Andvari - 01.10.1965, Blaðsíða 69

ANDVARI
UM ÓDÁÐAHRAUN OG VONARSKARÐ
159
sem berggrunnurinn hrósar í námunda
við laugar: grænu, brúnu, blásvörtu, blá-
grænu.
Næsti morgunn var dýrðarverk farar-
innar: hann var skínandi skær. Fjöllin
brostu í sólskininu, hvert gil og skarð var
skýrlega markað, öll litbrigði hlógu við
augum. Grasið var grænt og himinninn
blár. 1 austri markaði voldug, glóhvít
bunga Vatnajökuls sjónhringinn, en Bárð-
arbunga í suðri, 2000 metra há. Jökul-
jaðrarnir eru lagðir svörtum rákum sands
og malar. Framan við jökulinn miðjan
skaut fellið svarta upp kolli.
En það var löng dagleið framundan,
og við urðum að tygja okkur til ferðar.
Við fundum litla grasflöt, þar sem varðan
stóð með flöskuna, sem undanfari okkar
hafði nefnt í ferðasögu sinni; nú bættust
okkar nöfn á listann. Utsýnið var altært:
frá einum stað sáum við alla leið norður
til strandfjallanna og í suðri fjallatinda
á Suðurlandi. Við sáum Trölladyngju,
móður Ódáðahrauns, sunnan frá — hve
margir hafa gert það? —, snjórinn blik-
aði á tindi hennar, en blásvartir skuggar
við rætur. Blár tindur, Idamarinn, hófst
upp af hvítum víðernum Vatnajökuls.
Við röktum spor okkar frá deginum
áður að Marteinsflæðu, en fórum aðra
leið norður þaðan en við höfðum riðið
suður þangað. Við fylgdum tveimur djúp-
um, svipmiklum giljum, þar sem Skjálf-
andafljót fellur fram — hið syðra úr Ijós-
gráu basalti með sorfnar brúnir og skessu-
katla, hið nyrðra ekki ósvipað Krossár-
gljúfri, rist djúpt niður í grásvart, lag-
skipt basalt, og sumstaðar fallegt stuðla-
berg: Syðra og Ytra Fljótsgil. Milli þeirra
stendur bratt fjall, Fljótshnúkur, sem við
riðum um kring, og þar kom gróður
byggðarinnar aftur í flasið á okkur, með
þróttmikið hvannstóð. Einn skúti á þess-
um slóðum er nafnkenndur fyrir viður-
eign Hrana Hrings við tröllkonur, og
kuml þeirra, Skessudysjar, vitna um sig-
ur hans. Við héldum áfram yfir hærra
land, unz við komum að kofanum í Öxna-
dal. Síðasta spölinn riðum við í svarta-
myrkri, utan þegar tunglið stafaði drauga-
skini úr skýjavökum. En fyrir ótrúlega
ratvísi karlmannanna — tveir þeirra
höfðu áður farið um þessar slóðir —■
riðum við rakleitt á kofann þar niðri
í dalnum.
Daginn eftir riðum við upp úr Öxna-
dal hinsvegar og til upptaka Krossár, þar
sem hún vellur upp úr svörtu hrauni. Það
er helluhraun og næsta torveldur skeið-
völlur; hestunum veittist erfitt að fóta
sig á sléttum hellunum. A yfirborðinu var
mikið um snúin hraunbönd, sem líktust
óuppgerðum reipum. Við 'fórum Álfta-
tjamarflæðu, víðáttumikið, sigið land-
svæði, og komum þá í Suðurárhraun og
síðan í Svartárkot.
Tveir þeirra manna, sem fóru þessa
ferð, eru nú látnir; og sjálf fæ ég víst
aldrei að kanna, hvort nöfn okkar geym-
ast í flöskunni í Vonarskarðsvörðu. En
það væri mér gleðiefni, ef einhver les-
andi minn krotaði þar nafn sitt einhvern-
tíma — eða færi einhverja aðra ferð, sem
líktist okkar för. Það er ævintýri, sem
stæði hverri geimferð á sporði.
Bjarni Benediktsson
þýddi.