Vísir - 28.07.1973, Blaðsíða 6

6
Vlsir Laugardagur 28. júli 1973.
VÍSIR
Otgefandi:-Heykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjórnarfulltnli: Valdimar H. Jóhannesson
y Auglýsingastjóri: Skúli G. Jóhannesson
Auglýsingar: Hverfisgötu 32. Simar 11660 86611
Afgrei&sla: Hverfisgötu 32. Simi 86611
Ritstjórn: Sf&umúla 14. Slmi 86611 (7,llnur)
Askriftargjald kr. 300 á mánuöi innanlands
i lausasölu kri 18.00 einfakib.
Blaöaprent hf.
Nú gilda bara 200 mílur
Fimmtiu milna fiskveiðilögsaga er þegar orðin
úrelt. Ekkert riki heimsins virðist hafa áhuga á
að gera slika lögsögu að alþjóðlegri reglu. Það er
mun viðtækari landhelgi, sem nú er deilt um á
vettvangi Sameinuðu þjóðanna.
1 grófum dráttum skiptast riki heimsins i tvo
flokka. Annars vegar eru siglingarikin, sem vilja
frjálsar siglingar inn að tólf milum og um öll
þröng sund. Hins vegar eru þróunarrikin, sem
vilja 200 milna efnahagslögsögu, er felur i sér
bæði fiskveiðilögsögu og námuvinnslulögsögu.
Svo virðist sem hægt sé að samræma þessi tvö
sjónarmið með þvi að ákveða annars vegar
þrönga siglingalögsögu og hins vegar viða efna-
hagslögsögu. Ef það tekst, er mikill meirihluti
rikja heims fylgjandi 200 milna fiskveiðilögsögu.
Það eru sem sagt góðar horfur á, að sú lögsaga
geti náð 2/3 meirihluta á hafréttarráðstefnu
Sameinuðu þjóðanna og þar með orðið að al-
þjóðalögum.
Við erum svo heppnir að hafa góða málsvara á
þessum vettvangi, bæði þá, er starfa að undir-
búningi, hafréttarráðstefnunnar, og fulltrúa
okkar hjá Sameinuðu þjóðunum. Nú riður okkur á
að efla þetta starf sem mest. Við þurfum að vinna
að þvi að samræma hinar mörgu tillögur, sem
fram hafa komið um 200 milna efnahagslögsögu
og þar með talda fiskveiðilögsögu. Við þurfum að
stuðla að viðtæku samstarfi 200 milna rikjanna
um að vinna þeirri stefnu frekara fylgi.
í ljósi þessa merkilega máls er þjarkið við
Breta og Vestur-Þjóðverja um 50 milna fiskveiði-
lögsögu ekki sérlega mikils virði. Við getum að
visu haldið áfram hinu árangurslausa samninga-
þófi enn um sinn. Við getum haldið áfram að tala
um kvóta, veiðisvæði, skipastærðir og fleira þess
háttar, en það er ekki mergurinn málsins.
Bretar og Vestur-Þjóðverjar hafa bitið sig fast i
söguleg réttindi, sem upphaflega var aflað i
krafti hins sterka gegn máttlitlu Danaveldi. Við
þurfum ekki að gera mikið úr þessum réttindum
og gætum alveg eins gert kröfu til skaðabóta fyrir
aldagamla rányrkju erlendra rikja á íslands-
miðum. Og samkomulagið, sem hugsanlega yrði
gert við Breta og Vestur-Þjóðverja, mundi hvort
sem er ekki gilda nema i eitt eða tvö ár, unz
hafréttarráðstefnan hefur gefið nýja linu i land-
helgismálum.
Við verðum að sætta okkur við, að Bretum tekst
i skjóli ofbeldis að ná verulegum afla milli tólf og
fimmtiu milna, þrátt fyrir útfærsluna i fyrra. En
það er Bretum dýr og skammvinn gleði, þvi að
klukkan tifar stöðugt og færir hafréttarráð-
stefuna nær. Senn kemur að þvi, að Bretar og
Vestur-Þjóðverjar vakni upp við þann vonda
draum, að baráttan gegn 50 milunum hefur verið
til einskis, þvi að þeir verði að beygja sig fyrir 200
milna alþjóðareglu.
Fimmtiu milna útfærslan er að hverfa i
skuggann af umræðunum um 200 milurnar.
Liklega verður i framtiðinni litið á þá útfærslu
sem tiltölulega litilvægt millispil i landhelgis-
málum heimsins. Við skulum þvi ekki ganga að
neinum afarkostum i viðræðunum við Breta og
Vestur-Þjóðverja, heldur láta timann halda
áfram að vinna með okkur. Við skulum segja
þeim, að við höfum endanlega skipað okkur á
bekk með 200 milna rikjunum og litum á 50 milna
málið sem tiltölulega léttvægan biðleik i
stöðunni. —JK
Kempner lagöi til aö Hitler yröi sóttur til saka íyrir landráö, og
nazistaflokkurinn bannaöur. Göring (t.h.) rak siöan Kempner úr starfi,
en þeir áttu eftir aö hittast.
Vitnisburður
Hitlers sjálfs
Robert Kempner heitir maöur,
sem hefur mikinn hug á þvi aö
hrinda af staö „smávegis anti-
Hitlerhreyfingu” og ljúka á
pappírnum, þvi sem honum tókst
ekki i verki, þegar hann var sækj-
andi viö Niirnberg-strlösglæpa-
réttarhöldin.
Þessi 73 ára alþjóðlegi lögvitr-
ingur ætlar sér að draga Foringj-
ann dauðan fyrir imyndaðan
dómstól, sem hann setur á svið
innan spjalda bókar, er Kempner
vinnur að þvi að skrifa.
Yfirstandandi flóð Hitler-kvik-
mynda, Hitlerbóka hvatti
Kempner til þess að dusta rykið
af hugmynd, sem hann vék frá
sér fyrir mörgum árum. En hann
ætlar sér ekki að falla i sömu
gröfina og hinir höfundarnir með
allan „þeirra visindaþvætting og
gervivisindaþvætting”, sem hann
segist finna I flóðinu.
„Vist eru nokkrar bækur um
Hitler, sem taka má alvarlega”,
sagöi hann nýlega i fréttaviðtali á
málflutningsskrifstofu sinni i
Frankfurt. „Þær eru brúklegar
sem fræðslubækur. En á hinn
bóginn er um að ræða sölubragö
af einskærri gróðahyggju.”
Hitler, nazistar og striðsglæpir
hafa verið hluti af starfi Kempn-
ers i meir en 40 ár, eða allt frá þvi
aö hann varö lögfræðilegur ráðu-
nautur hins prússneska rikis i
innanrikismálum, áður en nazist-
ar komust til valda. Hann ráð-
lagði yfirboðurum sinum að
banna nazistaflokkinn og sækja
Hitler til saka fyrir landráð. Til-
lögum hans var hafnað af
nazistasinnuðum yfirmanni.
Þegar nazistarnir komust til
valda 1933, rak væntanlegur
rikismarskálkur, Hermann
Göring, Kempner frá starfi, en
Kempner var af gyðingaættum.
Tólf árum 'siöar stóð Kempner
frammi fyrir fanganum Göring i
yfirheyrsluklefa i Núrnberg og
gerði Göring gáttaðan með þvi að
þakka honum fyrir brott-
reksturinn. Það hafði gefið
Kempner ærna ástæðu til þess að
flýja Þýzkaland og þar með
foröast útrýmingaraðgerðir
nazista.
Kempner komst til Bandarikj-
anna með viðkomu i Frakklandi
og á ttaliu. Það var 1939. Striðs-
árin var hann ráðunautur i dóms-
málaráðuneyti Bandarikjanna,
en árið 1943 hófst hann handa við
að safna sakarefnum, sem að lok-
um voru lýzt á hendur Göring og
öðrum nazistaforingjum viö
Ntírnberg 1945.
„Viö Niirnberg, þar sem ég
starfaði sem sækjandi af hálfu
Bandarikjanna I meira en fjögur
ár, var Hitler einungis hálfgerður
huldusakborningur,” sagði
Kempner. „Fyrst' hann var
dauður var öðrum sakborningum
leikur einn að reyna að koma allri
sök þeirra yfir á hann. Auðvitað
var hann aðalþrjóturinn.”
1 viðtalinu við Otto Cölling
fréttamann brá sækjandinn fyrr-
verandi sér i gervi dómarans,
þegar þarna var komið.
„En á hinn bóginn, jafnvel þótt
ég ætli að sakfella hann dauðann,
þá held ég að það sé góð hygmynd
að hugleiða ögn, hvað hann gæti
fært sér til varnar sem ákærður á
t útrýmingarbúðum nazista — en Kempner hefur flutt mál fyrir marga
eftirlifandi ættingja slikra fórnardýra.
Umsjón:
Guðmundur Pétursson
sakabekknum. Hann gæti sagt
með nokkrum rétti, að hann hefði
verið upphafsmaður þessarar
misgjörðar eða hinnar. Hann gæti
sagt, að hann hafi farið að ráðum
sökunauta sinna.”
Til þess að skýra merkingu
oröa sinna betur, rifjaði Kempner
upp reynslu sina frá Nurnberg-
réttarhaldinu.
„Ég ræddi t.d. við einn af
ráðherrum Hitlers, Hans Hein-
rich Lammers, sem hafði gefið
fyrirmæli og eignað þau Hitler.
Það stóð i sambandi við atburði
i Rússlandi svo að ég sagði við
Lammers: Þessu trúi ég ekki, þvi
að Hitler var ekki I Berlfn á
þessum tíma.
Svo að þessi Lammers
ráðherra, sem var formaður
rikisráös Hitlers, varð að orði: Ö,
það henti oft að háttsettir emb-
ættismenn komu á minn fund og
spurðu hvort þeir ættu að gera
þetta eða hitt. Þá fór ég inn i
næsta herbergi, sem átti að heita
starfsherbergi Hitlers, og kom
siðan fram aö fimm minútum
liönum og sagöi, að Foringinn
hefði mælt svo og svo fyrir. —
Þetta var tilbúningur minn.
Hitler var ekki i herberginu —
kannske einhvers staðar með Evu
Braun. En hvað tilskipanir snerti,
þá var ég Hitler i annarri
persónu.”
Kempner telur, aö Hitler — ef
hann hefði ekki framið sjálfsmorð
og verið þá dreginn fyrir rétt —
„hefði tekið á sig mesta
sökina....en hann hefði getað létt
hulunni af hlutverki hinna þrjót-
anna fyrir dómarana. Afleiðing
þess hefði orðið sú, að sumir
hefðu verið fundnir meira sekir
og aðrir minna sekir.”
1 bók Kempners, sem hann
ætlar aö gefa út fyrst I Þýzkalandi
á næsta ári, ætlar hann að leggja
fram vitnisburð Adolfs Hitlers
sjálfs — unninn upp úr skjölum.
Kennir þar magra nýrra grasa,
sem ekki hafa birzt áður.
„Ég vil ekki auka þar i einu
oröi, „sagði lögmaðurinn.
Hann sagði fréttamanninum,
að eitt sinn hefði hann reynt þess
aðferö með imynduðum rétta-
höldum, og það var fyrir alvöru
striðsglæparétti i Bamberg fyrir
nokkrum árum. Kempner eins og
svo oft flutti málið fyrir annan
sóknaraðilann, en það var gegn
fyrrverandi nazistiskum fulltrúa
úr utanrikisráðuneytinu.
„Akærði laug auðvitað og
varpaöi allri sökinni á Hitler. Svo
að ég hóf sóknarræðu mina á þvi
að segja réttinum smásögu. Ég
sagði, að mig hefði dreymt
draum, þar sem hvithærður
maður mætti fyrir réttinum og
sagöist vilja bera vitni. Dómarinn
sagði við manninn: Hver ert þú?
Þú hefur ekki verið kvaddur
hingað. — Og hinn sagði: Ég er
herra Hitler, og hingað kominn til
að segja sannleikann. Ég
skammast min fyrir ákærða, sem
reynir að kenna mér um það, sem
hann gerði sjálfur.
Þetta hafði áhrif á dóminn,”
sagði Kempner, ,,og maðurinn
var sakfelldur.”
Kempner deilir tima sinum
milli Frankurts., en margir skjól-
stæðinga hans þar eru gyðinga-
ekkjur, sem misstu menn sina i
útrýmingarbúðum nazista — og
svo heimili, sin i Bandarikjun-
um.
Hann var spurður, hvort hann
þreyttist aldrei á striðsglæparétt-
arhöldum?
„Nei, nei,” svaraði hann. „Ég
skal segja ykkur, að foreldrar
mínir unnu bæði að læknarann-
sóknum. Guðfaðir minn var
Robert Koch, sem uppgötvaði
berklabakteriuna. Ég heiti i
höfuðið á honum, þvi að faðir
minn og móðir voru bæði meðal
aðstoöarmanna hans um tima. Og
þetta fólk eins og foreldrar minir
höfðu alltaf áhuga á berklum.
Þau töluðu um það við morgun-
verðinn, kvöldverðinn. Kvölds og
morgna var um það talað. — Og
ég man, þegar sá timi rann upp,
að berklar voru ekki lengur
mesta plága manneskjunnar. Þá
varð þetta fólk vansælt.
Berklarnir hurfu og svei mér þá,
ef ekki hvarf um leið hluti af lifi
okkar. — Þetta er auðvitað ýkt
hjá mér. En veiztu bara hvað?
Þetta var á vissan hátt driffjöður
i okkur...”