekinn með um
9,5 prósent tapi. Togarar voru hins
vegar reknir með um 3 prósent hagn-
aði.
Frystingin var rekin með rúmlega
2 prósent tapi en söltunin með um 1
prósent tapi.
Þjóðhagsstofnun hefur ekki kann-
að afkomu í öðrum greinum sjávar-
útvegs. Stofnunin telur þó að afkoma
loðnuvinnslu verði viðunandi í ár.
Hins vegar er búist við að afkoman
verði slæm í rækjuvinnslu og
vinnslu á hörpudiski.
Þjóðhagsstofnun telur að afkoma
samkeppnisiðnaðar muni eitthvað
skána í kjölfar minnkandi launa-
kostnaðar og lækkandi raungengis.
Stofnunin telur þó ekki víst að þetta
nægi til að samkeppnisiðnaðurinn
skili hallalausum rekstri.
í verslun eru horfur lakari þar sem
minnkandi velta segir til sín. í bygg-
ingariðnaði er áfram búist við viðun-
andi afkomu þrátt fyrir samdrátt.
Sama er að segja um stóriðju ef af-
urðaverð helst óbreytt.
„Þótt staða atvinnuveganna í heild
komi til með að batna á árinu 1989
frá því sem hún var á síðasta ári
vantar mikiö á að eigið fé almennt
fari að ávaxta sig. Ávöxtun eigin fjár
fyrirtækja ætti til lengri tíma litið
að vera jafnmikil eða meiri en
áhættulaus ávöxtun til dæmis í ríkis-
skuldabréfum. En það er skilyrði
þess að treysta megi rekstraröryggi
og eiginfjárstöðu fyrirtækja með al-
mennri aukningu hlutafjár," segir í
spá Þjóðhagsstofnunar.
-gse
Byggingarnar á Vogastapa þar sem Brunamálastofnun vill setja upp æfinga-
svæði fyrir slökkviiiðsmenn. DV-mynd Ægir Már
Erfitt aö fá samþykki viö æfingasvæði slökkviliðsmanna:
Efasemdir vegna
mengunarhættu
Þjóöhagsstofiiun:
Rýrnun kaupmáttar
og atvinnuleysi
Kaupmáttur mun verða um 6 til 7
prósent lakari í ár en í fyrra sam-
kvæmt spá Þjóðahagsstofhunar.
Þessi samdráttur er svipaður og
gert var ráö fyrir í þjóðhagsáætlun í
byijun vetrar. Hins vegar hafa þær
forsendur sem hggja að baki kaup-
máttarrýmuninni breyst umtals-
vert.
í Þjóðhagsáætlun var gert ráð fyrir
að verðbólga frá upphafi til loka
þessa árs yrði 6 prósent. Nú er gert
ráð fyrir að hún verði um 21,5 pró-
sent. í Þjóðhagsáætlun var gert ráð
fyrir að ráðstöfunartekjur heimil-
anna yröu um 5 prósent hærri í ár
en í fyrra. Nú er gert búist við að þær
muni hækka um 11 prósent.
í spá Þjóðhagsstofnunar er gert ráð
fyrir að á síðari mánuðum ársins
veröi atvinnuleysi áfram meira en á
undanfömum árum. í spánni er bent
á að vegna mikiis afla á fyrstu mán-
uðum ársins megi búast við auknu
atvinnuleysi þegar líður á árið og
kvótar klárast. Þá kemur fram í
spánni að búist er við að framboð á
sumarvinnu til handa skólafólki
verði minna í ár en í fyrra og muni
þar um 2.000 störf.
-gse
Skaut tóf ur með lugt á byssunni
ÞóihaHur Asmundsacm, DV, Sauðarkrólo:
„Þetta dugði mér vel, ég hafði níu
tófúr upp úr krafsinu," sagði Kristj-
án Stefánsson í Gilhaga en hann var
með sérkennilegan útbúnað við tófu-
veiðar sl.vetur - með sjónauka og
sterka lugt sem bensluð var með lím-
bandi viö haglabyssuna. Lugtín lýstí
25-30 metra og í sjónaukanum sést
betur í rökkri en dagsbirtu.
Kristján lá í vetur nokkrar nætur
í veiðihúsum uppi á Gilhagadal og
frammi í Norðurárdal, rétt þar fram-
an við sem vegurinn beygir yfir
Noröurá og upp á Öxnadalsheiði.
Hann telur aö lágfóta eigi erfiða daga
framundan þar sem hún komist ör-
ugglega ekki í grenin sem enn eru
undir fónn. Því má búast við aö hún
þurfi að gjóta undir næsta steini og
spuming hvort ungamir séu það
harðgerðir að þeir iifi af næturkuld-
ann.
Brunamálastofnun gengur erfiö-
lega aö fá samþykki heilbrigðisyfir-
valda viö uppsetningu æfingasvæðis
fyrir slökkvilið landsins á Voga-
stapa, rétt við Grindavíkurveg.
Orsakir þess að ákvörðun um æf-
ingasvæðið hefur ekki verið tekin
eru efasemdir vegna þess að einstaka
aðili telur mengunarhættu stafa frá
æfingum slökkviliðsmanna, einkum
þegar æft er aö slökkva olíuelda.
Mengunarótti þessi tengist beint
nýlegum mengunarslysum sem orð-
ið hafa á Suðumesjum.
Brunamálastofnun telur enga
mengunarhættu stafa af æfingum
slökkviliðs. Þegar olíueldur er notað-
ur er hann kveiktur í þróm sem
koma í veg fyrir að olían berist út í
umhverfið.
Bmnamálastofnun hefur farið þess
á leit að fá til starfsemi þessarar
gamiar byggingar á Vogastapa. Um
er að ræða byggingar sem ekki er
hægt að nýta til annarrar starfsemi.
Máhð er nú til umfjöllunar hjá heil-
brigðisnefnd á svæðinu og er búist
við greinargerð frá henni innan
skamms. Það er varnarmáladeild
utanríkisráðuneytisins sem tekur
endanlega ákvörðun í málinu.
-HV
Haglabyssan með lugt og sjónauka. DV-mynd Þórhallur
I dag mælir Dagfari
Túristatollur
Fjármálaráðherra hefur gefiö út
reglugerð. Það er ekki nýtt að ráðu-
neytin gefi út reglugerðir en í þetta
skipti er reglugerð fjármálaráö-
herra sérstaklega ánægjuleg. Hún
gengur nefnilega út á það að taka
toll af innfluttum matvörum sem
bakpokalýðurinn flytur með sér til
landsins af því hann tímir ekki aö
kaupa sér mat á íslandi. Hingað til
lands kemur mýgrútur af ferða-
mönnum á hveiju sumri. Margir
þeirra koma með Norrænu og flytja
þá með sér bíla og tæki og stóra
farma af fæði sem endist þann tíma
sem ferðamennimir dvelja hér á
landi.
Það er nógu slæmt að þessir túr-
istar flytji með sér bílana og komi
sér hjá því að leigja bíla hjá bíla-
leigum eða ferðast með rútum milli
landshluta. Margir þeirra hafa
meira að segja með sér bakpoka og
sníkja sér far á þjóðvegunum, ferð-
ast á puttanum eins og sagt er, og
komast næstum því ókeypis frá
dvölinni hérlendis, með nestið í
pokanum og tjald til næturgistinga.
Menn eru hér að byggja hótel í gríð
og erg og fara á hausinn af ein-
skærri fómfýsi gagnvart ferða-
bransanum og svo þegar kemur í
ljós að túristamir mæta alls ekki á
hótelunum, hvað þá að þeir borði
þar, þá er mælirirím auðvitað full-
ur. íslendingar era ekki að byggja
hótel fyrir sjálfa sig. Þeir em ekki
að fara á hausinn vegna sjálfra sín.
Öll ferðaþjónustan á íslandi er
undir því komin að ferðamennimir
meti það við íslendinga að þeir
byggja hótel með því aö þeir gisti
þar. Landbúnaðaiframleiðslan hef-
ur sama tilgang. íslenskir bændur
væra ekki að puða allt áriö við kýr
og kindur og íslenskir skattgreið-
endur væm ekki að greiða land-
búnaðarframleiðsluna niður ér eft-
ir ár nema til að framleiðslan sé
étin af þeim sem í landinu em
hveiju sinni. Kaninn vill ekki
borða kindaKjötíð og Evrópu-
bandalagiö ætlar að banna útflutn-
ing íslenska lambakjötsins og svo
halda túristamir að þeir komist
upp með það að éta sinn eigin inn-
flutta mat á meðan okkar eigin
framleiðsla hleðst upp óétin. Nei
takk, það er kominn tími til að setja
stopp á þessa misnotkun útlend-
inga á gestrisni íslensku þjóðarinn-
ar.
Eftir að fjármálaráðherra setur
toll á innfluttar matvörur út-
lenskra túrista sitja þeir við sama
borð og landinn. Hvaða sanngimi
er líka í því aö útlendingurinn fái
að éta ódýran dósamat og hræódýrt
grænmeti meðan við Islendingar
höfum ekki undan við að troða í
okkur rándýmm matvörum? Og
þaö hlið viö hlið. Lágmarkskrafan
er vitaskuld sú aö útlendingar étí
að minnsta kosti ekki ódýrari mat
en við sjálfir úr því að þeir em á
annað borð að þvælast hingað til
landsins fyrir slikk. Þeir em ekki
of góðir, túristamir, aö borga fyrir
sinn mat eins og aðrir.
Með því að setja toll á matinn,
sem útlendingamir flytja með sér
til landsins til að spara sér matar-
kaup hérlendis, er nokkum veginn
tryggt að íslensk feröamannaþjón-
usta getur kreist út úr feröalöngim-
um hveija þá krónu sem jjeir hafa
undir höndum. Matur á Islandi er
dýrari en nokkurs staðar annars
staðar og ef þetta fólk hefur áhuga
á aö kynnast íslenskri náttúru, ís-
lenskum lífsháttum og íslenskum
lifsstandard verður það að sjálf-
sögðu að borga það sem upp er sett
og búa við þau kjör sem íslendingar
sjálfir verða að búa við. Útiending-
ar fá ranga mynd af landi og þjóð
ef þeir sleppa við að greiða rétt
verð fyrir matinn. Það er lítið varið
í þann túristann sem þykist vilja
njóta feröalagsins en tímir svo eklti
að borga almennilega fyrir þann
mat sem hér er á boðstólum.
Einhver kann að segja að þetta
dragi úr ferðamannafjölda til
landsins. En hvað um það? Til
hvers erum við að byggja hótel
nema til að græða á því? Til hvers
erum við að framleiða mat nema
til að hann seljist? Og til hvers
halda menn að ferðabransinn sé
nema til að hafa eitthvaö upp úr
þeim fáráölingum sem hingað
flækjast fyrir tilviljun í þessa fjórar
vikur sem fært er um landið?
Ólafur Ragnar gerir rétt með því
að setja reglugerð um túristatoll.
Hann er að vemda landiö fyrir
óþarfa ágangi ferðamanna og hann
er aö efla neyslu á innlendri mat-
vælaframleiðslu ofan í fólk sem
tímir ekki að éta fyrir réttan prís.
Dagfari