Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði - 01.02.1964, Page 41

oft með nokkru af blómjurtum. Mosi er oftast lítill einkum á láglendi.
Hér verður einungis lýst helztu gróðurhverfum valllendisins, sem finn-
ast í hálendinu. í skandinaviskum ritum er erfitt að finna fullkomnar
samsvaranir íslenzka valllendisins. Þó eru eftirtaldar gróðursveitir
skyldar hinum íslenzku gróðurhverfum valllendisins: Grassheide
('Tengwall 1920 s. 385), törrgrassheier (Nordhagen 1943 s. 177) og
Echtwiesen (Kalela 1939 s. 85 o. áfr.).
a. Túnvmgulssveit (Festucétum rubrae).
í vallendi hálendisins er túnvingull langoftast ríkjandi tegund, og
sú sem gefur því svip. Venjidega er svo mikið af honum frjótt, að þeg-
ar hann er í fullum blóma slær purpuralitri slikju á lendið. Mjög oft,
eða ef til vill ætíð, er hér um að ræða afbrigðið sandvingul (F. rubra
var. arenaria). Dr. Emil Hadac hefur haldið því fram, að afbrigði þetta,
sem svo hefur verið kallað á Islandi, sé sjálfstæð tegund, Festuca cryop-
hila. í flóru Hylanders 1953 telur hann, að ef til vill sé allur íslenzki
túnvingullinn afbrigðið var. mutica, sem er samnefni við F. cryophila.
Túnvingulssveitin finnst, þar sem þurrlent er og sendið. Stundum
er sandurinn svo mikill að vafasamt má telja, livort kalla beri lendið
fremur valllendi en sandgróður. Einkum gætir þessa mjög á heiðun-
unr inn af Þingeyjarsýslu. Gras þetta hefur þar hlotið heitið sandtaða,
sækir fé mjög í það einkum franran af sumri, því að sandtöðuvellirnir
gróa oft fyrr en annað land. Er það hvort tveggja, að þar leysir snjó oft
snenrma og jarðvegur lritnar vegna sandsins. Lítill vafi er á, að vingull-
inn á góðan þátt í að hamla gegn sandfoki.
í skandinaviskum ritum lref ég ekki fundið gróðurlendi, senr séu
verulega skyld íslenzku vingulsveitinni, og verður það ekki nánar rætt
hér. Gróðurhverfi þau, sem hér er lýst eru að vísu lrvert öðru líkt, en
þó með svo miklum sérkennum, að ég tel rétt að halda þeim aðgreind-
um.
29. Túnvinguls-hálingresis hverji. (Festuca rubra-Agrostis tenuis soc.)
(Tab. VII. A—B 5).
Hin eina atlrugun á lrverfi þessu er frá mynni Sandmúladals á Bárð-
dælaafrétti. Auk einkennistegundanna gætir valllrumals (Achillea mil-
lefolium) verulega og stinnustarar (C. Bigelowii) nokkuð. Gulmaðra
(Galium verum) er einnig alláberandi, en bæði vallhumall og gulmaðra
eru algengar tegundir í sendmi þurrlendi í hálendinu inn af Þingeyj-
TÍMARTT UM ÍSLENZKA GRASAFRÆÐI - FlÓra 39