Dagblaðið - 10.01.1980, Blaðsíða 6
6
DAGBLAÐIÐ. FIMMTUDAGUR 10. JANÚAR 1980.
Sameinuðu þjóðimar um Afghanistan:
Allsherjarþingið boðað
Allsherjarþing Sameinuðu þjóð-
anna hefur verið kallað saman til
skyndifundar í dag. Á þar að ræða
málefni Afghanistan og íhlutun
Sovétríkjanna þar. Er þetta í beinu
framhaldi af afgreiðslu málsins í
Öryggisráðinu en þar beittu Sovétrík-
in neitunarvaldi til að koma í veg
fyrir samþykkt tillögu þar sem þess
var krafizt að þeir drægju herlið sitt
til baka úr Afghanistan.
Með sérstakri samþykkt í Öryggis-
ráðinu var í gærkvöldi samþykkt með
þrettán atkvæðum gegn tveimur mót-
atkvæðum að málið skyldi tekið upp
á Allsherjarþinginu. Aðeins Sovétrík-
in og Austur-Þýzkaland greiddu at-
kvæði á móti, Afríkuríkið Zambía
sat hjá. Þar sem þarna var um að
ræða tillögu um umræðuform gilti
neitunarvald stórveldanna fimm ekki
við afgreiðslu þessa máls hjá Öryggis-
ráðinu eins og oftast er. Þessi máls-
meðferð er mjög óvenjuleg á vett-
vangi Sameinuðu þjóðanna og hefur
að sögn ekki verið beitt nema fimm
sinnum áður i sögu samtakanna.
Fulltrúi Sovétríkjanna, Oleg
Troyanovsky, réðst harkalega á
Bandaríkin og Kína og sakaði þau
um að misnota Sameinuðu þjóðirnar
í áróðursskyni i þessu máli. Væri
málatilbúningur vegna Afghanistan-
málsins ekkert annað en filraun til að
færa heimsveldisbaráttuna inn á vett-
vangsamtakanna.
í fyrri umræðum um íhlutun
Sovétmanna í Afghanistan sagði
utanríkisráðherra hinnar nýju ríkis-
stjórnar í landinu, sem er undir for-
ustu marxistans Karmals, að
sovézkur her hefði komið til landsins
samkvæmt ósk stjórnarinnar þar.
Fulltrúi Filippseyja í Öryggisráð-
inu sagði, er hann bar fram tillögu
um meðferð málsins fyrir Allsherjar-
þinginu, að allt yrði að gera sem
auðið yrði til að deilurnar um
Afghanistan breyttust ekki í alvar-
Iegri átök milli risaveldanna tveggja.
Oleg Troyanovksy, aðalfulltrúi
Sovétrikjanna hjá Sameinuðu
þjóðunum, á í vök að verjast þessa
dagana. Hann ásakar nú Bandarikin
og Kina fyrir misnotkun á
Sameinuðu þjóðunum vegna and-
stöðu við ihlutun Sovétrikjanna í
Afghanistan.
Óbreyttir
í stjóm
í El Salvador
Þrír óbreyttir borgarar hafa nú
verið skipaðir í ríkisstjórn hersins
í E1 Salvador og virðist þvi eitt-
hvað vera að losna um stjórnar-
kreppu, sem þar hefur staðið
síðan í fyrri viku. Þá sögðu allir
bœgarar sig úr stjóminni vegna
afskipta hersins af vinnudeilum.
Einnig var krafizt afsagnar eins
ráðherranna, óvinsæls kaupsýslu-
manns. Hann hefur nú látið a/
embætti. '
Minningar-
ganga
í Panama
Þúsundir Panamabúa fóru í
gær í minningargöngu um svæði
það er tilheyrir Panamaskurðin-
um til að minnast þess aéj sextán
ár eru liðin frá því þar urðu
miklar óeirðir og tuttugu dg einn
maður féll og nokkur hundruð
særðust. Gangan var skipulögð af
stúdentum og stjórnvöldum og
átti einnig að fagna því að
Panama tekur við stjórn skurðar-
ins að fullu úr höndum Banda-
ríkjamanna árið 2000. Samninga-
viðræður hófust skömmu eftir
óeirðirnar miklu og laúk árið
1977. Hefur samkomulag stjórna
ríkjanna verið mjög gagnrýnt í
báðum löndunum.
Skæruliðar þjóðernissinnaðra múhameðstrúarmanna i Afghanistan munu hafa fjölbreytt úrval vopna en ekki allt af nýjustu
árgerðum. Gott dæmi um það er eldflaugabyssan á myndinni, sem er ættuð frá Sovétrfkjunum og þótti kostagripur i siðari
heimsstyrjöldinni en ætti nú helzt heima á safni að sögn herfróðra manna.
Systir keisarans
reiðist Waldheim
Ashraf Pahlavi prinsessa, tvíbura-
systir fyrrum íranskeisara, réðst í
gær harkalega á Kurt Waldheim,
aðalritara Sameinuðu þjóðanna,
fyrir gagnrýni hans á fyrri stjórn
bróður hennar í íran.
Waidheim hafði í viðræðum gefið í
skyn að mannréttindi hefðu verið
brotin á valdatima keisarans. Prins-
essan, sem í tiu ár var fulltrúi írans
hjá Sameinuðu þjóðunum, sagði að
furðulegt væri að aðalritarinn hefði
þagað yfir þessum grunsemdum
sínum þangað til núna. Hann hefði
aldrei minnzt á þessi mannréttinda-
brot við sig þó þau hefðu margsinnis
hitzt. Prinsessan spurði hvort þá
hefði-ekkert verið að marka allt það
hrós sem Waldheim hefði látið falla
um sig og bróður sinn keisarann.
Kurt Waldheim aðalritari fór fyrir
nokkru í ferð til íran til að ræða við
núverandi valdhafa þar. Var honum
tekið fálega og var lítið við hann
rætt. Hins vegar var dreift opinber-
lega af honum myndum þar sem
hann er að kyssa hönd keisarasystur-
innar. Höfðu fylgismenn Khomeinis
myndina sem tákn um afstöðu Wald-
heims til nýju stjórnarinnar í landinu.
ÁHRIFBRÉS-
NEFS MINNI?
Svo virðist sem Brésnef forseti
'Sovétríkjanna hafi ekki haft þau
áhrif sem hann vanalega hefur haft
við ákvörðun um íhlutunina í málefni
Afghanistan. Kom þetta fram i máli
háttsetts starfsmanns í bandaríska
utanríkisráðuneytinu í gær.
„Hlutur Brésnefs er nú annar en
hann var áður, þegar full heilsa gerði
honum kleift að taka fullan þátt i
ákvarðanatöku og öðrum stjórnar-
störfum,” sagði starfsmaðurinn.
Hann bætti því þó við að þetta
mundi á engan hátt breyta afstöðu
Bandaríkjastjórnar til málsins.
Tilkynnt var í gær að Carter
Bandaríkjaforseti hefði tekið fyrir
sölu á ýmsum háþróuðum tæknibún-
aði til Sovétrikjanna vegna íhlutunar
þeirra i Afghanistan. Hafnarverka-
menn á austurströnd Bandaríkjanna
hafa einnig tilkynnt að þeir muni
ekki afgreiða sovézk skip né önnur
þau skip sem flyttu farm að eða frá
Sovétríkjunum.
Áður hefur verið tilkynnt í Banda-
rikjunum, að kornsala til Sovétrikj-
anna verði bönnuð, sendimenn þeirra
hafa verið reknir heim, fullgildingu
Salt II samkomulagsins hefur verið
frestað og menningarsamskiptum
hætt.