Dagur - 02.03.1991, Blaðsíða 8

8 - DAGUR - Laugardagur 2. mars 1991
BABU - BABÚ
- rætt við Björgu Birgisdóttur, sigurvegara
í eldri fiokki smásagnasamkeppninnar
Jæja, þá eru úrslitin í smásagnakeppninni BABÚ - BABÚ
komin. Þátttakan var fremur dræm og voru sögurnar sem
bárust í keppnina af ýmsum toga. Dómnefndin fór vandlega
yfir sögurnar en hana skipuðu við umsjónarmennirnir ásamt
Stefáni Þór Sæmundssyni blaðamanni og rithöfundi. Við
komumst að þeirri niðurstöðu að smásagan „ Röddin “ eftir
„Anarkistann“ væri sú besta í eldri aldurshópnum (16-20).
„Anarkistinn“ reyndist vera tæplega 19 vetra menntskæling-
ur sem heitir Björg Birgisdóttir.
Við brugðum okkur heim til
Bjargar og spjölluðum við hana
um smásöguna hennar, bækur
o.fl.
Golli ljósmyndari tók síðan
mynd af stúlkunni og að lokum
afhentum við henni vegleg bóka-
verðlaun sem bókaútgáfan
Skjaldborg gaf til keppninnar.
Úrslit í yngri aldurshópnum
verða hins vegar ekki gerð kunn
fyrr en í næstu Unglingasíðu.
- Jæja Björg, hefurðu samið
mikið af smásögum?
Björg: Nei, ekki mikið.
- Er langt síðan þú byrjaðir að
skrifa smásögur?
Björg: Já, en ég hef aðallega
skrifað fyrir skólann, þessi smá-
saga er ein af þeim.
- Er langt síðan þú skrifaðir
hana?
Björg: Nei, um eitt ár.
- Og hvernig datt þér svo í
hug að senda hana í smásagna-
keppnina?
Björg: Ég átti hana inn í her-
bergi og sá keppnina auglýsta.
Svo leist kennaranum ágætlega á
hana og sagði að það væri verst
að vita til þess að hún myndi ryk-
falla einhversstaðar - þess vegna
þorði ég að senda hana inn.
- Það koma frekar dapurlegar
hugsanir fram í smásögunni, eru
þær þínar eigin?
Björg: Ég veit vel að hún er
frekar þunglyndisleg. Auðvitað
er þetta allt eitthvað sem mér
hefur dottið í hug. Ég hef lent í
að finnast þetta sjálf, en ekki
svona dagsdaglega. Svo ýkir mað-
ur kannski svona til að ná fram
skýrari mynd.
- Hvernig er svo að vera vinn-
ingshafinn?
Björg: Það er alveg ágætistil-
finning. Ég var mjög hissa þegar
ég frétti úrslitin.
- Er þetta hvatning til frekari
skrifta?
Björg: Já, það getur vel verið!
Annars á ég ekki svo auðvelt
með að skrifa nema ég þurfi þess.
Stundum dettur mér samt í hug
að setjast niður og skrifa en það
er sjaldan. En gera það ekki allir.
Ég held að það prófi allir að
skrifa.
- Hvernig vinnurðu svona
sögu?
Björg: Ég skrifa niður setning-
ar sem koma upp í hugann. Svo
raða ég hugmyndunum saman og
bæti inn í. Þegar beinagrindin er
komin þá skrifa ég söguna. Þetta
er allt mjög hrátt fyrst svo að
maður reynir að lífa upp á þetta.
- Stefnirðu á einhverjar fleiri
samkeppnir?
Björg: Nei. Ég stefni nú ekki
beinlínis að því að verða rit-
höfundur, a.m.k. eins og er.
- Af hverju skrifarðu svona
Björg Birgisdóttir, vinningshafi í eldri flokki smásagnasamkeppni unglingasíðunnar, BABÚ-BABÚ. Mynd: Goiii
sögur?
Björg: Það er enginn annar
vettvangur til þess að tala um
hluti eins og í þessari sögu. Þetta
er ekkert sem maður talar um
nema bara við einstaka mann-
eskjur.
Það sem ég skrifa eru oftast
vangaveltur sem ég losna ekki við
nema að ég skrifi þær niður.
- Lestu mikið af bókum?
Björg: Já, frekar. Ég les mikið
á sumrin en á veturna les ég lítið
annað er skólabækurnar.
- Áttu uppáhaldshöfund eða
uppáhaldsbók?
Björg: Nei, ekki sem ég man
eftir í augnablikinu. Mér finnst
höfundurinn ekki skipta svo
miklu máli, annaðhvort er bókin
góð eða ekki. Ég les þó frekar
eftir útlenda höfunda en
íslenska. Mér finnst íslenskir
höfundar ekki jafn áhugaverðir.
- Lestu mikið af smásögum?
Björg: Já, ég hef lesið nokkuð
af þeim, meira að segja eftir
íslenska höfunda. Ég á einhver
smásagnasöfn.
- Heldurðu að það sé mikill
munur á því að skrifa smásögu og
að skrifa heila bók?
Björg: Já, ég held að það geti
verið erfitt að halda athygli les-
andans og að hafa eitthvað að
segja í heila bók. Oft held ég
smásöguformið sé skemmtilegra.
Þá er hægt að skrifa um eitt mál
án þess að vera með nokkrar
málalengingar. Ég myndi frekar
skrifa margar smásögur heldur en
eina bók.
Röddin
Framtíö. Hennar framtíö. Ekki
fannst henni þetta vera glæsileg orö.
Henni fannst nógu erfitt „aö vera“,
svo ekki væri nú talað um „aö vera“
í 50 ár í viöbót. Hálfa öld. Eöa
lengur. 60 ár kannski! 60 ár föst í
eigin hugarheimi. Þaö var þaö sem
henni fannst verst. Aö vera föst inni í
sjálfri sér. Geta ekki skroppið í hug
Jóns Jónssonar og séð lífið meö
hans augum. Litið á tilveruna frá öðr-
um sjónarhóli. Bókstaflega. Hún var
aldrei ánægt núna. Eða hamingju-
söm. Hvaö ef hún yröi þaö nú aldrei?
Eru ekki allir sífellt aö leita aö ham-
ingju? Hvað ef hún leitaði í 60 ár en
fyndi svo aö lokum ekki neitt? 60 ár
aö bíöa eftir einhverju sem aldrei
kæmi. Allt sem við gerum og hugs-
um eru ákveðnar efnabreytingar.
Kannski var hún bara ekki með ham-
ingjuhormón í sér.
Ef hún minnist á þaö viö einhvern
að hún, 18 ára stelpan, sæi ekki til-
gang meö lífinu. Að hana vantaði
eitthvaö... hún vissi ékki hvaö en
eitthvað til að koma lífinu á braut.
Þess viröi að fylgja. Þá spyr þessi
einhver: „Hvað er að? Hvað kom
fyrir? Er það einhver strákur? Geng-
ur þér illa í skólanum?“ En þaö er
ekki þetta. Heldur allt. Þaö vantar
eitthvaö til aö ýta burt flækjunni sem
„a//f“ myndar. Þetta litla í kringum
hana sem fer í taugarnar á henni,
gerir hana pirraöa og reiða. Gerir
hana sorgmædda. Heimskt fólk sem
er sífellt að drepa eöa skipa öörum
aö drepa. Sifjaspell og fíkniefna-
neysla. Ástandiö í Suöur-Ameríku.
Fátækt. Skilningsleysi og eigingirni.
Og svo margt fólk sem finnur til. Allt
þetta veröur aö einu æxli. Órjúfan-
legri heild. Allur heimurinn viröist
leggjast ofan á hana og vera að
kæfa hana. Draga úr henni allan
mátt. Læsa skítugum krumlunum
um hálsinn á henni og þrýsta aö. En
hún getur ekki dáiö. Hún er föst.
Neydd til aö vera til. Föst meö sekt-
arkennd. Full af vanmætti. Máttlaus.
Hún hristir hausinn. „Af hverju get
ég ekki hætt aö hugsa", segir hún
við sjálfa sig. Verða ekki allir vitlausir
á endanum á þessu sífellda röfli og
pælingunum í hausnum á okkur?
Þaö væri svo gott aö geta haft
hljótt þarna uppi í smástund. Gera
ekkert nema anda. Og þá hvílast
fullkomlega. Geta svo byrjað aftur
eins og maöur hafi skolaö ruglinu
burt. Hreinsiö til. En þaö er ekki
hægt. Litla röddin okkar heldur alltaf
áfram. Malar. Röflar. Rífst og
skammast. Hlær og grætur. Oft
samtímis. Þaö er svo skrýtiö. Þegar
hún fær sorglegar fréttir fara tilfinn-
ingarnar allar í hnút og hún veit ekki
sjálf hvernig líkami hennar mun
bregðast við. Hvaöa efnabreytingar
veröa ofan á.
Meö alla þessa flækju inn í sér
þarf hún aö fara á fætur á hverjum
morgni og leika hlutverk „venjulegu
manneskjunnar“. Hlutverk sem flest-
ir leika en enginn er. Allir eru ein-
stakir. Hlutverk „venjulegu mann-
eskjunnar". Vera kurteis. Brosa.
Hlæja. Hlusta. Og svona verður
þetta í 60 ár í viöbót. Svona sér hún
framtíðina fyrir sér. Tímann þar til
hún deyr. Hún heldur áfram aö leita
aö... einhverju. Og litla röddin heldur
áfram aö mala. Endalaust.