Lesbók Morgunblaðsins - 01.04.2000, Síða 11
hægt að mæla með gerð nýs samnings til
langs tíma um afnot listamannsins af svæðinu,
né binda ákvæði hans fastar en nú er. Slíkt
mundi ekki aðeins binda hendur skipulagsyf-
irvalda, heldur væri um að ræða afsal á for-
ræði borgarinnar/menningarmálanefndar
hvað varðar uppsetningu útilistaverka í borg-
inni. Loks mundi slík niðurstaða skapa slæmt
fordæmi fyrir samskipti borgarinnar við aðra
listamenn, þar sem aðrir myndhöggvarar
myndu augljóslega telja sig eiga sama rétt á
samsvarandi fyrirgreiðslu frá hendi borgar-
innar en borgin gæti aldrei staðið undir slík-
um væntingum."
í svarbréfi Hallsteins, dags. 8. júlí 1999,
segir hann m.a svo:
„Af lestri bréfs Eiríks dreg ég þá ályktun
að ég hafi skapað Reykjavíkurborg mikla erf-
iðleika, t.d. „afsal á forræði menningai-mála-
nefndar hvað varðar uppsetningu úti-
listaverka í borginni" og að samningur við
mig sé „slæmt fordæmi fyrir aðra mynd-
höggvara“. Árið 1991 var ég beðinn um að
„halda þessu leyndu“ að ég setti myndir upp í
Gufunesi af sömu ástæðum og nú eru aftur á
kreiki, að þetta sé svo slæmt fordæmi. Sá sem
orðaði þetta var Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson,
þáverandi formaður skipulagsnefndar. Hvern-
ig á ég að fara að því að halda þessu leyndu?
Þrátt fyrir alla þessa „erfiðleika“ þá vona ég
að einhverjir í borgarkerfinu sjái þó eitthvað
jákvætt við þetta framtak mitt upp í Gufunesi.
Borgin hefur engu kostað tíl, ekki krónu,
fær meira að segja leigu, en t.d. við Strand-
lengjusýninguna á seinasta ári kostaði borgin
töluverðu til, sem er í sjálfu sér mjög ánægju-
legt. Ekki hefur borgin borgað efni í myndim-
ar mínar eða vinnulaun við að smíða myndirn-
ar, ekki kostaði borgin að grafa niður á fast
og gera undirstöður, ekki kostaði borgin
flutning á þessum 25 myndum upp í Gufunes,
ég hef gert þetta með glöðu geði og hef ekki
einu sinni látið mér detta það í hug að borgin
kostaði þetta fyrir mig. Svo fæ ég þá út-
skýringu að það að semja við mig sé slæmt
fordæmi fyrir aðra myndhöggvara."
Fyrstu fjórar myndimar setti Hallsteinn
á stall haustið 1989. Tveimur áram síð-
ar bættust tvær við, fjórar árið 1993 og
en þrjár á áranum 1995-96. Fleiri stór-
um myndum taldi Hallsteinn að væri ekki
hægt að koma fyrir, en nokkur smærri verk
era þar að auki, svo nú eru 25 verk í högg-
myndagarði Hallsteins. Af þeim era 10 úr
járni, en 15 úr áli. Járnið er galvaniserað og
málað, en ál er þeim kosti búið að það ryðgar
ekki. Engin tæring er sjáanleg á verkunum
eftir liðlega áratug.
Hallsteinn miklar ekki fyrir sér hvað allt
þetta hefur kostað og ekki telur hann fyrir-
höfnina eftir. Þetta var eins og hann segir
„venjuleg vinna, enda hollt að hreyfa sig“.
Ekki veit hann heldur hvort myndagarður
hans fær að vera þarna áfram. Að sjálfsögðu
er það ósk Hallsteins að myndimar fái að
vera áfram þar sem hann hefur komið þeim
fyrir, en það er hægt að segja honum upp með
þriggja mánaða fyrirvara eins og fyrr segir.
Hvað síðar verður, eða hvort hann muni
arfleiða borgina að verkunum kveðst hann
ekki hafa hugleitt, „enda kornungur maður,
aðeins 55 ára“.
Uppá síðkastið hefur Hallsteinn verið að
stækka nýlegar járnmyndir og smíða þær úr
áli. Upphaflega mótaði hann úr leir og notaði
bæði steinsteypu og plastefni. Svo fór hann að
smíða úr járni og áli og finnst hann stundum
nálgast járnsmíðina eins og hann væri að
móta úr leir.
í föðurætt Hallsteins er mikið um hagleik-
smenn og sveitasmiði, en bátasmiði í móður-
ætt. Faðir hans, Sigurður Sveinsson, var
bróðir Ásmundar myndhöggvai'a, en þeir
bræður voru sjö og fjórar systur. Einn þeirra
var listunnandinn og hagleiksmaðurinn Hall-
steinn Sveinsson, sem bjó í Reykjavík og
rammaði inn fyrir ýmsa þekkta málara. Hann
eignaðist gott málverkasafn, sem hann tók
með sér til Borgarness, þar sem hann eyddi
ævikvöldinu. Borgnesinga lét hann njóta þess;
þeir eiga nú safnið.
*
HALLSTEINS í GUFUNESI
I
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS - MENNING/LISTIR 1. APRÍL 2000 1 1