Tíminn - 24.06.1977, Blaðsíða 9

Föstudagur 24. júnl 1977
9
Ottó Þorvaldsson frá Svalvogum:
Elis Friðfinnsson, Kjaransstöðum.
1 þakklætisskyni fvrtr þinn sterka viija og áhuga að koma ak-
vegi áfram til Svalvoga og lengra.
Með virðingu og þakklæti,
frá
Félagi afkomenda Sólborgar Matthiasdóttur og Þorvaldar
Kristjánssonar, en nú hafa þau og afkomendur þeirra setiö á
Svalvogum í 70 ár.
Svalvogar áttu enga leið, <ÍéÞ'
sem ekin væri á landi.
Það stöðvuðu hamrabeltin breið
og bjargiö ósigrandi.
Sú mótaða, sterka hamrahöll
var harðger á öllum sviðum.
Hún stóð eins og gamalt steingert tröil
og storkaði nýjum siðum.
Og allir veganna valdamenn
með verkfræðings hyggju ríka,
þeir töldu það vera óráð enn
að eiga við hamra slika,
en vitinn ætti að vera kyrr
og vernda hann gæzlumaður.
Þar yrði að haldast eins og fyrr
hinn afskekkti nesjastaður.
En Ells Kjaran I vegi vann
með vantrú á slikum fregnum.
Við ýtuna sina sagði hann:
„Við sjáum nú, hvað við megnum”.
Og þræðing vissan hann valdi sér,
sem var þar i björgum miðjum.
Af þessari syllu sýnist mér
til Svalvoga braut við ryðjum.
Hann beitti tönninni fet eftir fet,
að finna hvernig hún skæri,
og blaðinu efnið undan lét,
sem isaldarleir það væri.
Og ýtan litla var stinn og sterk
á starfsins áhættudegi.
Þeir kalla það sumir kraftaverk
að koma þar fyrir vegi.
í Svaivogum urðu aldaskil,
er undrið i berginu skeði.
i Lokinhömrum var hlakkað til
á Hrafnabjörgum var gleði.
Þar sáu menn opnast sumarleið
til sveitabæjanna þriggja,
og auöugra manniif alira beið
sem útnesið viija byggja.
Svo mikil var, Elís auðna þin
og athafnaviljinn sterki,
þau komu með fegri framtíðarsýn
til fóksins að loknu verki.
Og aflgjafann bak viö undur þaö,
mun útnesjafólkið skilja,
er sá hvað hagsýnir höfðust að
með hugsjón og góðum vilja.
Guömundur Ingi Kristjánsson
Hér risti Ells Friðfinnsson veg með tönninni á ýtunni sinni I snarbratta klettahllöina, þegar forráða-
menn vegamála höfðu sagt, aö þeir bönnuðu honum ekki að reyna það á eigin ábyrgö. Þakklætið fyrir þá
hugdirfð og fórnfýsi að ryðja þennan veg er svo, að fram hjá honum var gengið, þegar vegurinn var
hreinsaður i vor.
Fyrir rúmum tveim áratug-
um var byrjað á vegi frá Keldu-
dal til Svalvoga i Þingeyrar-
hreppi I Dýrafiröi. Lagning veg-
arins gekk vel yfir dalinn og
nokkuð út á hliðina, sem er
mjög brött, en gott ýtuland. Svo
illa tókst til á einum stað að vatn
seytlaði i ruöninginn, svo að
ýtan rann af stað. Ýtustjóranum
tókst að stýra henni slysalaust
niður i fjöru og siöan inn meö
hliðinni, upp á nýja veginn og
heim til sins ágæta vegaverk-
stjóra, Lýðs Jónssonar. Hafði
hann þá sagt, að þetta verk yrði
ekki unniö nema með handverk-
færum. En svo ég kenni ýtu-
stjóranum ekki um neitt, skal
tekið fram, aö ýtan mun hafa
verið of stjór og þung á þetta
land.
Þarna var svo vegarendinn i
17 ár, eða þar til ungur og efni-
legur bóndi, Elis Kjaran Frið-
finnsson, eignaðist litla ýtu og
var ráðinn til vinnu hjá Vega-
gerðinni. Meðal annars hreins-
aöi Elis árlega þennan veg og
hafði mikinn áhuga á aö koma
honum lengra. Þegar hann var
beðinn að hreinsa veginn áriö
1973, spurði hann verkstjóra
sina, hvort hann mætti reyna að
koma veginum lengra út á hlið-
ina. Verkstjórarnir neituði þvi
á þeim forsendum, að ekkert
fjárframlag væri til þessa
vegar.
Þá sneri Elis spurningunni við
og spurði, hvort þeir mundu
banna sér að reyna þetta upp á
eigin ábyrgð, en það sögðust
þeir ekki gera. Samtalið varö
ekki lengra i það skiptið, en Elé
lagði af stað á sinni litlu ýtu.
Sennilega hefur hann gert sér
vonir um aö Vegagerðin borgaði
að lokum, ef hann kæmist alla
leið, og það tókst honum á ótrú-
lega stuttum tima. En áhættan
var mikil bæði fyrir menn og
verkfæri.
Ég átti leið þarna um þegar
Elis var að ljúka veginum aö
Svalvogum. Hann var þá aö
laga veginn þar sem hættan er
mest framan i berginu þar sem
heita Hrafnholur. í blööum hafa
þær oftar en einu sinni verið
nefndár Hrafnhólar, sem er al-
rangt. Jónas Ólafsson, sveitar-
stjóri Þingeyrarhrepps, bauð
mér að sitja i hjá sér, en hann
væri á leið úteftir að sjá hvernig
gengi. Sveitarstjórinn sagði
mér, að sig væri oft búið aö kitla
i magann að sjá Elis skrönglast
þarna framan i berginu, en Jón-
as. stóð með Elis i þviaðkoma
veginum áfram, og var það
mikill styrkur fyrir Elis. Mestu
máli skiptir þó aö þetta tókst
allt slysalaust, enda munu
margir hafa hugsað hlýtt til
þeirra, sem verkið unnu, bæði
heimamenn og þeir sem fluttir
voru burt, en höfðu búið á
þessum slóðum i áraraðir við
erfið skilyrði.
En 7. júni s.l. var ég á ferð um
þetta svæði og varð þá var við
það, að ráðamenn vegagerðar-
innar voru að senda ýtu frá Isa-
firöi til að hreinsa þennan um-
rædda veg, en Elis var ekki
beiðinn að gera það eins og
áöur.
Hvað kemur til? Hvers á hann
að gjalda? Var þarna um mis-
skilning að ræða, eða var reikn-
ingur Elisar nokkrum krónum
•ærri en útreikningur vegagerð-
arinnar gerði ráð fyrir? Þessu
þarf að kippa i lag. Við treystum
öll á þingmenn kjördæmisins,
að þeir vinni að framlagi til
þessa vegar, svo hægt verði að
gera hann færan öllum bilum.
Elis Kjaran Friðfinnsson á
skilið að njóta vinnu við þennan
veg þar til hann er fullgerður.
1 von um góðan skilning á þvi,
sem hér að framan er skráð,
sendi ég öllu vel hugsandi fólki i
þessu héraði kveðju mina, og
meö leyfi Guðmundar Inga
Kristjánssonar birti ég hér
kvæöi sem hann gerði fyrir
mina beiðni i tilefni af
áframhaldi vegarins;
Ottó Þorvaldsson frá
Svalvogum.
Hressingarhælið á Laugalandi opnað á nýjan leik
ATH-Reykjavik. — Hugmynd
þeirra, sem að hressingarhæiinu
standa, er sú, að meðferðin sem
veitt er fyrirbyggi sjúkdóma og
veiti viðkomandi hvild i orðsins
fyllstu merkingu, sagði Jón
Sigurgeirsson skólastjóri Iðnskól-
ans á Akureyri og einn af for-
vigismönnum hressingarhælisins
á Laugalandi I Eyjafirði. — Við
erum einnig að hjálpa fólki til að
finna sjálft sig, og gaf starfsemin
I fyrra góða raun — eftir þvi sem
fólk sagði.
Jón sagði, að fyrsti hópurinn I
ár kæmi næstkomandi föstudag,
og eru það vestfirzkar konur, sem
verða að Laugalandi I vikutima.
Þa" er næstum fullbókað fyrir
næsta tlmabil sem einnig er vika,
eneftirþaðmunu vera laus pláss,
fram á haust.fyrir þá sem eftir
þvi óska. Dagskráin er nokkuð
frábrugðin þvi sem önnur hress-
ingarhæli hafa upp á að bjóða.
Jón sagði, að norður kæmu bæði
leikarar og tónlistarmenn, þannig
munu Gunnar Egils, Halldór
Haraldsson, Askell Jónsson og
Eirikur Stefánsson skemmta
gestum, en tveir hinir sibasttöldu
veröaá Laugalandi næstkomandi
laugardagskvöy. En þaö eru ekki
eingöngu tónlistarmenn, sem
dvalargestir fá aö hlýða á, fyrir-
lestrar verða haldnir, boöið er
upp á nudd og jogatlma og að-
gangur að sundlaug staöarins er
opin þeim sem vilja.
— A kvöldin er helgistund,
sagði Jón, og er hún tviskipt.
Fyrst er hugleiðing og svo er
hljóð stund. Aöstaðan er að visu
ekki fullkomin, en viö reynum aö
skapa heimilislegan brag. Þarna
er ágæt aöstaöa fyrir þá, sem
hafaáhuga á gönguferðum og úti-
vist almennt, en aðalatriðið er
sem sagt að hjálpa fólki að finna
sjálft sig og I þeim tilgangi meöal
annars veröur hjá okkur starf-
andi i sumar enskur huglæknir.
Patr eksfj örður:
SJÁLFSTÆTT HREPPSFÉLAG í 70 ÁR
Miðvikudaginn 15. júni var
haldinn hátiðarfundur i hrepps-
nefnd Patrekshrepps i tilefni
þess, að 70 ár eru liðin frá þvi að
Patrekshreppur varð sjálfstætt
hreppsfélag.
Til fundarins var boðið öllum
fyrrverandi hreppsnefndar-
mönnum, sem búsettir eru á
staðnum, asamt ýmsum öðrum.
Eitt mál var á dagskrá fundar-
ins: Stuðningur sveitarfélagsins
við minnismerki heilags Patreks,
sem Lions klúbbur Patreksfjarð-
ar hefur haft forgöngu um að
koma upp. Það var samþykkt að
veita kr. 300.000 til málefnisins.
Auk þess var samþykkt að
sveitarfélagið leggi til land og
sjái um frágang umhverfis.
A fundi hreppsnefndar Rauða-
sandshrepps 26. janúar 1907 var
tekin fyrir skrifleg áskorun 42
ibúa á Geirseyri og Vatneyri um
að hreppsnefndin taki að sér að
undirbúa og gera tillögur um
sundurskiptingu á’ hreppnum I
_tvö hreppsfélög. A þeim fundi var
ákveöiö að skipta Rauöasands-
hreppi i tvo hreppa, sem skulu
heita Rauöasandshreppur og
Patrekshreppur með þeim tak-
mörkunum, að til Patrekshrepps
töldust landareignir Geirseyrar
og Vatneyri samkvæmt landa-
merkjaskrám þeirra jarða. —
Laugardaginn 15. júni 1907 fóru
fram formleg slit og þá var fyrsta •
hreppsnefnd Patrekshrepps kosin
og I henni áttu sæti eftirtaldir
menn: Einar Magnússon, Pétur A.
Ólafsson, Jón M. Snæbjörnsson,
Patreksfjörður — áiitlegur bær hefur risið þar upp á þessari öld.
oddviti, Sveinbjörn Sveinsson og
Lárus Lárusson. I núverandi
hreppsnefnd sitja: Agúst H. Pét-
ursson, Björn Gislason, Hilmar
Jónsson, oddviti, Ingólfur Ara-
son, Jakob Helgason, Sigurgeir
Magnússon og Svavar
Jóhannsson-
Helztu framkvæmdir: Arið 1910
var hafin bygging barnaskóla
húss, sem var eitt vandaöasta
skólahús sinnar tiðar hér á landi.
Sú breyting er oröin á, að skóli er
ekki starfræktur lengur i þessu
húsi. 1 staðinn fer þar fram skrif-
stofurekstur fyrir sveitarfélagið,
þar er fundarstaður hreppsnefnd-
arinnar og héraðsbókasafn Vest-
ur Bartasterajadæirsýslu i þar inni.