Tíminn - 24.06.1977, Blaðsíða 8

8
Föstudagur 24. júní 1977
Umsjónarmenn:Pétur Einarsson
Ómar Kristjónsson
Frjáls félagastarfsemi
t stjórnarskrá okkar Islendinga er félagafrelsið
eitt af þeim mannréttindum, sem veitt er sérstök
vernd. Þar með hefur verið lögð áherzla á það, hve
veigamiklu hlutverki alls kyns félög hafa að gegna i
nútima lýðræðisþjóðfélagi.
Félög eru af ýmsum toga spunnin. Sum þeirra
hafa að aðalmarkmiði að reka atvinnu eða vera i
fyrirsvari fyrir hagsmunabaráttu félagsmanna.
önnur stefna fremur að þvi að auðga mannsandann,
efla heilbrigði og hreysti eða siytta félagsmönnum
stundir á annan hátt. Það er einkum starfsemi
hinna siðarnefndu, er við köllum „frjálsa félaga-
starfsemi”.
Þetta orðalag ber þó ekki að skoða þannig, að við,
ungir framsóknarmenn, viljum gera litið úr þeim
félögum, er haslað hafa sér völl á sviði atvinnulifs
eða hagsmunabaráttu. Þvert á móti. Framsóknar-
flokkurinn er fyrstog fremstfélagshyggjuflokkur og
sem slikur hlýtur hann að setja það á oddinn i þjóð-
málabaráttunni, að stærri verkefni á þessu sviði
verði leyst á félagslegum grundvelli, þá einkum og
sér i lagi með samvinnuhugsjónina að bakhjarli.
En flokkurinn verður einnig að standa vörð um
önnur áhugafélög, ekki sizt þau, sem höfða mest til
ungs fólks.
Spurning er aftur á móti, með hverjum hætti það
verður bezt gert. Það virðist nú færast i vöxt, að hið
opinbera taki i sinar hendur að skipuleggja og
stjórna tómstunda- og æskulýðsstarfsemj. Þar með
hefur það ágerzt, að þeir, sem þátt taka i slikri
starfsemi, hvort sem þeir eru ungir eða aldnir, hafi
orðið hreinir þiggjendur. Það þarf ekki að fara
mörgum orðum um það, hve óheppilegt það er fyrir
þroska hvers og eins að taka sifellt á móti hverju
sem er, án þess að gefa nokkuð i staðinn.
Þessi þróun hefur til dæmis átt sér stað i Reykja-
vik, þar sem fjárveitingar til Æskulýðsráðs hafa
aukizt stórlega, meðan styrkir til iþrótta- og æsku-
lýðsfélaga i borginni hafa nánast staðið i stað, sé
tekið tillit til verðlagsþróunar. Þannig runnu 51,4
millj. króna til Æskulýðsráðs Reykjavikur árið
1976, en 34,7 millj. kr. árið áður. Árið 1976 námu
beinir styrkir til ýmissa iþrótta- og æskulýðsfélaga
11,8 millj. kr. á móti 8,7 millj. árið áður. Þessar
töíur sýna glöggt, hvert stefnir.
Við, ungir Framsóknarmenn, teljum þetta ranga
stefnu. Við viljum, að hið opinbera hætti að mata
þátttakendur i tómstunda- og æskulýðsstarfi, en
hvetji þá i þess stað til að bindast frjálsum sam-
tökum i þvi skyni að vinna að framgangi áhuga-
mála sinna. Með þvi móti vinnst að okkar dómi
tvennt: Annars vegar fær unga fólkið (og aðrir þeir,
sem áhuga hafa) sjálft að ráða þvi, hvað það tekur
sér fyrir hendur i tómstundum sinum. Og hins
vegar öðlast það aukinn þroska með þvi að taka
sjálft á sig ábyrgðina af þvi að skipuleggja og
stjórna tómstundastarfinu og með þvi að leggja
sjálft fram starfskrafta sina og vera þar með veit-
endur i stað þess að þiggja allt af gulldiski eldri
stjórnenda, er i mörgum tilvikum telja sig og sig
eina vita það, hvað ungu fólki sé fyrir beztu.
Öfugt við borgaryfirvöld i Reykjavik hafa bæjar-
yfirvöld i Kópavogi farið inn á þá braut að láta félög
eða hópa ungs fólks halda að verulegu leyti uppi
tómstundastarfinu i bænum. Ekki er annað að sjá
en að þessi tilbreyting hafi gefizt vel. Við, ungir
framsóknarmenn, viljum þvi árétta stefnu okkar á
þessu sviði með þvi að halda ráðstefnu okkar um
frjálsa féiagastarfsemi einmitt i Kópavogi um
næstu helgi. Eirikur Tómasson.
Kynning á ungum framsóknarmönnum
Allir aldurs-
flokkar eiga að
starfa saman
— segir Vilhjálmur Einarsson
í viðtali við SUF-síðuna
Vilhjálmur Einarsson er
Kópavogsbúi, sem hefur veriB
formaöur FUF í Kópavogi siö-
astliBiö ár. Hann hefur veriö
búsettur f Kópavogi i 28 ár, sem
telst merkilegt þar, þvi aö
bæjarfélagiö er mjög ungt aö
árum og er reyndar aöeins 22
ára kaupstaöur. Vilhjálmur
starfar sem framkvæmdastjóri
félagsheimilis Kópavogs og hef-
ur gert þaö undanfarin ár.
Félag ungra framsóknarmanna
i Kópavogi hefur veriö þrótt-
mikið undanfarin ár og margir
ungir menn i áhrifastööum á
vegum Framsóknarflokksins i
Kópavogi. I viötalinu, sem hér
fer á eftir, innir SUF siöan Vil-
hjálm eftir fréttum af félags-
starfinu i Kópavogi og viöhorf-
um hans til ýmissa mála. Þvi
má bæta viö, aö Vilhjálmur hef-
ur tekið virkan þátt i almennu
télagslifi isinum heimabæ og á i
dag sæti i stjórn skógræktar-
félagsKópavogs og er formaöur
Slysavarnardeildar Slysavarna-
félags tslands i Kópavogi, hann
er einnig aöalmaöur i Tóm-
stundaráði bæjarins og vara-
maöur i ht ilbrigöisnefnd.
Ungir og gamlir eiga
að starfa saman.
Hvaöa fréttir eru af starfi
SUF i Kópavogi? Ég held aö
segja megi, aö starfiö sé i sama
farvegi og undanfarin ár, og
ungir menn i Kópavogi hafa all-
sterka stööu i flokknum hér.
Min skoöun er samt sú, aö allir
aldursflokkar eigi aö starfa
saman, og aö skipting innan
flokksins af þessum sökum eigi
aö vera sem minnst. Viö þaö aö
skipta flokknum i einingar af
þessu tagi veröur dreifing
starfskraftanna of mikil. öflugt
starf t.d. hjá yngra félagi dreg-
ur þannig oft úr starfi eldri
félaganna.
Framsóknarflokkurinn
vaxandi i Kópavogi.
Framsóknarfldtkurinn er all-
sterkur hér i Kópavogi en betur
þarf aö vinna til þess aö ná enn
sterkaristööu. Nú eigum viö tvo
góöa menn I bæjarstjórn og þar
af annan úr rööum yngri manna
Viö höfum starfaö i meirihluta
meö S jálfstæöisflokknum
undanfariö kjörtimabil og ekki
eru allir jafnhrifnir af þvi, þó aö
samstarfiö hafi veriö
árekstralitið og félagshyggju-
stefna ráöandi, þannig aö fram-
sóknarmenn mega sæmilega viö
una. Eftir siöustu sveitarstjórn-
arkosningar var reynt fyrir sér
meö samstarf á vinstri væng-
inn, en því miöur gat ekki oröiö
af því, og voru þaö mistök ein.
Framsóknarmönnum er auð-
vitaö ljóst, aö Sjálfstæöisflokk-
urinn er ekki félagshyggju-
flokkur heldur hiö gagnstæða,
og gleggsta dæmiö þessu til
sönnunar er hinn mikli skortur á
félagslegri aöstööu, sem er i
þeim bæjarfélögum þar sem
ihaldið hefur ráöiö rikjum, svo
sem á Seltjarnamesi.í Garöabæ
og sjálfu höfuöviginu Reykja-
vik.
Ég tel aö þróunin hér I Kópa-
vogi, þrátt fyrir ihaldssam-
starfiö, sé aö þakka góöri vinnu
-
fulltrúa Framsóknarflokksins i
bæjarstjórn. Ég vil sérstaklega
nefna Tómstundaráö, sem ég tel
einstakt á sina visu. Þaö er
skipaö aö meirihluta til full-
trúum svokallaöra frjálsra
félaga. Tómstundaráö sér um
skipulagningu tómstundastarf-
semi fyrir alla aldursflokka i
bænum, og gerir tillögur um
nýja eöa breytta starfshætti til
bæjarstjórnar, og á undanförn-
um árum hefur Tómstundaráö
bryddaö upp á ýmsum nýjung-
um i félagslegri þjónustu þannig
aö Kópavogur er nú algerlega I
fararbroddi i þessum málum.
Tómstundaráö sér einnig um aö
deila út styrkjum til félaga i
bænum, en þar er farið eftir
ákveönu styrkveitingakerfi,
sem ég veit ekki til aö þekkist
annars staöar hérlendis. Þetta
kerfi tel ég aö hafi oröiö mikil
lyftistöng fyrir félagslif i bæn-
um, eins og sjá má af fréttum,
en mörg félög i Kópavogi eru
landsfrægfyrirafreksin.Þá má
ekki gleyma aö geta þess, aö i
Kópavogi er nú langfullkomn-
asti Iþróttavöllur landsins svo
aö jafnvel Laugardalsvöllur
kemst varla I hálfkvisti viö
hann, og er þó Reykjavik 90
þúsund manna borg en Kópa-
vogur 13 þúsund manna bæjar-
félag. Þetta sýnir ljósar en
margt annaö hve mikil áherzla
hefur verið lögö á félagslegu
hliöina i Kópavogsbæ.
Viö framsóknarmenn I Kópa-
vogi höfum veriö mjög óánægöir
meö þann yfirgang, sem
Reykjavikurborg hefur sýnt i
skipulagsmálum sinum. Perlan
i Kópavogi „Fossvogsdalurinn”
skal eftir þeirra vilja vera lagö-
ur f auön og malbik, og allt
höfuöborgarsvæöiö veröi þannig
af einu stórkostlegasta svæöinu
til útivistar, sem til er hér suö-
vestanlands.
Samningar voru geröir viö
Reykjavik um aö kanna um-
feröarþörf borgarinar niöur i
miðbæ þ.e. á Lækjartorg. Meö-
an sú skoöun stóö yfir gera
Reykvikingar svo skipulag aö
nýju iönaöarhverfi vestan
Kringlumýrarbrautar, sem
auövitaö býr til þörf fyrir Foss-
vogsbraut. Þessi frekja og til-
litsleysi þeirra olli þvi aö bæjar-
stjórn Kópavogs samþykkti ein-
róma aö fyrra samkomulag
væri falliö úr gildi. Þessi
ákvöröun bæjarstjórnar er öll-
um Kópavogsbúum ánægjuefni
og nú veröur hægt aö snúa sér
aö þvi af alefli aö skipuleggja
Fossvogsdalinn sem útivistar-
svæöi, eins og reyndar allir
flokkar I Kópavogi eru sam-
mála um.
Nú ert þú mikill áhugamaöur
um skógræktog ertnýkominn af
aöaifundi skógræktarf élags
Islands hvaö er þér efst i huga
um þau mál?
Miklar umræður uröu á nýaf-
stöönum aöalfundi um flutning
skógræktarstjóra og embættis
hans til Austurlands. Ég held aö
menn misskilji mjög byggöa-
stefnuna þegar þeir telja aö
aöalstöövar stofnana af þessu
tagi eigi aö flytja út á lands-
byggðina. Rökréttast er aö
aöalstöövar sem flestra stofn-
ana séu I Reykjavik þar sem
stytzt er I alla aðstööu til rekst-
urs þeirra. Skógrækt rikisins
hefur alltaf verið rekin um allt
land þ.e. Vöglum, Hallorms-
staö, Tumastööum og Skorradal
og fleiri minni stööum. Þetta er
hin sanna byggðastefna, þar
sem útibúum er dreiftum landiö
til hagsbóta fyrir alla lands-
menn, og um flutning getur þvi
ekki oröiö aö ræöa I þeim skiln-
ingi. önnur mál sem nefna
mætti var t.d. aukiö fé úr
„vindlingasjóöi” sem land-
græöslusjóöurmun nú i auknum
mæli úthluta skógræktarfélög-
um til hinnar ýmsu starfsemi.
Ósamstaða innan
verkalýðshreyfingar-
inar.
Hvernig liztþér á stjórnmála-
ástandiö i landinu i dag?
Ég tel uggvænlega þá ósam-
stööu, sem komiö hefur fram
innan verkalýöshreyfingarinn-
ar, sem sýnir sig m.a. i þvi aö
mörg smærri félög hafa tekiö
sig út úr og samiö. Þessa óein-
ingu tel ég vera af pólitiskum
toga spunna, og ef til vill upp-
gjör milli pólitfskra aöila. A
landi eins og Islandi getur
verkalýöshreyfingin ekki orðiö
annað en hreyfing meö pólitisk-
um blæ. Hins vegar getur þaö
ekki orðiö verkalýöshreyfing-
unni til gæfu að hún sé notuö
sem dráttarklár fyrir ákveöna
stjórnmálaflokka. Þaö er slæmt
til þess aö vita aö valdiö til
samninga skuli vera i höndum
örfárra afturhaldsseggja innan
vinnuveitendasambahdsins sem
hafa siglt þessum samningum i
algert strand hvaö eftir annaö.
Ég tel aö kosningar veröi á
réttum tima til Alþingis.ekkert
viröist stefna til annars. Stjórn-
arsamstarfiö hefur hvilt á herö-
um framsóknarmanna, og þeir
munu bera þaö uppi til kosn-
inga, sem ábyrgur stjórnmála-
flokkur og vafalaust þurfa aö
taka þaö á sig, sem ekki hefur
tekizt sem skyldi. Ég tel hins
vegaraö almenningur allur beri
meira traust til þeirra flokka og
flokksforingja, sem þora aö
taka á sig ábyrgö og aö Fram-
sóknarflokkurinn muni njóta
þess veröskuldaöi næstu kosn-
ingum.