Tíminn - 17.03.1989, Blaðsíða 20

AUGLÝSINGASÍMAR: 680001 —686300

NÚTÍMA FLUTNINGtAR
Halnarhúsmu v/Tryggvagötu,
S 28822
.ffármáleru
okkarfað’-
VEifflBflÉFflmflSKIPTl
SAMVINNUBANKANS
SU0URLANDS8RAUT 18, SlMI: 688568
„LI'FSBJÖRG f
NORDURHÖFUM"
Útvegsbankinn Seltj.
Gíró-1990
Gegn náttúruvernd
á villigötum
ÞRðSTllR
685060
VANIR MENN
FÖSTUDAGUR 17. MARS 1989
Sláturleyfishafar hafa áhyggjur af framkvæmd búvörusamnings
Fara flest sláturhús
hausinn fyrir 1992?
Eysteinn Sigurðsson kaupfélagsstjóri á Kópaskeri
segir að ef fjármögnun á birgðum sláturleyfishafa verði
ekki komið í eðlilegt horf á næstu misserum og verði
fyrirkomulagi á greiðslu á vaxta- og geymslukostnaði
ekki breytt og slátur- og heildsölukostnaður rétt metinn,
muni flest öll sláturhús á landinu verða komin á hausinn
þegar búvörusamningurinn rennur út árið 1992.
Félag sláturleyfishafa fundaði í húsanna
gær þar sem rekstrarvandi slátur- steinn sagði
var m.a. ræddur. Ey-
samtali við Tímann
að ekki væri hægt að horfa lengur
upp á þá þróun sem verið hefði,
að sláturhúsin hringinn í kringum
landið gengju stórlega á eigið fé,
vegna þeirra breytinga sem bú-
vörusamningurinn 1985 hafði í för
með sér. Þá var sú skylda lögð á
sláturleyfishafa að þeir greiddu
bændum fyrir afurðir sínar við
innlegg. Að sögn Eysteins var
hins vegar ekki gengið frá hvernig
sláturleyfishafar ættu að fjár-
magna þ'essar greiðslur, þeir ættu
einungis að greiða þessa peninga
út hvað sent tautaði og raulaði og
gerðu þeir það ekki væru þeir að
brjóta lög.
Þá varð sú breyting gerð í mars
1987 að sláturhúsunum var gert að
grciða vexti vegna afurðalána af
óseldum birgðum og geymslugjald
mánaðarlega, en ríkið endur-
greiddi þeim þá peninga þegar
birgðirnar seldust. Sláturhúsin
verða því að fjármagna vaxta- og
geymslukostnað af kjötbirgðum á
eigin
selst.
kostnað, þar til að kjötið
Ríkið hefur ekki heldur
staðið við endurgreiðslur á réttum
tíma undanfarin ár. Eysteinn
sagði að sláturhúsin væru búin að
bíða óbætanlegan skaða af þessu
kerfi. ítrekað hefði verið farið
fram á leiðréttingu á þessu frá
hendi stjórnvalda. Þau hefðu lof-
að úrbótum, en hingað til lítið
farið fyrir efndum. - ág
Krafinn um myndbandsspólu eftir aö hafa skilað henni:
Nauðsyn að fá
skil staðfest
Á ársþingi iðnrekenda í gær. Jón Sigurðsson og Víglundur Þorsteinsson. Ttmamynd: Pjctur
Víglundur Þorsteinsson, formaður Félags ísl. iðnrekenda:
Of lítil fjárfesting
„Hafi menn kvittað fyrir móttöku
á einhverjum hlut. þá hljóta menn
að eiga að fá staðfestingu á að hafa
skilað honum, allt annað er óeðli-
legt,“ sagði Jóhannes Gunnarsson
formaður Neytendasamtakanna í
samtali við Tímann. Neytendasam-
tökin hafa sent frá sér tilkynningu
þar sem neytendur eru hvattir til að
krefjast staðfestingar á því að hafa
skilað hlut, sem leigður er eða hlut
þar sem krafist er kvittunar fyrir
móttöku.
Jóhannes sagði aðspurður að til-
efni þessarar tilkynningar væri að
neytandi fór á myndbandaleigu og
leigði þar mynd sem hann skilaði á
tilteknum tíma. „Þar var því miður
ástundað það að hann var látinn
kvitta fyrir móttöku, en fékk enga
staðfestingu þegar hann skilaði spól-
unni,“ sagði Jóhannes. Þetta mál
gekk það langt að lögfræðingur hafði
samband við viðkomandi til að
krefja bóta fyrir týndu myndbands-
spóluna.
Málið endaði þó á annan veg en á
horfðist og eigendur myndbanda-
leigunnar og lögfræðingurinn sann-
færðust um að maðurinn hafði skilað
spólunni og því fór málið ekki
lengra.
Jóhannes sagði að fólk ætti undan-
tekningalaust að ganga á eftir að fá
staðfestingu á að hafa skilað hlut
sem það leigði og kvittaði fyrir
móttöku á, annað væri út í hött.
„Hafi menn ekki vitni með sér þegar
þeir skila hlutum, eða fái ekki stað-
festingu, þá eiga menn á hættu,
vegna einhverra mistaka þess sem
leigir út, að vera krafnir bóta vegna
meintra vanskila á hlut sem þeir eru
löngu búnir að skila," sagði Jóhann-
es. Hann sagði að það væri út í hött
í nútíma viðskiptum, að ætlast til að
fólk kvitti fyrir móttöku á einhverju,
ef það fær ckki staðfestingu þegar
hlutnum er skilað. - ABÓ
„Staðreyndin er sú að á yfirstand-
andi ári stefnir í það að fjárfesting á
Islandi verði hlutfallslega minni en
hún hefur verið í rúnta hálfa öld og
við þurfum að leita aftur til kreppu-
áranna til að finna sambærilegar
tölur um svo litla fjárfestingu sem
nú,“ sagði Víglundur Þorsteinsson
forni. FÍI m.a. á ársþingi iðnrek-
enda. Mikil skuldasöfnun samhliða
samdrætti í fjárfestingu og sparnaði
„undirstrika rækilcga að vandamál
níunda áratugarins eru ekki fjárfest-
ingar. Vandamálin eru ótvírætt við-
varandi taprekstur útflutnings- og
samkeppnisatvinnuveganna sem
hefur leitt af sér skuldasöfnun og
versnandi eiginfjárstöðu og vandinn
er jafnframt eyðsluvandi heimila,
ríkis og margra sveitarfélaga".
Minnkun úr 27% í 17%
Víglundur benti á að á áratugun-
um milli 1960 og 1980 hafi fjárfest-
ingar að meðaltali verið í kringum
27% af vergri landsframleiðslu og
árlegur sparnaður um 25% á sama
tíma. Á þessum áratug hafi hvort
tveggja minnkað jafnt og þétt. Á
sfðasta ári hafi fjárfestingar verið
komnar niður í 17,7% (og stefni enn
ncðar á þessu ári) og sparnaður
niður í 14%.
Ljóst er að mati Víglundar, að
þjóð sem lengi býr við fjárfestingu
undir 20% af landsframleiðslu (eins
og íslendingar geri nú 4. árið í röð)
sé ólíkleg til að viðhalda nýsköpun
og vexti. Miklu líklegra sé að það
þjóðfélag sé á samdráttar- og hnign-
unarskeiði. Yfirlýsingar um óffjár-
festingu eigi því ekki við rök að
styðjast - þvert á móti stefni á
samdrátt nteð vaxandi atvinnuleysi
og versnandi lífskjörum.
Geysileg skuldasöfnun
Skiptingu fjárfestingar sagði Víg-
lundur lítið hafa breyst s.l. þrjá
áratugi: Atvinnuvegirnir séu með
44-46%, opinberir aðilar 32-34%
og íbúðarhúsnæði 22%. Samdráttur-
inn gangi því nokkuð jafnt yfir.
Víglundur benti á að í upphafi
þessa áratugar skiptust útlán lána-
kerfisins í svipuðum hlutföllum og
fjárfestingin - 48% - 31% og 21%
til einstaklinga. Árið 1987 hafði
hlutur heimilanna hækkað í 32% og
skuldir þeirra aukist um 155% að
raungildi á aðeins 6 árum, saman-
borið við 53% og 42% hjá atvinnu-
vegum og ríkinu.
„Hin miklu hagvaxtarskeið ár-
anna 1961 til 1980 þar sent þjóðar-
tekjur þrefölduðust, eru að baki. Nú
stefnir í það þegar níundi áratugur-
inn verður allur, að hagvöxtur á því
10 ára tímabili verði aðeins rúmlega
20% sem þýðir tæplega 2% árlegan
vöxt, þar sem þjóðartekjur niinnka
liratt síðustu þrjú árin,“ sagði Víg-
lundur.
Framtíðin: Stöðnun
og atvinnuleysi
Jafnframt sagði hann allar líkur
benda til þess að án verulegra breyt-
inga í hagstjórn, samhliða skipulegri
uppbyggingu atvinnumála, sé einskis
annars að vænta en stöðnunar og
jafnvel áframhaldandi samdráttar og
atvinnuleysis að vænta á komandi
árum, nema að því marki sem guðs-
gjafir falli okkur í skaut í tilviljunar-
kenndum vexti sjávarafla og verð-
hækkunum á erlendum mörkuðum.
-HEI
Gæsluvarðhaldi í
bjórmálinu hafnað
Ósk Rannsóknarlögreglu ríkis-
ins um viku framlengingu á gæslu-
varðhaldi yfir manninum sem setið
hefur í varðhaldi að undanförnu,
vegna umfangsmikils bjórsmygls
með Laxfossi, var hafnað. Maður-
inn hefur við yfirheyrslur neitað
ölium sakargiftum.
Á þriðjudag var síðan handtek-
inn annar maður sem RLR vildi
úrskurðaðan í gæsluvarðhald, en
því var einnig hafnað. Hann hefur
játað að hafa smyglað 300 kössum
af bjór með Mánafossi í sumar. Þá
greindi við yfirheyrslur frá mönn-
um í landi sem hefðu hjálpað til við
smyglið og voru fimm menn hand-
teknir á þriðjudag og miðvikudag,
en látnir lausir eftir yfirheyrslur.
Rannsókn er haldið áfram í
báðum þessum smyglmálum.
-ABÓ