Litli Bergþór - 01.07.2010, Blaðsíða 21

Afmæliskveðja
Steinunn Þórarinsdóttir frá Spóastöðum og Garðar
Hannesson, sem voru fyrstu húsverðir í Aratungu og
jafnframt stöðvarstjórar pósts og síma. héldu upp á 70
og 75 ára afmœli sín auk þess sem þau fögnuðu hálfrar
aldar brúðkaupsafmæli. Því buðu þau upp á samfagnað
í Básnum, Ölfusi, á sumardaginn fyrsta þar sem þessi
kveðja varflutt.
Við Ragnhildur vinkona mín, bárum fyrir mörgum,
mörgum árum starfsheitið talsímakona. Enginn veit
lengur hvað þetta orð þýðir og ég fór á byggðasafn í
fyrrasumar og þar sá ég skiptiborð eins og það sem við
unnum á forðum daga í Aratungu hjá Garðari og
Stennu. Svona líður tíminn, en okkur er þessi tími enn
í svo fersku minni að þetta gæti hafa verið í hitteðfyrra
eða kannski árið þar áður. Eg kynntist þessum góðu
hjónum fyrst, þegar við vorum í heimavist í
Reykholtsskóla litlar stelpur, en Ragnhildur er systir
Stennu, og við fórum stundum í heimsókn í Aratungu.
Eg var alltaf frekar hrædd við Garðar, fannst hann
alvörugefinn og hvass í tali. Ragnhildur kallaði hann
Gæa, hann var náttúrlega í Qölskyldunni, en mér fannst
það léttúðugt og ffekar glæfralegt. En samt, þrátt fyrir
hræðsluna, þegar ég var unglingur og farin að vinna
fyrir mér, þá hringir Garðar í mig og býður mér vinnu
á símanum í Aratungu. Eg henti öllu frá mér sagði upp
í vinnunni og flutti aftur upp í sveit. í hönd fóru góðir
tímar, en oft síðan hef ég dáðst að þessum frábæru
vinnuveitendum, sem virtust eiga endalausa þolinmæði
gagnvart kolvitlausum krakkavitleysingum, sem ekkert
vildu gera nema skemmta sér og láta öllum illum
látum. Það er orðið allt of seint að biðjast
fyrirgefningar, eina sem hægt er að segja er takk fyrir.
Takk fýrir umburðarlyndið endalausa, þið óluð okkur
upp. Stenna kenndi okkur að taka upp snið og sauma,
saumaði á okkur föt. Hún kenndi okkur að elda góðan
mat og baka, hver man ekki eftir matarveislunum
þegar Lillen kom í heimsókn og eldaði Túttí Frúttí og
alls kyns aðra framandi rétti, sem allir kunnu vel að
meta. Hvað gerðir þú eiginlega við okkur Stenna?
Aður en við komum til þín lifðum við á mat en síðan
við fórum frá þér þá lifúm við fyrir mat.
Það var stemmning, þegar ijölskyldan kom úr
Reykjavík með kjötfars og Iifrarkæfu úr Kjötbúð
Tómasar, mig minnir að það hafí líka verið harðfískur,
en hann var falinn undir viskustykkjunum. Alltaf var
hægt að fmna tilefni til að gera sér glaðan dag, halda
hátíð og skemmta sér saman. Ekki þótti okkur
leiðinlegt þegar Garðar tók í brotin framan á
stífpressuðum buxunum, hann var alltaf í
stífpressuðum, og beygði sig í hornskápinn í eldhúsinu,
þá vissum við að það stóð mikið til. Garðar, takk fyrir
að kenna okkur að kælt soðið vatn er allra meina bót
og mikilvægi þess að klæða sig eftir veðri. Garðar
hlustaði á veðurfréttir á morgnana, oft tvisvar, fór í
Steimmn Þórarinsdóttir og Garðar Hannesson.
„síðar“ ef illa spáði. Var hann að fara í ferðalag? nei,
hann var að fara út með ruslið. Stenna, takk fyrir að
kenna okkur að eiginmann skal maður umbera, hann er
góður eins og hann er.
Garðar var Húsvörðurinn í Aratungu með stórum
staf. Ekki veit ég hvort fólk gerði sér grein fyrir því, en
þessi frábæru hjón stóðu 24 tíma vakt á sólarhring öll
þau ár, sem þau bjuggu í Aratungu. Símstöðvarinnar
vegna mátti húsið aldrei vera mannlaust. Símstöðin var
lífæð sveitarinnar, þangað komu menn margra erinda.
Það þurfti að senda bréf og sækja, kaupa frímerki, ná í
póstkröfur og ef þeir þurftu að hringja, og enginn mátti
heyra, komu menn og hringdu í boxi á símstöðinni.
Sumir höfðu ekki síma, t.d. Njáll, hann þurfti að sækja
í símann. Símareikningar voru borgaðir á staðnum,
menn komu þegar ferð féll, hvort sem það var dagur
eða kvöld, rúmhelgur eða helgi. Símstöðin boðaði
messur og annað sem allir þurftu að frétta, þá var
hringt íjórar langar, þá svöruðu allir á línunni sem
heyrðu, við merktum við, og hringdum síðan í þá sem
ekki höfðu svarað. Símstöðin tók líka niður
sæðingapantanir á hverjum degi og kom til
sæðingamannsins. Á símstöðinni voru tvær línur út úr
sveitinni til langlínusamtala. Þegar langlínusamtöl
voru, þurfti að segja viðtalsbil á þriggja mínútna fresti,
þau reiknuðu gjaldið og innansveitarsímtöl mátti rjúfa
fyrir langlínusamtöl. Löng var tíðum biðin hjá
bændum í heyskap að bíða eftir símtali við
varahlutaverslanir, sumir brugðu þá á forgangshrað,
það rauf allt annað, en kostaði meira. Þegar símstöðin
lokaði á kvöldin voru línur tengdar í bjöllur í
forstofuskápnum inni í íbúðinni, og þar heyrðust hátt
og snjallt allar hringingar sveitarinnar á kvöldin.
Undarlegt að einhver á þessu heimili skyldi
nokkurntíma geta fest svefn.
Húsvarðarverkin voru vandaverk. Þau hugsuðu um
þetta hús eins og sitt eigið. Engan hef ég séð leggja
jafnmikla alúð í að bóna og Garðar, hann söng þegar
hann bónaði, aldrei annars, nema í baði. Speglapúss
var honum líka mjög mikilvægt, það var athöfn. Alltaf
__________________________________ 21 Litli Bergþór