Dagblaðið - 22.01.1980, Blaðsíða 15

DAGBLAÐIÐ. ÞRIÐJUDAGUR 22. JANUAR 1980.:
Heimsókn í sendiráð íslands í Osló:
15
s
ÞAR LEITA BISNESSMENN OG SKÓLA-
KRAKKAR EFTIR UPPLÝSINGUM
— spjall við Pál Ásgeir Tryggvason sendiherra
Vandræðalitið var að finna
íslenzka sendiráðið í Noregi þegar ég
ráfaði um miðborg Osló síðasta
föstudag liðins árs. Miðborgin iðaði
af lífi. Óli Norðmaður geystist milli
búða með helgar- og áramótastressið
greypt i andlitsbjórinn. Meira að
segja í búðarápi klæðist Óli
Nor,ðmaður trimmgalla eða skíða-
dressi. Og hefur gjarnan bakpoka
hangandi á hryggnum. Heilbrigðið
lekur af Nojurum. Mér iétti þó
stórum þegar ég sá að „Ríkin” þeirra
voru troðfull út að dyrum. Sums
staðar jafnvel biðraðir út á götu.
Einhver hluti þessarar þjóðar,
imyndar hreysti, sports og
edrúmennsku, ætlaði greinilega að
halda upp á áramótin eins og siðuðu
fólki sæmir. Mér létti.
Sendiráðið er til húsa við
Stórþingsgötu númer 30, í hjarta
Oslóborgar. Norska utanríkis-
ráðuneytið er nokkur skref þar frá.
Stutt fyrir sendimennina okkar að
rölta yfir til Frydenlunds utanríkis-
ráðherra og skjóta að honum orði.
Ég kom hálftíma of snemma i
sendiráðið Það gat ekki gengið að
blaðamaður mætti fyrir umtalaðan
tima í viðtal. Það kæmi óorði á
blaðamennsku. Ég ákvað að eyða
hálftímanum á veitingahúsi neðar í
götunni yfir kollu af ágætu öli sem
heitir Frydenlund, alveg eins og utan-
ríkisráðherrann. Gustukaverk væri
nú af ráðherranum að koma með
svosem einn kassa af nafna sinum til
að væta kverkar á yfirvofandi rifrild-
isfundum stjórnmálamanna um Jan
Mayen. Þá myndi Ólafur Ragnar
kannski fyrirgefa Frydenlund ráð-
herra ýmsar gamlar syndir.
Vel til hafður maður á næsfa
borði át hamborgara með brúnuðum
kartöflum. Ekki dugði minna en heil
flaska af rauðvíni til að koma
næringunni niður. Einkennileg mál-
tíð það.
Og þá var klukkan orðin þrjú og
mál að banka upp á hjá þeim
sendimönnum í númer þrjátiu.
Upplýsingaöflun
vegna viðskipta
„Hvort við gerum ekki annað en
að sitja í kokkteilboðum? Jú, jú. Það
eru ólíklegustu verkefni sem rekur á
fjörur hjá okkur sem störfum í
sendiráðunum.”
Viðmælandinn er Páll Ásgeir
Tryggvason sendiherra Islands í
Osló. Hann fórnaði síðustu klukku-
stund vinnudagsins — og þar með
síðustu vinnustund ársins — til að
spjalla við Dagblaðið.
„Viðtöl við blaða- og fréttamenn
eru eitt af þeim verkefnum, sem við
þurfum oft að sinna hér. Hingað er
mikið hringt frá blöðum, útvarpi og
sjónvarpi. Sérstaklega hefur þetta
aukizt eftir að Jan Mayen-málið varð
„heitt”. Áhuginn fyrir íslandi óx líka
almennt þegar Jan Mayen komst í
sviðsljósið.
Upplýsingastarfsemi hvers konar,
bæði fyrir Norðmenn og íslendinga,
er fyrirferðarmest á dagskránni
hérna. Mest er leitað eftir
upplýsingum í sambandi við
viðskiptamál. Norðmenn vilja
komast í viðskiptasambönd heima.
Og íslendingar vilja komast í sam-
bönd hér.”
Atli Rúnar
Halldórsson
Þegar hér var komið sögu brá
'kendiherrann sér fram og kom til
baka með fangið fullt af umslögum.
„Hérna getur þú séð sýnishorn af
bréfum sem sendiráðinu berast.
Þau eru frá skólakrökkum víðs veg-
ar að i Noregi. Krakkarnir vilja fá
upplýsingar um Island til að nota í
skólanum. Við reynum að svara öllu
þessu eftir beztu getu með stöðluðum
upplýsingum.”
Páll Ásgeir heldur áfram: „Undan-
farið höfum við unnið mikið fyrir
olíunefndina á íslandi. Útvegað upp-
lýsingar, pantað viðtöl við áhrifa-
menn hér og þar fram eftir götum.
Gagnaöflun hvers konar fyrir stjórn-
völd heima er stór þáttur i starfi
sendiráða.
Við sitjum margs konar fundi
fyrir íslands hönd. Ég mætti til
dæmis fyrir hönd Ólafs Jóhannes-
sonar á samstarfsráðherrafund
Norðurlanda um daginn. Og á annan
fund um aðstoð við frumbyggja í
Skandinaviu.”
Verðlaunaafhending
á hestamóti
Dæmi um annað sem þú hefur
þurft að sinna í starfinu?
„Þar er af ýmsu að taka. Ég hef
auðvitað oft átt viðræður við norska
ráðherra og aðra forystumenn i
þjóðlífinu. Það tilheyrir.
Nú, í októberbyrjun brá ég mér til
Póllands og afhenti trúnaðarbréf sem
sendiherra íslands þar í landi. Það
var verulega eftirminnileg ferð. Ég er
líka sendiherra i Tékkóslóvakíu, en
þeir hafa ekki enn boðað mig þangað
til að afhenda trúnaðarbréfið. Það
hlýtur þó að verða á næstunni.
Um daginn var stofnað
íslendingafélag í Drammen. 70
manns gengu i félagið. Ég var þar
staddur á fundinum og flutti ávarp.
Þá get ég nefnt þér fyrirlestur i
Krigsskolen, skóla fyrir norska
liðsforingja. Fyrirlesturinn fjallaði
um öryggismálapólitík íslands og
samskipti tslands og Bandaríkjanna.
Á eftir voru leyfðar fyrirspurnir.
Spurningarnar urðu miklu fleiri en
hægt var að veita svör við á þeim
tveimur klukkutímum sem ætlað var
í þennan dagskrárlið. Sams konar
fyrirlestur ætla ég að flytja i For-
svarsskolen, varnarmálaskóla Nor-
egs, 17. janúar.
Svo enn fleira sé nefnt, þá afhenti
ég verðlaun á kappreiðum í Skien
samkvæmt beiðni hestamanna-
félagsins þar. 100 íslenzkir hestar
með norskum knöpum kepptu á
mótinu. Mér er sagt að í Noregi séu
alls um 2000 islenzkir hestar.”
80 sendiherraveizlur
Samskipti erlendra sendiherra i
Osló innbyrðis. Eru þau mikil?
„Já, talsverð. Hér eru um 40
erlendir sendiherrar, þar af 20 sem
eru sendiherrar á Islandi líka. Þeir
hringja oft til mín og leita upplýsinga
og frétta. Þá hef ég mikil samskipti
við sendiherra Póllands og
Tékkóslóvakiu í Osló í sama tilgangi.
Ég hef hitt alla erlendu
sendiherrana í borginni. Það er hefð,
að þegar nýr sendiherra kemur, þá er
skipzt á heimsóknum. Ég fór i 40
heimsóknir til kollega minna og þeir
komu, einn í einu, i heimsókn hingað
til mín. Það gerir 80 heimsóknir i
allt!”
Fjarriti sendiráðsins er „liftaug” þess við utanrikisráðuneytið i Reykjavik. Dag-
lega berast með honum upplýsingar, skilaboð og helztu fréttir að heiman. Þegar
myndin var tekin kom frétt um að stjórnarmvndunarboltinn hafi hafnað hjá Geir
Hallgrimssyni.
Páll Ásgeir Tryggvason sendiherra á skrifstofu sinni. Hann kom til starfa i Osló i
mai 1979.
f móttökuherberginu i sendiráðinu geta gestir kfkt 1 dagblöð frá tslandi. Og kortið á veggnum er ætlað þeim sem eru búnir
að gleyma hvernig skerið okkar er i laginu. DB-myndir: ARH.
Mestur hitinn
á Vesturlandinu
Páll Ásgeir kom til Osló í
maíbyrjun á liðnu ári. Áður starfaði
hann í utanríkisráðuneytinu i Reykja-
vik. Þar áður hefur hann starfað í
sendiráðum íslands i Stokkhólmi og
Kaupmannahöfn. Ég spurði hann
hvort hann fyndi mun á því að
dvelja i þessum þremur
höfuðborgum Norðurlanda: Osló,
Kaupmannahöfn og Stokkhólmi.
„Það er notalegt að vera í þeim
öllum. Ég get ómögulega gert þar
upp á milli.
Munur á þjóðunum? Já, menn
taka til dæmis eftir því að Norðmenn
leggja mikið upp úr útiveru og
heilbrigðu liferni. Danir eru
nægjusamir og sparsamir, Norðmenn
eru það reyndar á sinn hátt líka.
Kaupmannahöfn skar sig úr að
því leyti að hún er heimsborg. Leiðir
ferðalanga liggja um Kaupmanna-
höfn. Hún er miðstöð.”
Áttu von á að álag á ykkur hér eigi
eftir að aukast enn, ef Jan Mayen-
málið kemst aftur í sviðsljósið?
,,Má ekki búast við því? Annars
gera menn sér ef til vill ekki grein
fyrir að Noregur er mjög stórt land.
Áhuginn fyrir Jan Mayn er mis-
munandi eftir landshlutum. Þeir eru
heitastir á Vesturlandinu: í Álasundi,
Haugasundi og þar um slóðir.
Oslóarbúar hafa annars konar áhuga
á málinu. Beinir hagsmunir spila ekki
inn í hjá þeim.”
Vaxandi
samskipti
„Trú mín er sú, að i framtiðinni
vaxi samskipti íslands og Noregs ört.
Noregur er á góðri leið með að verða
olíuveldi. Það gæti átt eftir að koma
íslandi til góða fyrr en síðar.
Þjóðirnar eiga öflugt samstarf á
iðnaðarsviðinu nú þegar, það er með
Grundartangaverksmiðjunni. Ekki er
ólíklegt að slíkt samstarf aukist enn,
ef góð reynsla fæst af verk-
smiðjunni.”
Hér var mál að setja punkt, þakka
fyrir sig og kveðja. Klukkan var farin
að rölta fimmta timann og vinnu-
dagurinn í sendiráðinu á cnda.
Fólkinu á götunni hafði fækkað
að mun. Óli Norðmaður var liklega
kominn heim til að tygja sig til ferðar
i fjallakofa fjölskyldunnar. Þar
skyldi eyða áramótunum í hugguleg-
heitum, skiðaferðum, gönguferðum
og öðru álíka heilbrigðu.
Hvað ætli mörg prósent af norsku
þjóðinni hafi eyðilagt áramótin með
ótimabærri heilsurækt?
Það var spurningin sem ég velti
fyrir mér í biðröðinni í norsku
„Ríki” skömmu síðar. Þar fannst
mér ég loksins spila á heimavelli á