Þjóðviljinn - 13.11.1976, Blaðsíða 12
12 SÍÐA — ÞJÖÐVILJINN Laugardagur 13. nóvember 1976
Skrifiö
eða
hringið.
Sfmi: 81333
Fáein orð um skattamál
Kjarabarátta launa-
stéttanna er eitt þeirra
verkefna, sem verkalýðs-
félögin verða að sinna,
enda beinir aðilar að gerð
launasamninga. í verð-
bólguþjóðfélagi sem okk-
ar, verður hún að vonum
jafnan og endalaust ofar-
lega á baugi.
Mér viröist reynsla undanfar-
inna ára hafa verið sú, að þegar
kjarasamningar hafa verið
gerðir, hafi i fyrstu þótt sjálf-
sagt að bæta sérstaklega kjör
hinna lægst launuðu, en þegar
upp er staðið hefur raunin ávallt
orðið sú, að þeir, sem mest
höfðu launin fyrir, fengu flestar
krónurnar i kjarabætur.
Raunin verður þessvegna ætið
sú, að svonefndar kjarabætur
þeirra lægst launuðu brenna þar
afleiðandi fyrstar upp i dýr-
tiðareldinum.
En það, sem ég ætlaði að ræða
hér er þáttur, sem snertir
kjarabaráttuna almennt og þó
öðrum fremur hinar svokölluðu
vinnandi stéttir, en þar á ég við
það fólk, sem tekur laun fyrir
vinnu sina og hefur engan rekst-
ur með höndum. bað er þetta
fólk, sem hlýtur að tiunda allar
sinar tekjur og borga af þeim
skatta og skyldur, eins og lög
gera ráð fyrir.
Þó að maður tali nú ekki um
bein skattsvik, sem auðvitað er
hreinn þjófnaður, þá virðist mér
skattalöggjöfin svo meingölluð,
að stórum hópi gjaldþegnanna
er gefin opin leið til að sleppa
við opinber gjöld i stórum stil.
beim fjárhæðum, sem þannig
koma ekki til skila, er svo jafn-
að niður á hina, sem eftir eru, og
þeir verða þvi að bera þyngri
byrðar en ella væri.
Hin svonefnda fyrningar-
regla, ásamt verðbólgunni,
spannar sérstaklega inn i
skattamál með svo hrikalegum
hætti, að ekki er viðunandi. Svo
nefnd séu dæmi til skýringar
þessu atriði má nefna fyrirtæki,
sem fyrir 10 árum var byggt upp
fyrir 10-15 millj. kr. og var ný-
lega selt fyrir 70 millj. Rekstr-
artekjur f-yrirtækisins hafa ekki
skilað sköttum til rikis og bæjar
þau ár, sem það var rekið, fyrn-
ingarreglan sér fyrir þvi. Niður-
staðan verður sú, að eigendur
fyrirtækisins hafa i skattlausar
tekjur 55-60 millj. kr. Nú vil ég
ekki fortaka, að fyrningarregl-
an eigi engan rétt á sér, en þeg-
ar eignaskipti verða og stór-
eignir verða til, m.a. vegna
fyrningarreglunnar, sýnist mér
sjálfsagt að þær tekjur verði
skattlagðar á sama hátt og
launatekjur. Það er að minum
dómi engin ástæða til að byggja
upp skattakerfi, sem gerir
braskaralýð, sem með einhverj-
um hætti hefur aðgang að spari-
fé almennings, tækifæri til að
klófesta það með slikum hætti.
Mér ^finnst að verkalýðshreyf-
ingin', með stjórn Alþýðusam-
bands Islands i broddi fylking-
ar, hafi ekki sinnt þessum
óbeina þætti kjarabaráttunnar
sem skyldi og skora ég hér með
á fulltrúa Vestmannaeyja á 33.
þingi ASÍ að beita áhrifum sin-
um i þessu máli.
Annað atriði, sem gengur i
svipaða átt, er að margir þeir,
sem hafa einkarekstur með
höndum, geta fært einkaneyslu
sina sem tap á rekstrinum og
sleppa þvi við að greiða skatta
og útsvar, enda þótt við blasi, að
þeir hafi rúm fjárráð og það
langt umfram hina, sem borga
skatta og skyldur af hverri
krónu.
Hér er aðeins minnst á tvö
dæmi um það ranglæti, sem
skattalöggjöfin býður upp á og
mönnum finnst illt að þola, en af
nógu er að taka. Að lokum vil ég
minna á, að nú munu 10 ár liðin
siðan skipuð var nefnd til að
vinna að staðgreiðslukerfi
skatta. Ég tel mikilsvert að það
Frá Vestmannaeyjum.
mál nái fram að ganga sem
fyrst, ekki sist vegna þess, að
hér eru oft miklar sveiflur i
launatekjum og svo mundi slik
löggjöf flýta fyrir innheimtu til
þeirra, sem gjöldin eiga að fá.
Jónas Guðmundsson,
Vestmannaeyjum.
Líkjast fremur skurð-
um en akvegum
— Kennsla féll niður i barna-
og gagnfræðaskólanum hér á
mánudaginn, sagði fréttaritari
Þjóðviljans á Eskifirði, Hrafn
Jónsson, i viðtali við blaðið
nýlega. Kennarar munu hafa
setið á fundi og rætt kjaramál
sin.
Veðurfar
I byrjun október skipti um
veðurlag hér hjá okkur, eftir
einmuna gott og þurrviðrasamt
sumar. Fór þá að rigna og var
mjög úrfellasamt allan október-
mánuð. Samt hafa hlýindin
haldist og varla komið nokkur
frostnótt og aðeins litilsháttar
fölnað, svona ofan i miðjar hlib-
ar.
Rjúpnaveiði
Strax hinn 15. okt. hófust hér
rjúpnaveiðar. Menn hafa verið
nokkuð misjafnlega fengsælir
eins og gengur en sagt er, að
meira sé af rjúpunni en undan-
farin ár. Þeir veiðnustu eru
búnir að hafa eitthvað á annað
hundrað fugla og mesta dags-
veiði hjá einum manni, sem ég
veit um, voru 80 rjúpur. Aöal-
Enn um
Eykon og
hrútinn
Eykon hrútinn elti út
og ætlaði að stúta
í blóra.
Kvaðst ei lúta lagahnút
en langa að múta Dóra.
G.K.
veiðisvæðin eru á öxi og Jökul-
dalsheiði.
Útgerð
Annar togarinn okkar,
Hólmatindur, er nýkominn úr
tveggja mánaða viðgerð. Þvi
hefur verið hér nokkru minni at-
vinna en oft áður. Má glöggt af
þvi marka hvert lifakkeri skut-
togararnir eru hinum minni
sjávarplássum. Hinn togarinn,
Hólmanes, hefur aflað misjafn-
lega og menn hafa það á orði, að
samningar Geirs og Co. við
breta og vestur-þjóðverja séu
farnir að segja til sin i minnk-
andi afla fyrir Austurlandi.
Tveir bátar hafa verið á neta-
veiðum og aflað sæmilega. Sex
minni bátar hafa stundað linu-
veiðar. Gæftir hafa verið stop-
ular en reitingsafli hefur verið
hjá minni bátunum þegar gefið
hefur.
Sæborg var á sildveiðum fyrir
Suðurlandi og aflaði i sinn
kvóta. Fór svo i Norðursjóinn.
Báturinn lagði sildina upp hér á
Eskifirði og voru saltaðar af
honum 1600 tunnur. Á annari
söltunarstöð hér, Auðbjörgu,
voru saltaðar 4.300 tunnur.
Af Héraði
Bændur á Héraði njóta veður-
sældarinnar eins og aðrir. Uppi
á Efra-Jökuldal var unnið að
jarðabótum a.m.k. fram undir
mánaðamótin okt.-nóv. og er
fátitt að unnt sé að stunda þá
vinnu svo lengi á þessum árs-
tima. Eru bændur þar efra litið
farnir að taka af fé nema þá
lömb og hrúta, enda ekki ástæða
til.
Övenjuvel smalaðist I
göngum i haust a.m.k. miðað
við siðari ár þvi iðulega hafa
komið fjárskaðaveður um
miðjan sept. eða fyrr. En nú eru
heimtur góðar og dilkar vænir.
Barnaskólahús
1 sumar var hafin bygging á
barnaskólahúsi fyrir Jökulsár-
Eskifjörður
hlið og Hróarstungu. Er skóla-
húsið reist skammt innan við
Fossvelli. Búið er að steypa upp
neðri hæðina. Gert er ráð fyrir.
heimangöngu i skólann, en
aðstaða er þó fyrir einhverja
heimavist.
Bygging þessa skólahúss er
verulegt átak fyrir ekki fjöl-
mennari sveitarfélög en þau,
sem þarna eiga hlut að máli, en
hinsvegar er það mjög mikil-
vert fyrir þessar sveitir að fá
skóiann heim til sin i stað þess
að þurfa aö senda börnin burtu
yfir háveturinn, margra kiló-
metra leið.
Slæmir vegir
Mér finnst ástæða til þess að
vekja athygli á ástandi veganna
á Efra-Jökuldal. Þar má nú enn,
á þvi herrans ári 1976, finna
vegarkafla, sem eru um það bil
einum metra lægri en
umhverfið. Væri raunar sönnu
nær að kalla þetta skurði en
vegi. Auðvitað verða slikir
„vegir” ófærir i fyrstu snjóum
og svo vegna aurbleytu fram
eftir öllu sumri.
Það vakti og furðu mina i
haust er ég fór yfir Hellisheiði,
sem liggur á milli Jökulsárhlið-
ar og Vopnafjarðar, að vegurinn
þar er að verða ófær vegna van-
hirðu. Það eru a.m.k. þrjú ár
siðan að nokkurri krónu hefur
verið varið til viðhalds á þeim
vegi, sem þó er stysta, og ætti
að vera yfir sumartimann, jafn-
framt greiðfærasta leiðin milli
Héraðs og Vopnafjarðar, og er
mjög vinsæl ferðamannaleið.
Þetta eru aðeins tvö dæmi af
ótal mörgum, sem hægt væri að
nefna, um algjöran skilnings-
skort stjórnvalda á þörf fólksins
i hinum dreifðu byggðum fyrir
hliðstæða þjónustu þeirri, er
sjálfsögð þykir t.d. suður á
Reykjanesi. Væri það verðugt
verkefni fyrir þingmenn þessa
landshluta, að reyna að ná ein-
hverju af þeim miljörðum, sem
ætlaðir eru til hraðbrauta á
næsta ári og verja þeim til
vegabóta austanlands.
—mhg
Urnsjón: Magnús H. Gíslason